Allahu e ndriçoftë njeriun
Shpjegimi i hadithit: “Allahu e ndriçoftë njeriun...”
Autor: Shejkh ‘Abdul-Muhsin el-Abbad
Transmetohet nga Zejd ibn Thabit i cili ka thënë se i Dërguari i Allahut (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Allahu e ndriçoftë njeriun që e dëgjon një hadith nga ne, e mëson përmendsh dhe e përcjell ashtu siç e dëgjon. Sepse ndoshta ai që ka fik’h nuk është fekih (një që kupton), dhe ndoshta ai e kalon atë tek një që është më i mirë se ai në të kuptuar. Janë tri gjëra ndaj të cilave zemra e Muslimanit nuk mban urrejtje (gil): që ta bëjë një vepër me sinqeritet për hir të Allahut, t’i këshillojë me sinqeritet prijësit e Muslimanëve, dhe të ngjitet pas xhematit, sepse vërtet lutja e tyre i përfshin edhe ata që janë pas tyre. Dhe ai që e bën jetën e kësaj bote interesin kryesor të vetin, Allahu ka për ta hequr nga zemra e tij kënaqësinë dhe do ta vendosë varfërinë midis syve të tij, si dhe do t’ia prishë çështjet dhe punët e tij dhe asgjë nuk do t’i vijë atij përveç asaj që ka qenë e shkruar për të. Dhe ai që e bën Ahiretin interes kryesor të vetin, Allahu do ta vendosë kënaqësinë në zemrën e tij dhe do ta largojë varfërinë që është midis syve të tij, si dhe Ai do t’i mjaftojë atij në çështjet e tij dhe jeta e kësaj bote do të jetë për të e pavlerë.”
Ky hadith është transmetuar nga Sahabët e mëposhtëm (çdonjëri me një ndryshim të vogël në tekst):
[1] - ’Abdullah Ibn Mes’ud
[2] - Zejd Ibn Thabit
[3] - Xhubejr Ibn Mu’tim
[4] - Enes Ibn Malik
[5] - Nu’man Ibn Beshijr
[6] - Beshijr Ibn Sa’d (babai i Nu’man Ibn Beshijr)
[7] - Ebu Se’ijd el-Khudrij
[8] - ‘Abdullah Ibn ‘Umer
[9] - Mu’adh Ibn Xhebel
[10] - Ebu Hurejreh
[11] - ’Abdullah Ibn ‘Abbas
[12] - Ebu Derda’
[13] - Ebu Karsafe
[14] - Rebij’a Ibn ‘Uthman et-Tejmij
[15] - Xhabir
[16] - Zubd Ibn Khalid el-Xhuhenij
[17] - A’ishja
[18] - Sa’d Ibn Ebij Uekkas
[19] - Shejbe Ibn ‘Uthman
[20] - ’Ubejd Ibn ‘Umejr Ibn Katade el-Lejthi nga babai i tij nga gjyshi i tij
[21] - ’Umer Ibnul-Khattab
[22] - ’Uthman Ibn ‘Affan
[23] - ’Ali Ibn Ebij Talib
[24] - ’Ubej Ibn Ka’b
Sidoqoftë, ky transmetim i veçantë i hadithit është përmbledhur në librat e mëposhtëm të hadithit:
Musnedul-Imam Ahmed (5/183) Sunenud-Darimij (1/75)
Sunen Ebu Davud (3/438) Sunen Ibn Maxheh (1/84) Sunenut-Tirmidhi (10/124) Sahih Ibn Hibban (1/225)
Ebu ‘Am el-Asbahanij në Xhuzin e vet (fq.3), në të cilin ai ka mbledhur hadithet e Haxhit të lamtumirës së të Dërguarit (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem)
Xhami’ Bejanil-‘Ilm ue Fadlihi (1/39), libri i er-Ramhurmuzzij el-Fik’h uel-Mutefekkih, libri i el-Khattib el-Bagdadi
el-Ilma, libri i el-Kadij ‘Ijad
Në këtë mënyrë, shumë prej dijetarëve të hadithit si Imam et-Tirmidhi, el-Hafidh Ibn Haxher, Ibn Xha’fer el-Katanij, es-Sujuti, e të tjerë, të gjithë e kanë konsideruar këtë hadith të jetë muteuatir. Për më tepër, fakti që i Dërguari (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) e ka thënë këtë hadith në Mesxhidul-Khijf në Mina gjatë kohës së Haxhit, është një nga arsyet kryesore përse kaq shumë sahabë e kanë transmetuar këtë hadith. Kështu që ky hadith, e të tjerë si ky, është refuzim ndaj atyre që përpiqen të nënvlerësojnë rëndësinë e haditheve që nuk gjenden në Sahihejn (tek el-Bukhari dhe Muslimi). Sepse vërtet, është mjaft mirë e ditur se ata (el-Bukharij dhe Muslimi) nuk kishin për qëllim të mblidhnin të gjithë hadithet e vërteta, sikurse e kanë thënë ata mjaft qartë dhe siç është përmendur nga el-Hafidh Ibn Salah në ‘Ulumul-Hadith (f.16-17).
