Të ftuarit e njerëzve
Të ftuarit e njerëzve drejt Allahut (daveti) dhe mënyrat e tij.
Autor: Dr. Abdurrezak el Bedr
Lavdërimi dhe falënderimi i takon vetëm Allahut, prandaj Atë e lavdërojmë dhe prej Tij ndihmë dhe falje kërkojmë dhe tek Ai pendohemi. Dëshmoj se nuk meriton të adhurohet me të drejtë askush pos Allahut, si dhe dëshmoj se Muhammedi është rob dhe i dërguar i Tij, salavatet dhe selamet qofshin mbi të, mbi familjen dhe shokët e tij.
Sa i përket të ftuarit drejt Allahut, s’ka dyshim se ajo është vepra më e mirë dhe më e ndershme, siq thotë Allahu: “E kush flet më bukur se ai që i fton njerëzit drejt Allahut, bën vepra të mira dhe thotë: “Unë, me të vërtetë jam mysliman.” (Fussilet:33), dmth: askush nuk flet më mirë se ai që thërret drejt Allahut dhe bën vepra të mira, ku kjo është një dëshmi nga Zoti i të gjitha krijesave, se s’ka vepër më të mirë se sa daveti. Të ftuarit e njerëzve drejt Allahut është detyrë e pejgamberëve, sepse ata i ka dërguar Allahu që të ftojnë drejt së vërtetës, i ka dërguar udhëzues për njerëzit, përgëzues për vepërmirët dhe qortues për mëkatarët. Ata kanë kryer davetin drejt Allahut në mënyrën më të mirë dhe më të plotë, për këtë arsye s’ka menhexh (metodologji) të davetit drejt Allahut më të mirë se sa metodolodjia e pejgamberëve. Allahu thotë: “Thuaj: “Kjo është rruga ime: të ftoj drejt Allahut me dituri të plotë, unë dhe çdokush që më pason mua. I përlëvduar qoftë Allahu; unë nuk jam prej idhujtarëve!” (Jusuf: 108), dhe thotë: “Këta janë ata, të cilët Allahu i ka udhëzuar në rrugën e drejtë, andaj edhe ti (o Muhamed) ndiq rrugën e tyre” (El En’am: 90). Pra daveti drejt Allahut është vepër e pejgamberëve dhe pasuesve të pejgamberëve. Kurse në parim është që, kur muslimani e njeh të mirën dhe udhëzohet drejt saj dhe bëhet paues i saj, atëherë në parim është që, atë të mirë duhet ta bartë tek të tjerët, duhet të jap mund që t’u bëj dobi të tjerëve nëpërmjet asaj të mire me të cilën e ka begatuar Allahu, dhe mu ky është kuptimi i fjalës së Allahut në suren El Asr, ku thotë: “Pasha kohën! Me të vërtetë, njeriu është në humbje, përveç atyre që besojnë dhe bëjnë vepra të mira, i këshillojnë njëri-tjetrit të vërtetën e i këshillojnë njëri-tjetrit durimin.” (El Asr:1-3); ku së pari përmend imanin dhe veprat e mira, gjë me të cilën njeriu e përmirëson veten, e më pas e përfundon duke përmendur porosinë për njëri-tjetrin për të vërtetën, durimin dhe davetin drejt Allahut si dhe durimin ndaj maltretimeve gjatë davetit. Ndërsa ai që nuk e ka gjendjen e tillë është humbës, sepse Allahu është betuar në kohën se është humbës ai që nuk është i tillë. Për këtë arsye duhet të jetë parim tek muslimani, që së pari të përpiqet ta kompletoj veten e tij me besim dhe vepra të mira, e më pas të përpiqet që këto të mira t’i bartë edhe tek të tjerët duke u kujdesur që t’u bëj dobi atyre.
