Etikë e Sjelljes në Islam
Etikë e Sjelljes në Islam
Pastrimi dhe Zbukurimi i Vetvetes me Virtytet ...
Përmbledhje e shkurtër e moralit të mirë
Autor: Shejkh Sulejman Ruhejli
Burimi: “Sherhu Uesijetu Sugra” të Ibën Tejmijes, kaseta e 3, min. 47:52
Disa dijetarë kanë thënë se morali i mirë përmblidhet në këto gjëra në vazhdim:
Njeriu të jetë shumë i turpshëm, sa më pak i dëmshëm, shumë i devotshëm e i qëndrueshëm, ta thotë të vërtetën, të jetë fjalëpakë, të punojë shumë, të ketë sa më pak gabime, mos të merret më gjëra që nuk i përkasin e që janë të padobishme, mirëbërës që i lidh marrëdhëniet me njerëzit, të jetë i qetë dhe i duruar, të jetë i kënaqur e të jetë falënderues, i përmbajtur dhe i butë, të qëndrojë larg harameve e të ketë keqardhje për të tjerët, mos të jetë mallkues dhe sharës, as thashethemexhi as përgojues, as i nxituar e as urrejtës, as koprrac e as hasetçi, të jetë i qeshur e i gëzuar, të dojë për hir të Allahut, të kënaqet për hir të Allahut dhe të mërzitet për hir të Allahut.
Këto fjalë, o vëllezër, janë marrë nga cilësitë e të Dërguarit – sal-lAllahu alejhi ue sel-lem. Sikur t’i shqyrtoje këto fjalë, do e shihje se ato janë përmbledhje e asaj që është transmetuar prej cilësive të moralit të Pejgamberit – sal-lAllahu alejhi ue sel-lem.
Disa prej Selefëve thonë: “Morali i mirë gjendet në tre cilësi: largimi nga haramet, kërkimi i (rizkut) hallall dhe shpenzimi për familjen.” Kjo fjalë i atribuohet Imam Malikut – Allahu e mëshiroftë.
“Morali i mirë gjendet në tre cilësi: largimi nga haramet, kërkimi i (rizkut) hallall dhe shpenzimi për familjen.”
Dhe disa prej Selefëve thonë: “Buzëqeshja ndaj atyre që meritojnë atë, e rrëmben dashurinë e tyre.”
Pra, nëse njeriu është i qeshur, njerëzit i afrohen dhe e duan atë.
Dhe disa prej Selefëve thonë: “Mirësia është diçka e lehtë: fytyrë e qeshur dhe fjalë të ëmbla.”
Dhe kjo është prej gjërave që përmbledhin moralin e mirë.
Dhe prej përmbledhjeve të moralit të mirë dhe prej cilësive të dëlira e të virtytshme te besimtari është: përpjekja për t’ju bërë dobi Muslimanëve. Padyshim që kjo është nga gjërat më kryesore të moralit të mirë, dhe dobia më e madhe është përpjekja për t’u bërë dobi Muslimanëve me dije, me Sunet, dhe duke përhapur Teuhidin. Nuk ka dyshim që kjo është prej dobive më të mëdha.
Gjithashtu edhe përpjekja për t’u bërë dobi njerëzve në dunjanë e tyre. I Dërguari – sal-lAllahu alejhi ue sel-lem – thotë:
أَحَبُّ النَّاسِ إِلَى اللَّهِ أَنْفَعُهُمْ ، وَأَحَبُّ الأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ عز وجل سُرُورٌ تُدْخِلُهُ عَلَى قلب مُسْلِمٍ ، أَوْ تَكْشِفُ عَنْهُ كُرْبَةً ، أَوْ تَقْضِي عَنْهُ دَيْنًا أَوْ تَطْرُدُ عَنْهُ جُوعًا ، وَلأَنْ أَمْشِيَ مَعَ أَخٍي اَلْمُسْلِم فِي حَاجَةٍ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ أَنْ أَعْتَكِفَ فِي هَذَا الْمَسْجِدِ الحرام شَهْرًا ، وَمَنْ كَفَّ غَضَبَهُ سَتَرَ اللَّهُ عَوْرَتَهُ ، وَمَنْ كَظَمَ غيظاً ، وَلَوْ شَاءَ أَنْ يُمْضِيَهُ أَمْضَاهُ ، مَلأَ اللَّهُ قَلْبَهُ رِضًا يَوْمَ الْقِيَامَةِ ، وَمَنْ مَشَى مَعَ أَخِيهِ اَلْمُسْلِم فِي حَاجَته حَتَّى يُثْبِتَهَا له ، أَثْبَتَ اللَّهُ قَدَمَه يَوْمَ تَزُولُ الأَقْدَامُ وَإِنَّ سُوءَ الْخُلُقِ يُفْسِدُ الْعَمَلَ، كَمَا يُفْسِدُ الْخَلُّ الْعَسَلَ