- Shpjegimi i Hadithit
Shumë nga transmetimet për këtë hadith tregojnë se i Dërguari (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) e tha këtë hadith kur ishte duke mbajtur hytbe në Mesxhidul-Khijf në Mina. Ai (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) zgjodhi për të thënë këtë hadith në këtë vend të veçantë për shkak të numrit të madh të njerëzve që gjendeshin aty për të kryer Haxhin, për të mësuar fenë dhe të përcillnin në të gjithë cepat e globit atë çka panë dhe dëgjuan prej tij. Kjo është gjithashtu një dëshmi mbi kujdesin dhe interesin që kishte i Dërguari (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) për ruajtjen e Sunetit dhe përhapjen e tij.
Thënia e tij “nadarah” (ndriçoftë), sipas el-Kamus (2/143), nga ana gjuhësore do të thotë begati, pasuri dhe mirësi të kësaj jete. er-Ramhurmuzij në librin e vet, el-Muhadithul-Fasil, thotë se kjo fjalë mund të ketë dy kuptime: [1] Allahu e stolistë atë person me një pamje të bukur; [2] Allahu e bëftë atë që të hyjë në nadarah të xhenetit, e cila është mirësitë dhe begatitë e tij.
el-Khattabij thotë në Ma’limus-Sunen (4/187): “Kjo është një du'a që kërkon për këtë person që të begatohet dhe të lumturohet.”
el-Hafidh el-Mundhiri thotë në et-Tergijb uet-Terhijb (1/108): “Kjo është një du'a që i kërkon Allahut t’ia shtojë pamjen këtij personi.”
Ibnul-Arabij thotë në shpjegimin e vet të Sunenut-Tirmidhi (1/124): “Nadarah është lumturia që është e dukshme në fytyrë si rezultat i të qenët i begatuar.”
el-Mulla ‘Ali el-Karij el-Hanefij, në librin e vet, el-Muraka (1/288), thotë: “Kjo do të thotë Allahu e begatoftë në mënyrë të veçantë këtë person me gëzim dhe lumturi, për shkak të dijes që Ai i ka dhënë atij në këtë jetë dhe Ai e begatoftë atë në jetën tjetër deri në atë masë, që shenjat e begatisë dhe lehtësimit të jenë të dukshme tek ky person. Disa kanë thënë se kjo është një du'a për këtë person që ai të ketë një pamje të gëzuar, si rezultat i mirësive që ka dhënë Allahu për të. Të tjerë kanë thënë se kjo është një du'a për personin që ai të ketë një vend të lartë.”
Unë (‘Abdul-Muhsin el-Abbad) them se el-Mulla ‘Ali el-Karij el-Hanefij bëri diçka mjaft të rëndësishme duke përmendur këto kuptime të ndryshme, pa i dhënë pëlqim asnjërës prej tyre. Sepse nadarah në këtë hadith mund të ketë kuptimin: Allahu e zbukuroftë këtë person duke e begatuar me një pamje të lumtur dhe bëftë që ai të hyjë në nadarah të xhenetit, të cilat janë lukset, mallrat dhe begatitë e gradave të larta atje. Kështu që kuptimet e ndryshme që janë dhënë për këtë hadith, janë ndryshime që bien në pajtim me njëra-tjetrën, jo nga ndryshimet që e kundërshtojnë njëra-tjetrën, sepse të shpjeguarit e hadithit nëpërmjet një fjale, nuk e mban vlefshmërinë e zbatimit të një fjale tjetër. Dhe kjo është ajo ku referohesh si shpjegim nëpërmjet shembullit.