Duke u nisur nga kjo, vërejmë se janë përcjellur shumë hadithe nga Pejgamberi (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) që nxisin për davet drej Allahut, për davet drejt të mirës dhe udhëzim drejt saj, si dhe sqarojnë vlerën dhe shpëblimin që ka kjo vepër tek Allahu. Ndër këto hadithe është fjala e Pejgamberit (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) drejtuar Aliut (radijAll-llahu anhu): “Të udhëzoj Allahu një njeri të vetëm nëpërmjet teje është më mirë për ty sesa devetë e kuqe”, dmth është më e mirë për ty sesa kjo botë dhe çka ka në të, sepse devetë e kuqe në atë kohë kanë qenë pasuria më e shtrenjtë. Ndërsa në një hadith tjetër thotë: “Kush sqaron një vepër të mirë dhe fton drejt saj, do ta ketë shpërblimin e njëjtë me ata që e pasojnë këtë vepër, pa iu mangësuar aspak”. Ky është një nder dhe një meritë e pafund për davetxhiun, sepse ai që sqaron një punë të mirë dhe fton drejt saj, do ta ketë shpërblimin e njëjtë me ata që e kanë pasuar, qofshin ata që e kanë dëgjuar drejtëpërsëdrejti apo ata që e kanë dëgjuar njëri pas tjetrit. Pra veprat dhe shpërblimet e davetxhiut vazhdonjnë edhe pas vdekjes së tij, e kjo është një meritë e pafund, saqë davetxhiu nuk e di sa njerëz kanë përfituar nga ai? Sa njerëz kanë përfituar nga këta të tjerët, e kështu me radhë. Prandaj muslimani duhet të kujdeset që të jetë prej njerëzve të mirë në vetveten e tij e më pas të mirën ta bartë tek të tjerët.
Ai që fton njerëzit drejt Allahut duhet t’i realizoj të dy kushtet e pranimit të veprës; sepse të ftuarit drejt Allahut është një ibadet që afron tek Allahu, është një ibadet me të cilin synohet shpërblimi i Allahut, për këtë arsye ai që fton drejt Allahut duhet t’i plotësoj dy kushtet e pranimit të veprës, e ato janë: sinqeriteti ndaj Allahut dhe pasimi i Pejgamberit (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem). Këto dy kushte janë përmendur së bashku në fjalën e Allahut: “Thuaj: ‘Kjo është rruga ime: të ftoj drejt Allahut me dituri të plotë”, ku fjala “Ftoj drej Allahut” është sinqeriteti, ndërsa fjala “me dituri të plotë” është pasimi i Pejgamberit (salallahu alejhi ve slem); këto janë dy kushte pa të cilat nuk pranohet daveti.
Prandaj ai që fton njerëzit drejt vetes së tij, apo dëshiron që me davetin e tij të behet i njohur mes njerëzve, apo dëshiron që të ketë shumë pasues apo të ketë qëllime tjera, atëherë vepra e tillë nuk i pranohet, sepse Allahu thotë: “Unë nuk kam nevojë për ortak, ndërsa ai që bën një vepër duke patur për qëllim dikë tjetër pos Meje, atëherë do ta braktisë atë me gjithë veprën e tij”. Muhamed ibën Abdulvehabi kur flet për dobitë që përfitohen nga ky hadith kudsij, thotë: “Nga kjo mësojmë se davetxhiu duhet të ftoj njerëzit drejt Allahut, jo drejt vetes së tij”. Sepse disa njerëz ndodhë të ftojnë drejt islamit dhe veprave të mira, por kanë për qëllim të bëhen të njohur dhe me famë, pra kanë për qëllim arritjet në këtë botë, gjë që këtë nuk e pranon Allahu, sepse Allahu nuk e pranon një vepër përveç nëse është sinqerisht vetëm për Të. Ndërsa kjo kërkon nga davetxhiu që të bëjë përpjekje në arritjen e sinqeritetit. Lidhur me këtë, El Evzai thotë: “Nuk kam trajtuar gjë më të rëndë për mua sesa nijetin”. Pra davetxhiu ka nevojë që të bëjë përpjekje për ta realizuar sinqeritetin, të jetë këshilla e tij, daveti, mësimet, ligjërimet e tija të gjitha të sinqerta, duke mos patur për qëllim dikë tjetër pos Allahut.