“Njeriu më i dashur tek Allahu është më i dobishmi i tyre, ndërsa puna më e dashur tek Allahu – Azze ue Xhel-le – është gëzimi që ti fut në zemrën e një Muslimani, apo të largosh nga ai ndonjë hall, apo ti shlyesh atij ndonjë borxh, apo t’ia shuash urinë. Është më e dashur për mua që të shkoj te një vëlla i imi Musliman për t’ia plotësuar nevojën e tij, sesa të bëj një muaj Itikaf në Mesxhidul Haram (Kabe), dhe kush e frenon hidhërimin e tij, Allahu do t’ia mbulojë turpet e tija. Kush e mban dufin e tij, që nëse do dëshironte ta shfrynte atë, do ta kishte shfryrë, Allahu do t’ia mbushë zemrën me kënaqësi në Ditën e Kijametit. Dhe kush shkon me vëllain e tij Musliman për t’i plotësuar ndonjë nevojë derisa t’ia mbarojë atë, Allahu i Lartësuar do ia forcojë këmbët në Ditën kur do të rrëshqasin këmbët. Pa dyshim që morali i keq e prish punën sikurse uthulla që e prish mjaltin.”
Këtë hadith e transmeton Taberani dhe e ka bërë Hasen Imam Albani.
Shiko tek këto përmbledhje, i Dërguari – sal-lAllahu alejhi ue sel-lem – thotë:
أَحَبُّ النَّاسِ إِلَى اللَّهِ أَنْفَعُهُمْ
“Njeriu më i dashur tek Allahu është ai më i dobishmi i tyre”
D.m.th më i dobishmi i tyre për njerëzit.
وَأَحَبُّ الأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ عز وجل سُرُورٌ تُدْخِلُهُ عَلَى قلب مُسْلِمٍ
“Puna më e dashur tek Allahu – Azze ue Xhel-le – është gëzimi që ti fut në zemrën e një Muslimani.”
Kjo është prej moralit të mirë, sidomos nëse e kërkon nevoja. Nëse ti e sheh atë të dëshpëruar, apo mësove se atij i ka ndodhur diçka, kështu shkon e viziton atë, duke patur qëllim që t’i flasësh atij derisa të futësh gëzim në zemrën e tij, atëherë ti je në një adhurim të madh që është prej punëve më të dashura tek Allahu, edhe nëse ti i flet për çështje të dunjasë. Nëse ti shkon tek ai që t’i flasësh për të futur gëzim në zemrën e tij dhe i flet atij për çështje të dunjasë, për ndonjë vend që ke parë, për çështje dhe çudira që ke parë, dhe për çështje që fusin gëzim dhe e largojnë dëshpërimin nga zemra e tij, atëherë ti po bën një punë të madhe që është prej punëve më të dashura tek Allahu – Subhanehu ue Te’Ala.
Dhe ai – sal-lAllahu alejhi ue sel-lem – thotë:
أَوْ تَكْشِفُ عَنْهُ كُرْبَةً ، أَوْ تَقْضِي عَنْهُ دَيْنًا أَوْ تَطْرُدُ عَنْهُ جُوعًا
“Apo të largosh nga ai ndonjë hall, apo ti shlyesh atij ndonjë borxh, apo t’ia shuash urinë.”
Nëse ti sheh një Musliman të uritur dhe i afrohesh Allahut duke e ngopur atë, atëherë ti ke bërë një punë që është prej punëve më të dashura tek Allahu. E si qëndron çështja nëse ky i urituri është komshiu jot dhe ka fëmijë të uritur?! Ta zëmë se ndonjëri prej nesh, e din se komshiu i tij merr rrogë p.sh. nga universiteti (meqë është student), dhe atij i ka ndodhur një aksident me makinë, pastaj e ka rregulluar makinën e tij, ty të shkon mendja se ai ka shpenzuar shumicën e pasurisë së tij për të rregulluar makinën, dhe ai pas kësaj do mbetet një periudhë kohore duke ngrënë pak ose ndoshta duke ngrënë një vakt në ditë, nëse ti e di këtë dhe shkon e përgatit ushqim në shtëpinë tënde dhe ia jep vëllait tënd. Së pari, shiko se sa gjurmë të mëdha do të ketë kjo te zemra e vëllait, pastaj kjo është nga punët më të mëdha tek Allahu – Subhanehu ue Te’Ala.