- Shpërblimi për mësimin përmendsh dhe përhapjen e Sunetit
I Dërguari (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) bëri du'a për personin që dëgjon dhe pastaj e përcjell tek të tjerët Sunetin e tij, që të ketë nadarah si shpërblim të kënaqshëm për përpjekjet që ka bërë ky person për përhapjen e Sunetit në formën e tij të pandryshuar. Prej atyre që mbajtën këtë arsye është el-Mulla ‘Ali el-Karij el-Hanefij, i cili thotë në librin e vet, el-Muraka (1/188): “I Dërguari (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) bëri du'a për personin sepse ai e përdori kujtesën e vet për të ruajtur atë që dëgjoi ashtu siç e dëgjoi në fillim. Kështu që ai bëri du'a që ky person të shpërblehet me një shpërblim që është në përputhje me përpjekjet që bëri ai për ringjalljen e Sunetit.”
Kjo du'a, që i Dërguari (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) bëri për personin që e dëgjon dhe e përcjell Sunetin e tij, vërtet është bërë e dukshme për ata të cilëve Allahu u dha teufik (udhëzimin e Tij) për të punuar sinqerisht për hir të Tij në shërbim të Sunetit dhe përhapjes së tij. el-Mulla Ali el-Karij el-Hanefij thotë: “Është thënë se Allahu vërtet i është përgjigjur lutjes së të Dërguarit të Tij (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem), dhe që nga ajo kohë do të gjesh se Ehlul-Hadith (dijetarët e hadithit) kanë fytyrën më të ndritshme dhe pamjen më të bukur.”
Është transmetuar se Sufjan Ibn Ujejneh ka thënë: “Nuk ka ndonjë prej nxënësve të hadithit e të mos ketë në fytyrën e tij nadarah (ndriçim).” Ky transmetim nga Sufjan Ibn Ujejneh gjithashtu mund të gjendet në librin e el-Khatijb el-Bagdadij, Sheref As'habul- Hadith (fq.11), me gjithë zinxhirin e transmetimit.
Ibnul-Arabij thotë në shpjegimin e vet të Sunenut-Tirmidhi (10/125): “Kjo du'a e të Dërguarit të Allahut (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) duhet – nëpërmjet Bujarisë së Allahut – të jetë e dukshme tek ai që e mbron Sunetin.” Kjo pjesë e hadithit përmban brenda vetes një tregues me merita të jashtëzakonshme, sepse ai po angazhohet në shërbim të Sunetit nëpërmjet udhëzimit të Allahut (teufik).
es-Sekhaui thotë në Fet'hul-Mugijth (1/288): “Shpërblimi për përcjelljen dhe përhapjen e dijes është mjaft mirë i njohur, dhe veçanërisht për transmetuesit e hadithit, sepse ata janë nën ombrellën e du'asë së të Dërguarit (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) për nadarah për ata që e dëgjojnë dhe e përcjellin (tek të tjerët) atë çka ai ka thënë.”
el-Mulla Ali el-Karij thotë në el-Muraka (2/275): “Kjo tregon fisnikërinë, meritat dhe pozitën e nxënësit të dijes, sepse ai (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) i veçoi ata në du'anë e vet duke përjashtuar të tjerët nga Umeti. Dhe nëse dobia e vetme e mësimit përmendsh dhe përcjelljes së hadithit do të ishte pasja e begatisë (berekah) nga kjo du'a e bekuar, atëherë kjo në vetvete do të ishte e mjaftueshme si një arritje dhe përmbushje e madhe për këtë jetë dhe atë që vjen pas saj.”
“Ai që dëgjon një hadith prej nesh” – Kjo i drejtohet atyre të cilët dëgjuan drejtpërsëdrejti nga i Dërguari (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem), siç ishin Sahabët (radij’Allahu anhum) ose ata që erdhën pas tyre. Përcjellja e asaj që ka punuar dhe miratuar i Dërguari (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) gjithashtu bie në kontekstin “…dëgjon një hadith prej nesh”, sepse në disa prej transmetimeve të hadithit thuhet: “Dëgjon diçka prej nesh.” Kështu që përcjellja e veprimeve, thënieve dhe miratimeve të të Dërguarit (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem), të gjitha këto bien në kategorinë e dëgjimit të hadithit prej tij (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) dhe përcjelljen e tij.