Kushti i dytë: Të pasojë rrugën e pejgamberëve, metodologjinë e Pejgamberit (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) dhe sahabëve të tij, të mos kundërshtoj rrugën e tyre, e më pas, si pasojë, të devijoj nga ajo rrugë e të shpikë rrugë dhe mënyra tjera duke pretenduar se nëpërmejt tyre do t’i tërheq njerëzit dhe do t’i afrojë. Sepse Pejgamberi (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) dhe sahabët e tij ishin njerëzit më të kujdesur ndaj të mirës dhe më të sinqertit ndaj njerëzve, prandaj njeriut i mjafton si mirësi ndjekja e metodës së Pejgamberit (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) dhe sahabëve të tij, e jo të sjell rrugë dhe metoda tjera duke pretenduar se ato tërheqin njerëzit, kanë ndikim më të madh dhe janë më të dobishme për njerëzit, ku si pasojë e kësaj disa njerëz janë degraduar nga rruga e vërtetë dhe metodologjia e drejtë e davetit, ndërsa për këtë Allahu thotë: “Thuaj: “Kjo është rruga ime: të ftoj drejt Allahut me dituri të plotë…”, kurse dituria e plotë është dituria që mbështetet në Librin e Allahut dhe traditën e Pejgamberit të Tij (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem), pastaj thotë: “të ftoj drejt Allahut me dituri të plotë, unë dhe çdokush që më pason mua”, dmth se ata që ftojnë drejt Allahut janë pasues të pejgamberëve, të cilët kanë për detyrë të ftojnë njerëzit drejt Allahut e jo drejt vetes së tyre, janë ata që ftojnë me dituri të dobishme dhe të vërtetë, e cila mbështetet në librin e Allahut azze ve xhel-le.
Daveti është një rrugë e bekuar, e cila i bën dobi davetxhiut para të tjerëve, për këtë Allahu thotë: “Zoti i tyre do t’i udhëzojë në rrugë të drejtë, për shkak të besimit të tyre” (Junus: 9), pra ndër dobitë dhe gjurmët që lë daveti tek davetxhiu është fakti se daveti bëhet shkak i përqëndrimit në fe dhe shpëtim nga sprovat, pra: “Zoti i tyre do t’i udhëzojë në rrugë të drejtë, për shkak të besimit të tyre.” Nëse ai kujdeset për udhëzimin e njerëzve dhe ka dëshirë që ata të përmirësohen, si dhe përpiqet që të jetë i sinqertë ndaj tyre, atëherë e tëra kjo me lejen e Allahut bëhet shkak i ruajtjes së tij nga sprovat, të cilat godasin si stuhia. Ndërsa në rastin kur Ummu Seleme i tha Pejgamberit (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem): “Sa shpesh lutesh me këto fjalë: “O Allah! Ti i rrokullisë zemrat, por zemrën time përforcoje në fenë Tënde”, vërtetë rrokullisen zemrat?! Pejgamberi (salallahua lejhi ve selem) u përgjigj: “Çdo zemër qëndron në mes gishtave të Gjithëmëshirshmit, nëse dëshiron e drejton, por nëse do edhe e devijon. Allahu (subhanehu ve teala) thotë: “A është ai, që veprat e veta të këqija i duken të mira (si ai që është i udhëzuar në rrugën e drejtë)? Me të vërtetë, Allahu shpie në humbje kë të dojë dhe udhëzon në rrugë të drejtë kë të dojë. Ti mos e shqetëso veten deri në shkatërrim për humbjen e tyre!” (Fatir: 8 )
Pra angazhimi i muslimanit në davet, me ato gjëra që i ka mësuar dhe i ka kuptuar nga feja e Allahut, duke patur sinqeritet dhe duke pasuar rrugën e Pejgamberit (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) konsiderohet përqëndrim i fuqishëm në të vërtetën dhe shpëtim nga sprovat, sepse Allahu do ta shpërblejë sipas veprave të tij; meqë ai i këshillon njerëzit për të mirë, përkujdeset për udhëzimin e tyre dhe përpiqet që t’u bëjë davet, atëherë Allahu do ta shpërblejë duke e përmirësuar, drejtuar dhe duke i dhënë sukses, kurse ky është një rezultat i madh nga i cili përfiton vetë davetxhiu.