Gjithashtu interesimi për vëllezërit dhe komshinjtë pa ua thyer zemrën atyre, është gjë e mirë.
Pasha Allahun, o vëllezër, jam befasuar kur një prej nxënësve tanë që ka familjen me vete, në shtëpinë e tij ka frigorifer pa derë. Frigorifer pa derë! Ai nuk ka mundësi të blejë frigorifer, sepse nuk ka pasuri. Po sikur çdonjëri prej nesh të interesohej për vëllezërit e tij dhe ata që ka përreth, dhe të përpiqej t’ua largonte urinë atyre, t’i bënte ata pjesëmarrës në një pjesë të pasurisë së tij, edhe sikur në një pjesë të vogël të pasurisë tij, pasha Allahun kjo është prej punëve më të dashura tek Allahu dhe nga punët që të afrojnë më së shumti tek Allahu – Subhanehu ue Te’Ala.
Thotë i Dërguari – sal-lAllahu alejhi ue sel-lem:
وَلأَنْ أَمْشِيَ مَعَ أَخٍي اَلْمُسْلِم فِي حَاجَةٍ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ أَنْ أَعْتَكِفَ فِي هَذَا الْمَسْجِدِ الحرام شَهْرًا
“Është më e dashur për mua që të shkoj te një vëlla i imi Musliman për t’ia plotësuar nevojën e tij, sesa të bëj një muaj Itikaf në Mesxhidul Haram (Kabe).”
Vëreni, nëse ai do të bënte një muaj Itikaf në Mesxhidul Haram, çfarë do të vepronte? Do të falte pesë namazet përgjatë një muaji në Mesxhidul Haram, dhe namazi aty është më i mirë se njëqind mijë namaze (sesa në vendet tjera), dhe do i afrohej Allahut me adhurime të tjera, duke i shtuar këtyre edhe adhurimin e Itikafit.
Thotë i Dërguari – sal-lAllahu alejhi ue sel-lem:
وَلأَنْ أَمْشِيَ مَعَ أَخٍي اَلْمُسْلِم فِي حَاجَةٍ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ أَنْ أَعْتَكِفَ فِي هَذَا الْمَسْجِدِ الحرام شَهْرًا
“Është më e dashur për mua që të shkoj te një vëlla i imi Musliman për t’ia plotësuar nevojën e tij, sesa të bëj një muaj Itikaf në Mesxhidul Haram (Kabe).”
وَمَنْ كَفَّ غَضَبَهُ
“Dhe kush e frenon hidhërimin e tij,”
Pra, nuk e shfaq hidhërimin e tij ndaj njerëzve, porse fsheh atë.
سَتَرَ اللَّهُ عَوْرَتَهُ
“Allahu do t’ia mbulojë turpet atij.”
وَمَنْ كَظَمَ غيظاً ، وَلَوْ شَاءَ أَنْ يُمْضِيَهُ أَمْضَاهُ ، مَلأَ اللَّهُ قَلْبَهُ رِضًا يَوْمَ الْقِيَامَةِ
“Kush e mban dufin, që nëse do dëshironte ta shfrynte atë, do ta kishte shfryrë, Allahu do t’ia mbushë zemrën me kënaqësi në Ditën e Kijametit.”
Pra ai do të jetë i sigurt dhe i kënaqur kur ta takojë Allahun – Subhanehu ue Te’Ala.
وَمَنْ مَشَى مَعَ أَخِيهِ اَلْمُسْلِم فِي حَاجَته حَتَّى يُثْبِتَهَا له ، أَثْبَتَ اللَّهُ قَدَمَه يَوْمَ تَزُولُ الأَقْدَامُ وَإِنَّ سُوءَ الْخُلُقِ يُفْسِدُ الْعَمَلَ، كَمَا يُفْسِدُ الْخَلُّ الْعَسَلَ
“Dhe kush shkon me vëllain e tij Musliman për t’i plotësuar ndonjë nevojë derisa t’ia mbarojë atë, Allahu i Lartësuar do ia forcojë këmbët në Ditën që do të rrëshqasin këmbët.”
D.m.th. mbi Sirat. Allahu do ia forcojë këmbët mbi Sirat (kur ta kalojë atë).
وَإِنَّ سُوءَ الْخُلُقِ يُفْسِدُ الْعَمَلَ
“Dhe s’ka dyshim që morali i keq e prish punën.”
Morali i keq, o vëllezër, i prish njeriut çdo gjë, ia prish atij ata që ka përreth, ia prish punën e tij.