“E mëson përmendsh atë” – Përfshin ruajtjen (e hadithit) nëpërmjet zemrës apo nëpërmjet të shkruarit, ose me të dyja ato. Aty ka një dëshmi mbi lejueshmërinë e shkrimit të hadithit gjatë kohës së të Dërguarit (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem), dhe kjo është nga konsensusi i Sahabëve dhe i atyre që erdhën pas tyre.
“Dhe e përcjell atë (tek të tjerët) ashtu siç e dëgjoi ai.” – Pa i shtuar apo pa i pakësuar.
“Sepse ndoshta ai që ka fik'h nuk është fekih (nga ata që kuptojnë), dhe ndoshta ai e kalon fik'hun tek një që është më i mirë se ai në të kuptuar” – Kjo është një dëshmi se një hadithi mund t’i drejtohemi apo referohemi si fik'h. Nga ana gjuhësore, fik'h do të thotë dije e thellë mbi një temë (të caktuar). Sidoqoftë, përdorimi i tij është shtjelluar me kalimin e kohës, që t’i referohet vetëm dijes së fesë për shkak të përsosmërisë së saj. Ibn Haxher thotë në el-Fet'h (1/164): “Thuhet fik'h nëse është bërë pjesë e karakteristikave të dikujt që zotëron të kuptuar, thuhet fik'h nëse dikush ia kalon tjetrit në të kuptuar, dhe thuhet fik'h nëse dikush kupton.”
Këto dy thënie na tregojnë se një person mund të jetë i aftë që të mësojë përmendsh, por ai nuk mund të jetë i aftë që të kuptojë atë që ka mësuar. Po ashtu, një person mund të kuptojë diçka, por dikush tjetër mund të ketë një të kuptuar më të mirë se ai person. Në çdo rast, ai që mëson përmendsh por që nuk kupton, prapë është i shpërblyer për të mësuarit përmendsh të Sunetit dhe përcjelljen e tij. Dhe ai që mëson përmendsh dhe kupton, është më i plotë sesa ai që thjesht mëson përmendsh. Kështu që ai do të shpërblehet për mësimin përmendsh të Sunetit, përcjelljen e tij dhe pasjen e aftësisë për të nxjerrë rregulla prej tij.
- Tri gjëra të cilat janë bazat e një zemre të pastër
“Tri gjëra ndaj të cilave zemra Muslimanit nuk mban urrejtje (gil)” – Kjo fjali do të thotë se besimtari (mu’min) asnjëherë nuk është mashtrues në këto tri gjëra dhe as që mund të depërtojnë ndjenjat e këqija brenda tij, sa herë që ai i punon këto gjëra. Kështu, ez-Zemekhsharij ka thënë se kjo karakteristikë e përmirëson dhe rregullon zemrën, dhe kushdo që kapet fort pas tyre, e pastron zemrën e vet nga urrejtja dhe shthurja apo prishja. Mulla ‘Ali el-Karij thotë në el-Muraka (1/289) duke cituar nga Ibn Haxher: “Lidhja që ka kjo pjesë e hadithit me pjesën para kësaj, është se kur i Dërguari (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) e inkurajoi së tepërmi atë që e dëgjon Sunetin e tij për ta përcjellë atë, ai i njoftoi ata se janë disa tipare të caktuara të cilat e lehtësojnë jashtëzakonisht zemrën në përcjelljen e mesazhit.”
“Ikhlas-lil-lah/Ta bësh një vepër me sinqeritet për hir të Allahut” – Ikhlas-lil-lah është që Muslimani t’i bëjë veprat e veta vetëm për kënaqësinë e Allahut. Ikhlas-lil-lah është një nga shtyllat mbi të cilën është e ngritur feja Islame. Kurse e dyta, pasimi i të Dërguarit (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem). Prandaj, Fudejl Ibn ‘Ijad ka thënë në lidhje me ajetin në Suretul-Mulk:
“Që Ai t’u provojë se kush nga ju është më i miri në vepra,”
“Kush është më i sinqerti dhe më i sakti.” Dhe i është thënë: “O Eba ‘Ali, çfarë do të thuash me më i sinqerti dhe më i sakti?” Ai u përgjigj: “Një vepër, nëse është e sinqertë dhe jo e saktë, atëherë nuk është e pranuar; nëse është e saktë dhe jo e sinqertë, atëherë nuk është e pranuar. Është e pranuar vetëm atëherë kur të jetë edhe e sinqertë edhe e saktë. Dhe është e sinqertë vetëm atëherë kur është vetëm për hir të Allahut, dhe është e saktë vetëm atëherë kur është kryer sipas Sunetit.”