Për këtë, kur prindi e këshillon fëmiun e tij për faljen e namazit dhe vepra të mira, apo ia tërheqë vërejtjen për punët e këqia, atëherë është mirë që fëmiun e tij ta mësoj që t’i këshillojë të tjerët me ato gjëra, sepse vërtetë ka neglizhencë në këtë aspekt. D.m.th. kur ta urdhëroj fëmiun e tij që ta falë namazin, gjithashtu duhet t’i thotë: “nëse ndonjë fëmijë që e takon në shkollë e vëren se nuk po e falë namazin, atëherë këshilloje që ta falë namazin”, apo kur ta qortojë për ndonjë punë të ndaluar le t’i thotë: “Nëse sheh ndonjë fëmijë se është duke vepruar kështu këshilloje të mos veprojë”. Sepse Llukmani i kishte thënë të birit të tij: “O djali im, kryeje namazin, urdhëroje të mirën, pengoje të keqen dhe bëhu i durueshëm për çfarëdo që të godet!”. (Lukman:17). Por siq thonë disa njerëz: “Ai që nuk u bën davet të tjerëve, atëherë të tjerët do t’i bëjnë davet atij”, d.m.th. ai që nuk fton njerëzit drejt së mirës, atëherë ai do të bie në cak të atyre që ftojnë drejt së keqes. Mirëpo, nëse ai bëhet thirrës drejt së mirës, atëherë ajo do t’ia largojë ata njerëz që thërrasin drejt së keqes dhe nuk do t’i afrohen dot, sepse ata e kuptojnë se është i angazhuar me thirrjen drejt së mirës. Për këtë arsye vërejmë se ata të cilët janë neglizhent dhe të painteresuar për davet dhe mësime e këshilla ndaj tjerëve, pas një kohe dobësohet devotshmëria e tyre, fillojnë të ndikohen nga disa sprova, e po ashtu u afrohen njerëzit e sherrit. Por nëse gjatë jetës së tij vazhdon duke mësuar dhe duke i mësuar dhe këshilluar të tjerët, atëherë vëren se tek ai zgjerohet hapësira e së mirës, shtohet afrimi i njerëzve të mirë. Pra angazhimi i tij me thirrjen drejt Allahut i hap derën drejt së mirës dhe drejt shumë dobive, të cilat nuk i ka llogaritur as vetë. Pra ky është një aspekt për të cilin duhet të interesohemi.
Ndërsa mos prit që njëherit duhet të bëhesh nga dijetarët e më pas të bësh davet, por mjafton që ato gjëra të mira që i ke njohur dhe kuptuar mirë prej dijetarëve t’ia mësosh dhe t’ia përcjellësh vëllaut, nënës, shokut dhe komshiut, e kështu me radhë, ku në këtë mënyrë shtohet dhe përhapet e mira në mesin e shoqërisë duke dhënë kontributin tënd në këtë. Prandaj të mos mjaftoj vetëm dëgjimi i haditheve, ligjëratave e këshillave, por pas dëgjimit kërkohen dy gjëra: t’i praktosh në veten tënde e më pas t’i përcjellësh tek të tjerët, sepse pa davet nuk mund të qëndrojnë parimet dhe besimi i asnjë populli, pa marrë parasyshë a janë të vërteta ato parime apo të kota, prandaj ai popull që neglizhon davetin do të humb parimet dhe besimin e tij. Për këtë i sheh disa njerëz të besimeve të kota që nuk lodhen dot në përhapjen e besimit të kotë, por ata japin mund dhe janë të durueshëm në atë, megjithëse janë në të kotën!! Në mesin e tyre sheh të atillë që thërrasin drejt paganizmit, sheh të atillë që thërrasin në ateizëm, në shthurje e në shumë gjëra të këqia duke shpenzuar pasuri dhe mund për këtë, sepse atë në të cilën thërrasin e kanë në zemër. Çfarë është ajo që njeriun e udhëzuar e bën neglizhent në obligimin e davetit, i cili i sheh të tjerët rreth tij duke thirrur në të kotën!! Mos shko shumë larg, mjafton të shikosh një kanal të shthurur televiziv do ta vëresh se çfarë bëjnë nëpërmjet tij! Sa vështirësi dhe sfida kanë përjetuar për ta realizuar një program sa më tërheqës, nëpëmjet të të cilit shthurin rininë dhe gjithë shoqërinë dhe ndikojnë tek ta. Ata shpenzojnë shumë në përhapjen e sherrit, kufrit dhe amoralitetit. Ndërsa kur shikojmë personin që posedon të vërtetën, e vërejmë se është i ngathët dhe i painteresuar për davetin!! A thua pse kjo neglizhencë? Pse ai i shthururi është i shkathët dhe punon shumë për të kotën, ndërsa i udhëzuari bëhet i ngathët dhe i painteresuar për të thirrur drej të vërtetës? Edhe nëse jep mund për davetin, duhet ta kesh me dije se je duke thirrur drejt xhenetit, ndërsa të tjerët thërrasin drej zjarrit dhe hidhërimit të Allahut.