Ibnul-Kajjim thotë në librin e vet, el-Feua’id (f.148): “Nuk bëhet kurrë sinqeriteti në zemër me dashurinë për t’u lëvduar dhe etjen për atë çka njerëzit janë mbledhur bashkërisht, ashtu sikurse që uji dhe zjarri nuk përzihen me njëri-tjetrin. Kështu që nëse shpirti yt të inkurajon që të kesh sinqeritet (ikhlas), atëherë gjëja e parë që duhet të bësh është që të shkosh tek dëshirat e tua të zjarrta e t’i therësh ato me thikën e dëshpërimit, pastaj të shkosh tek dashuria për t’u lëvduar dhe hiq dorë prej saj sikurse ata të cilët janë të dashurit e jetës së kësaj bote, që heqin dorë nga shpërblimet e Ahiretit. Nëse atëherë therja e dëshirave të tua të zjarrta dhe dashurisë për të qenë i lëvduar ka qenë e suksesshme, pasja e sinqeritetit do të jetë e lehtë për ty. Nëse ti pyet se çka e lehtëson therjen e dëshirave të zjarrta dhe braktisjen e lavdërimit, them: sa për therjen e dëshirave të zjarrta, do të jetë e lehtë për ty kur e di me siguri se nuk ka asgjë që ti e dëshiron përveç se ajo ndodhet në Duart e Allahut, dhe Ai është Zotëruesi i çdo gjëje. Ndërsa në lidhje me braktisjen e dëshirës për t’u lëvduar, do të jetë e lehtë për ty kur e di me siguri se askush nuk mund të të bëjë dëm ose dobi me lëvdatat apo kritikat e tyre përveç se Allahu. Kështu që, të heqësh dorë nga kërkimi i lavdërimit nga dikush, i cili nuk të bën dobi ty dhe as kritika e tij nuk të dëmton ty, e më mirë të kërkosh lavdërimin e Atij, në të cilin ka vetëm mirësi dhe në kritikën e Tij ka vetëm përbuzje. Dhe askush nuk do të jetë i aftë që ta arrijë këtë pozitë të lartë, përveç se nëpërmjet durimit dhe sigurisë. Sepse kur këta dy përbërës, durimi dhe siguria, mungojnë, është njësoj sikurse një njeri që kërkon të përshkruajë oqeanin pa varkë.
Sikurse thotë Allahu:
“Bëj durim pra. Vërtet, Premtimi i Allahut është i vërtetë. Dhe le të mos të dekurajojnë ata që nuk kanë besim të sigurt në vetveten e tyre në përcjelljen e Mesazhit të Allahut.” (Suretu er-Rum, 60)
“Dhe Ne bëmë nga mesi i tyre prijës që me Urdhrin Tonë udhëzonin, duke qenë të duruar dhe besuan me vendosmëri në Ajetet (Shpalljet) Tona.” (Suretu es-Sexhde, 24)
“T’i këshillojë me sinqeritet prijësit e Muslimanëve” - Në disa prej transmetimeve thuhet: “T’i këshillojë me sinqeritet Muslimanët.” Kjo qartëson obligimin që ka Muslimani për Muslimanin tjetër. Sikurse është gjetur në hadithin e Temim ed-Dari, transmetuar nga el-Bukharij dhe Muslim: “Feja është nasiha (këshillë e sinqertë).” Njerëzit e pyetën: “Për kë?” Profeti (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) u përgjigj: “Për Allahun, për Librin e Tij, për të Dërguarin e Tij, për prijësit e Muslimanëve dhe për njerëzit e thjeshtë.”
Dhe siç ka thënë Abdullah el-Bexhelij (radij’Allahu anhu): “I dhashë besën të Dërguarit të Allahut (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) se do ta fal namazin, do të paguaj zekatin, si dhe do ta këshilloj çdo Musliman.” [el-Bukharij dhe Muslim]
Ibn Haxher thotë në el-Fet'h (1/638): “el-Mazerij thotë se nasiha është marrë nga fraza nasuhatul-asel (mjaltë), kur mjalti është i kulluar. Kështu që diçka është nus'h sa herë që filtrohet (apo pastrohet).”
Sa i përket nasihas për prijësit e Muslimanëve, kjo tregohet duke dashur që ata të jenë të drejtë, duke i udhëzuar ata, duke dëshiruar që ta shohësh Umetin të bashkuar pas tyre, duke mos e pëlqyer mosbindjen ndaj atyre në atë që është në përputhje me bindjen ndaj Allahut dhe të urryerit e atyre të cilët mendojnë se është e lejuar që të revoltohesh kundra tyre. Ibn Salah ka bërë disa komentime të rëndësishme për sa i përket nasihas ndaj Muslimanëve. Ai ka thënë: “Nasiha ndaj Muslimanëve nënkupton që ata të udhëzohen tek ajo që do t’u bëjë dobi atyre, duke i plotësuar të metat e tyre, duke i ndihmuar ata kundra armiqve të tyre, duke i mbrojtur ata, duke iu shmangur mashtrimit dhe armiqësimit me ta, duke dashur për vëllain Musliman atë që e do për veten tënde, dhe duke urryer për vëllain Musliman atë që e urren për veten tënde.”
Prej atyre çështjeve të cilat konsiderohen nasiha për prijësit e Muslimanëve, janë: t’i kërkosh Allahut që ata të jenë të suksesshëm e të udhëzuar dhe që Ai t’i japë ngadhënjim fesë nëpërmjet tyre. Sepse është një mirësi e jashtëzakonshme për Muslimanët, qoftë në çështjet e tyre fetare dhe çështjet e kësaj dynjaje, atëherë kur gjendja e prijësve të Muslimanëve është e mirë. Kështu që, disa prej Selefëve thoshin: “Sikur ta dija se do të kisha një du'a që përfundimisht do të më pranohej, do ta bëja atë për prijësin.” Sidoqoftë, dhënia e këshillës (nasiha) nuk është e kufizuar vetëm për Muslimanët, sepse hadithi përmend atë çka ndodh më shpesh. Më saktë, dikush mund t’i japë këshillë (nasiha) edhe jobesimtarit, duke e ftuar atë në Islam dhe duke e udhëzuar atë tek ajo që është e saktë sa herë që ai e kërkon këshillën e dikujt.
“Dhe të ngjitet pas Xhematit” – Duke qenë në pajtim me akiden e tyre dhe veprat e mira, dhe duke qenë i vetëdijshëm për ato që i kundërshtojnë këto (akiden dhe veprat e mira).
“Sepse vërtet, lutja e tyre i përfshin ata që janë pas tyre” – Kjo pikë e hadithit u përmend menjëherë pas rëndësisë së kapjes pas xhematit, për të treguar arritjen e ngjitjes pas xhematit, e cila është se ky person duke qenë pjesë e xhematit, do të ketë dobi sa herë që ata do të bëjnë lutje.
“Dhe ai që e bën jetën e kësaj bote interesin kryesor të vetin, Allahu ka për ta hequr nga zemra e tij kënaqësinë dhe do ta vendosë varfërinë midis syve të tij, si dhe do t’ia prishë çështjet dhe punët e tij” – Kjo pjesë e hadithit kthehet edhe një herë pas tek çështja e ikhlasit/sinqeritetit (nasiha), sepse ai që nuk i bën çështjet apo punët e tija me sinqeritet për hir të Allahut, atëherë qëllimi i tij i vetëm është kjo botë. Vërtet, Allahu do ta dënojë atë në këtë jetë me dënimin e largimit të kënaqësisë nga zemra e tij, kështu që ai nuk do të ketë as rehati e as qetësi. Për pasojë, stresi ka për ta pushtuar këtë person dhe Allahu ka për ta vendosur kërcënimin e varfërisë mu përpara tij, ashtu që nuk ka për t’iu larguar atij, ndërsa në të njëjtën kohë Allahu i ka shkatërruar çështjet e tija dhe e ka mjeruar atë me vështirësi nga të gjitha anët.