Për këtë arsye duhet që muslimani të përgatitet për t’i hyrë kësaj pune madhështore në përmirësimin e shoqërisë, duke shtuar dijen dhe kuptimin sa më të drejtë për fenë e Allahut, duke u përpjekur që së pari ta praktikojë vetë e më pas ta përcjell tek të tjerët me anë të butësisë, fjalëve të mira, dashurisë dhe me anë të mëshirës, sepse këto gjëra e përhapin davetin me të madhe në shoqëri.
Ajo që dua t’u përkujtoj në temën e thirrjes drejt Allahut, është fjala e Allahut: “Thirr në rrugën e Zotit tënd me mençuri dhe këshillë të bukur dhe diskuto me ata në mënyrën më të mirë!” (En Nahl: 125), ku dijetarët kanë thënë se çdo musliman që është i angazhuar me thirrjen drejt Allahut duhet ta njoh dhe ta kuptojë mirë këtë ajet, sepse përmban sqarim për kategoritë e davetit dhe mënyrat e tij sipas ndryshimit të njerëzve që i thërret, sepse ata që i thërret në rrugën e Allahut nuk janë të gjithë njësoj, prandaj është shumë me rëndësi që davetxhiu ta njeh gjendjen e atij që e thërret, sepse kur Muadhi (radijAllahu anhu) shkoi për të thirrur në Islam popullin e Jemenit, atëherë Pejgamberi (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) i tha: “O Muadh, ti je duke shkuar tek një popull që pasojnë librin ( janë Jehudi dhe të krishterë)”, pra e njoftoi për gjendjen dhe fenë e tyre, që d.m.th se njohja e atij që e thërret është shumë me rëndësi në davet.
Duke u mbështetur në këtë ajet, dijetarët kanë thënë se njerëzit që ftohen në rrugën e Allahut janë tre kategorish:
I pari: Një njeri që nuk e njeh të mirën, mirëpo megjithatë e do atë dhe nuk ka inat, nuk është mendjemadh; ndaj tij duhet sjellë me mençuri, duke ia sqaruar të mirën me anë të butësisë. Pra fjala e Allahut në këtë ajet: “Thirr në rrugën e Zotit tënd me mençuri” tregon për këtë kategori.
I dyti: Janë një kategori njerëzish që kanë inat, të cilët e njohin të vërtetën, apo iu kanë arritur disa argumente, por kanë një lloj inati dhe nuk i pranojnë ato, si shembull mund të marrim atë që nuk falë namazin, jo për shkak se nuk e di rëndësinë e faljes së namazit apo nuk i di argumentet për këtë; këtë kategori njerëzish duhet këshilluar bukur. Ndërsa këshilla e bukur, siç kanë thënë dijetarët, është urdhërimi për të mirë dhe ndalimi nga e keqja, duke inkurajuar për të mirën dhe duke kërcënuar për të keqën, d.m.th kur ta urdhërosh për një gjë, ta përkujtosh me inkurajimet e sheriatit për atë gjë, e gjithashtu ta përkujtosh me kërcënimet dhe ndëshkimet e sheriatit për veprimin e gjërave të ndaluara, duke i thënë: “ke frikë Allahun, sepse Ai dënon për veprimin e këtyre ndalesave, si nuk ke frikë nga Allahu!?” Pra, kjo kategori njerëzish ftohen duke i këshilluar, duke i inkurajuar për vepra të mira dhe duke i kërcënuar për vepra të ndaluara.
I treti: Një kategori njerëzish të cilët kanë dyshime dhe rezerva ndaj asaj që u ke thënë; qoftë si rezultat i leximit të librave të dyshimta, apo thirrësve të devijuar apo për shkaqe tjera janë mbjellë dyshime tek ta, të cilat i pengojnë nga e vërteta. Kjo kategori njerëzish kërkon një mënyrë tjetër të davetit, e ajo është diskutimi me mënyrën më të mirë. Së pari dëgjohen dyshimet të cilat i pengojnë nga e vërteta, e më pas u thuhet: “kjo është gabim!, gabimi i parë është për këtë arsye…, gabimi i dytë për këtë arsye….”. Në këtë mënyrë shpalosen këto dyshime dhe u sqarohen gjërat në mënyrë që rruga para tyre të jetë e qartë. Kësaj kategorie nuk mjafton tua sqarosh gjërat, sepse në mendjen e tyre ka gjëra të cilat u sjellin ngatërrime dhe i pengojnë nga pranimi i së vërtetës, prandaj ata kanë nevojë që me ta të diskutohet në mënyrën më të mirë, siç thotë Allahu: “Thirr në rrugën e Zotit tënd me mençuri dhe këshillë të bukur dhe diskuto me ata në mënyrën më të mirë!”; pra në këtë ajet janë përmendur tri mënyra të thirrjes drejt Allahut.
E gjithashtu prej metodave të rëndësishme në davet është: sjellja butësisht me ata që i thërret, duke iu drejtuar me fjalë të buta, në mënyrë që ai të cilit i drejtohesh të vërejë mëshirën tënde. Kështu duhet sillet me të gjithë ata që i thërret, edhe nëse janë ndër jobesimtarët më të mëdhenj. Sepse kur Allahu urdhëroi Musain dhe Harunin që ta thërrasin Faraonin në besim, atyre u tha: “Flitini atij fjalë të buta, se ndoshta kujtohet a frikësohet!”. Rreth kuptimit të këtij ajeti është përcjellë nga disa dijetarë të hershëm të kenë thënë: “Flitini atij fjalë të buta” d.m.th thirreni atë me titullin që e nderon, d.m.th kur të shkosh te Faraoni, i cili megjithëse ka thënë “unë jam zoti juaj”, si dhe ka bërë shumë vepra të këqija dhe trazira në tokë, megjithatë thirre me titullin e tij. Nëse me këtë lloj butësie synohet zbutja e zemrave të atyre që i thërret drejt Allahut, atëherë kjo i tërheq ata. Pra butësia duhet përdorur në fjalë dhe në sjellje ndaj atyre që i thërret, sepse për këtë Allahu thotë: “Allahu nuk ju ndalon të silleni mirë dhe të jeni të drejtë ndaj atyre që nuk luftojnë kundër jush për shkak të fesë dhe që nuk ju dëbojnë prej shtëpive tuaja. Me të vërtetë, Allahu i do të drejtët” (El Mumtehine, 8 ). Sjelljet e tilla ndihmojnë në përfitimin e zemrave të këtyre njerëzve dhe afrimin e tyre drejt së vërtetës, prandaj ai që fton njerëzit drejt Allahut duhet të ketë butësi në fjalët e tij.
Gjithashtu davetxhiu duhet të kujdeset për përfitimin e zemrave të njerëzve me anë të atyre mënyrave tërheqëse; sepse nëse lexon biografitë e disa dijetarëve, aty thuhet: “ishte i dashur me njerëzit”, d.m.th ishte fjalëmirë, kishte sjellje të mirë, njerëzit e donin atë dhe donin të dëgjonin fjalët e tij, këshillat dhe ligjëratat e tij.
Prej shembujve që dua të përmend është rasti kur Pejgamberi (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) ka hyrë në Meke në ditën e çlirimit të saj, ku Ebu Bekri erdhi me të atin Ebu Kuhafen, i cili ishte njeri i moshuar dhe i thinjur i tëri, ndërsa Pejgamberi (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) i tha: “Pse e ke munduar këtë plak për ta sjellë gjer këtu? Sikur të më lajmëroje do të shkoja unë tek ky!” Pejgamberi (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) i tha këto fjalë, megjithëse kishte ardhur triumfues dhe çlirues në qytetin ku ishte maltretuar, torturuar dhe larguar me dhunë, megjithëse Allahu i kishte dhënë rastin që të hakmerrej, ai u soll me këtë butësi duke i thënë: “Sikur të më lajmëroje, unë do të shkoja tek ai”, e më pas i tha: “Të dëshmosh se nuk meriton të adhurohet me të drejtë askush pos Allahut dhe se unë jam i dërguari i Tij?” Ai tha: “Dëshmoj se nuk meriton të adhurohet me të drejtë askush pos Allahut dhe se Muhamedi është i dërguari i Tij”. Kurse në disa raste Pejgamberit i afroheshin disa njerëz të cilët e urrenin më së shumti në botë, por në momentin kur e vërenin moralin, edukatën dhe butësinë e tij, ai bëhej njeriu më i dashur për ta. Lidhur me këtë tregon fjala e Allahut në këtë ajet: “Në sajë të mëshirës së Allahut, u solle butësisht me ta (o Muhamed). Sikur të ishe i ashpër dhe i vrazhdë, ata do të largoheshin prej teje” (Ali Imran, 159).