“Dhe asgjë nuk do t’i vijë atij përveç asaj që ka qenë e shkruar për të” – Kjo nënkupton se mbajtja gjallë e këtij personi vjen ashtu sikurse që furnizimet e krijesave janë të shkruara për to. Allahu thotë:
“Nuk ka krijesë të gjallë në tokë që të mos e ketë furnizimin nga Allahu.” (Suretu Hud, 6)
Gjithashtu, atij që është i sinqertë, furnizimi i vjen si rezultat i asaj që ka shkruar Allahu për të, sado që Allahu e shpërblen atë për më tepër me atë që ka caktuar për të, për shkak të sinqeritetit të tij ndaj Allahut. Kjo nuk e mohon realitetin që po e dëshmojmë, në të cilin shumë prej armiqve të Allahut jetojnë jetët e tyre në mënyrat më luksoze. Kjo mund të jetë sipas asaj çfarë shikojmë, porse zemrat e tyre janë të zbrazëta nga kënaqësia. Ato janë vazhdimisht të shqetësuara nga mendimi se do të varfërohen, dhe atyre u mungon paqja dhe kënaqësia e brendshme të cilën e ka ai që beson në Allahun. Çfarëdo që Allahu u ka dhënë atyre veçse ua shton atyre sprovat, dhe kjo veçse i rrëzon kënaqësitë e tyre, ku përveç në këtë jetë nuk kanë më pjesë tjetër nga ato. Sikurse thotë Allahu:
“Pra, le të mos të mahnitin ty pasuria apo fëmijët e tyre. Në të vërtetë Allahu do që t’i ndëshkojë ata me këto gjëra në jetën e kësaj bote dhe që t’u ndahet shpirti që këtej duke qenë mosbesimtarë.” (Suretu et-Teube, 55)
"Dhe ai që e bën Ahiretin interes kryesor të vetin, Allahu do ta vendosë kënaqësinë në zemrën e tij dhe do ta largojë varfërinë që është midis syve të tij, si dhe Ai do t’i mjaftojë atij në çështjet e tij dhe jeta e kësaj bote do të jetë për të e pavlerë” – Ky është shpërblimi për atë që i bën punët apo çështjet e veta me sinqeritet për hir të Allahut dhe ahiretin interes kryesor të vetin, i cili është saktësisht i kundërt me dënimin ndaj atij që dështon në pasjen e sinqeritetit në veprat e veta.
Allahu do ta mbushë zemrën e tij me kënaqësi. Ai do të largojë prej tij kërcënimin e varfërisë dhe Ai i siguron atij furnizim nga vende të cilat fare pak i kishte çuar në mendje. Kjo bie ndesh me faktin se disa Muslimanë mund të kenë pasuri të pakët, porse vërtet pasuria e vërtetë është pasuria e zemrës. Ai që është i sinqertë tek Allahu, e arrin këtë, dhe çfarëdo varfërie që ai mund të përjetojë është gjithashtu sprovë (sikurse që pasuria është sprovë).
Së fundmi, shpresoj se kam qenë i aftë që t’i jepja këtij hadithi madhështor disa nga të drejtat që i meriton, për aq sa hulumtimi dhe shpjegimi është i lidhur me të. I kërkoj Allahut të Lartësuar që të më bëjë prej atyre që i përfshijnë mirësitë e kësaj du'aje fisnike, të më japë teufik (udhëzimin) që të punoj në shërbim të Sunetit dhe të jem i palëkundur në të. O Zoti ynë, na jep Mëshirën Tënde dhe bëje të lehtë për ne rrugën e drejtë. Paqja dhe përshëndetjet qofshin mbi robin dhe të Dërguarin e Tij, Muhamedin (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem), mbi familjen e tij dhe Shokët e tij.
Ky punim u përfundua ditën e Enjte në muajin Rebi’ul-Euel, që përkon me vitin 1392 pas hixhretit të el-Mustafa (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) nga Mekeja e Shenjtë (Mekketul- Mukkereme). Dhe të gjitha falënderimet i takojnë vetëm Allahut, fillimisht dhe përfundimisht.1
[1] - Kjo është shkëputur nga libri ‘Dirasatul-Hadith Nadarallah Riuaje ue Diraje’ (fq.181-189) e Alame Abdul- Muhsin el-Abbad.
Përktheu: Alban Malaj