Kurse në mesin e nxënësve dhe të rinjve sot vërejmë disa sjellje jo të mira me të moshuarit, ndërsa Pejgamberi jonë (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Nuk është prej nesh ai që nuk e mëshiron të voglin dhe nuk e nderon të moshuarin”, e po ashtu thotë: “Respektimi i të moshuarit musliman është pjesë e madhërimit të Allahut ”. Pra nderimi i të moshuarit është një pjesë e davetit, e po ashtu mëshira ndaj të voglit është pjesë e davetit. Nxënësi i dijes nuk duhet të jetë i shkujdesur ndaj këtyre gjërave, por duhet të përpiqet t’i praktikojë, sepse këto sjellje përhapin davetin dhe përfitojnë zemrat e njerëzve. Pra sjellja e mirë dhe butësia janë ndër gjërat që nxënësi i dijes duhet të kujdeset për të gjatë thirrjes së njerëzve drejt Allahut.
E gjithashtu, duhet kujdesur për të bërë dua; sepse duaja është çelës i çdo të mire, qoftë nëse bënë dua për vete, që Allahu të të bëjë çelës të së mirës, të të bëj thirrës drejt së vërtetës dhe t’u bëjë njerëzve dobi me thirrjen tënde, apo qoftë nëse bën dua për të tjerët që Allahu t’i udhëzojë. Ebu Hurejra (radijAll-llahu anhu) kishte bërë shumë përpjekje për ta udhëzuar nënën e tij, por sa herë që ai ia përmendte Pejgamberin, ajo e fyente. Mirëpo një ditë, Ebu Hurejra shkoi tek Pejgamberi (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) dhe i tha: “O i dërguar i Allahut, lute Allahun që ta udhëzojë nënën time!” atëherë Pejgamberi u lut: “O Allah, udhëzoje nënën e Ebu Hurejres”. Me atë rast Ebu Hurejre u nis i gëzuar për duanë që bëri Pejgamberi (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem), dhe kur deshi të hyj në shtëpi nëna i tha: “prit”, sepse ishte duke u pastruar. Kur mbaroi pastrimin doli dhe tha: “Eshhedu en la ilahe ilallah ve eshhedu enne Muhammeden resulullah”. Pra Allahu pranoi duanë e Pejgamberit dhe ajo grua u bë besimtare.
Kurse unë njoh një person, të cilin e kam takuar një herë në Indi, i cili është i angazhuar në davet, ku nëpërmjet tij Allahu ka udhëzuar shumë njerëz. Ai më pat thënë: prej gjërave që i veproj në davet është namazi i natës dhe duaja drejtuar Allahut që t’i udhëzojë njerëzit nëpërmjet meje dhe t’i shpëtoj nga zjarri, sepse Allahu nuk ia refuzon duanë atij që e lutë. Më pas ngrihem në mëngjes dhe filloj t’i ftoj njerëzit në besim një nga një, ku ndodhë t’i ftoj tre-katër veta në ditë apo më tepër. Pas një çerek ore apo dhjetë minuta, e në disa raste zgjatë më së tepërmi njëzet minuta, personi pranon Islamin.
Pra duhet t’i lutesh Allahut, qoftë të të bëjë nga thirrësit dhe këshilluesit e njerëzve, apo të lutesh për të tjerët.
Sidoqoftë, këto fjalë të pakta nuk janë të panjohura për ju, por për shkak se disa vëllezër kërkuan nga unë që t’i flas disa fjalë, atëherë desha t’ju përkujtoj me anë të tyre, edhe pse kjo që thash nuk është gjë e re për ju.
Në fund lus Allahun të na japë dobi nga ajo që e flasim dhe nga ajo që e dëgjojmë, e lusim Allahun të na udhëzojë dhe të na bëjë udhëzues për të tjerët. Lusim Allahun të na përmirësojë në fenë tonë, e cila është shpëtim për ne, të na e përmirësojë jetën tonë e cila vendqëndrimi ynë, të na përmirësoj ahiretin tonë i cili është vendkthimi ynë, të na e zgjatë jetën tonë në çdo të mirë dhe ta bëjë vdekjen tonë rehati nga çdo e keqe. Lusim Allahun të na falë ne, prindërit tanë, muslimanët dhe besimtarët e gjallë dhe të vdekur.
Allahu i Lartësuar di më së miri, të gjitha salavatet dhe selamet qofshin mbi të dërguarin tonë Muhammedin, mbi familjen dhe shokët e tij.
Përktheu: Jeton Bozhlani