I Dërguari – sal-lAllahu alejhi ue sel-lem – thotë:
وَإِنَّ سُوءَ الْخُلُقِ يُفْسِدُ الْعَمَلَ، كَمَا يُفْسِدُ الْخَلُّ الْعَسَلَ
“S’ka dyshim që morali i keq e prish punën, sikurse uthulla që e prish mjaltin.”
Pra, kjo është çështje madhe, të gjithë ne duhet të kujdesemi për të.
Kurse Shejkhu (Ibën Tejmijeh – rahimehullah) thotë: “Ta vizitosh atë që i ka shkëputur marrëdhëniet me ty me lidhje të ndryshme, me selam, duke e respektuar atë dhe të bësh d’ua për të.”
SubhanAllah! Ai i ka shkëputur marrëdhëniet me mua, e unë të lutem për të?! Po! Kjo është prej moralit të mirë.
Si t’i largosh mangësitë e tua?
Autor: Ibën Kudameh el-Makdisij
Burimi: Mukhtesar Minhaxhul-Kasidin, fq. 156
Dije se, nëse Allahu i Lartësuar ia do të mirën një robi, e bën atë që t’i shohë mangësitë te vetja e tij. Mangësitë nuk i fshihen atij që ka zgjuarsi. Nëse ai i kupton mangësitë e tij, i bëhet i mundur kurimi i tyre, porse shumica e njerëzve i injorojnë mangësitë e veta. Shikojnë qimen në syrin e vëllait të tij, e nuk e sheh trarin në syrin e vet.
Ai që do të hetojë një të metë te vetja e tij, për këtë ka katër mënyra:
Mënyra e parë: Të ulet para një shejkhu (dijetari) i cili do ta vë në dijeni për të metat e tij, në mënyrë që ta njoftojë me mangësitë e tij dhe rrugët e kurimit të tyre. Në këtë kohë, kjo mundësi është e rrallë. Ai që ka gjetur një shejkh, ka gjetur një njeri të mirë e të zgjuar, andaj, nuk duhet t’i ndahet atij.
Mënyra e dytë: Të kërkojë një shok besnik, të zgjuar, fetar dhe ta caktojë atë si një vëzhgues të vetes së tij, në mënyrë që ta vë në dijeni për atë që është e urryer në moralin dhe veprat e tij. Prijësi i besimtarëve, Umer ibën Khatab – radijAllahu ‘anhu – thoshte: “Allahu e mëshiroftë atë njeri që na i bën të qarta mangësitë tona.”
Selefët i donin ata që ua vinin në dukje mangësitë, kurse ne tani në këtë kohë, në shumicën e rasteve, njerëzit më të urryer janë ata që na njoftojnë për mangësitë tona.
Mënyra e tretë: Të përfitojë duke i kuptuar mangësitë e vetes së tij nga gjuha e armiqve të tij. Ngase me të vërtetë, syri i mllefosur i nxjerr në pah të metat. Përfitimi i njeriut nga një armik grindës që ia përmend mangësitë e tij është më i madh se përfitimi nga një shok lajkatar që i fsheh mangësitë e tij.
Mënyra e katërt: Të përzihet me njerëzit, dhe çdo gjë që e sheh të qortuar në mesin e tyre, e shmang atë për veten e tij.
Pasojat e Mëkateve
Autor: Ibën Kajjim el-Xheuzij
Burimi: Ed-Dau ue ed-Deua, fq. 132 - 138
Mëkatet lënë pasoja të shëmtuara, të urryera e të dëmshme për zemrën, trupin, dynjanë dhe ahiretin, që nuk i di askush tjetër pos Allahut.
Disa prej tyre janë:
1 – Privimi nga dija
Me të vërtet dija është dritë të cilën Allahu e fut në zemër, kurse mëkati e shuan këtë dritë. Kur Shafiju u ul para Malikut dhe i lexoi atij (atë që kishte mësuar përmendësh), ai e pëlqeu zgjuarsinë e madhe që pa tek ai dhe inteligjencën si dhe kuptimin e tij të shëndoshë, i tha: “Po shoh se Allahu paska hedhur dritë në zemrën tënde, mos e shuaj këtë dritë me errësirën e gjynahut.”
Shafiju ka thënë: “Iu ankova Ueki’ut për nxënien e dobët përmendësh dhe ai më udhëzoi duke më këshilluar që t’i braktis mëkatet.” Ai më tha: “Dije se dituria është mirësi dhe mirësia e Allahut nuk i jepet mëkatarit.”
2 – Privimi nga furnizimi (rizku)
Në Musnedin (e Imam Ahmedit) është transmetuar (hadithi): “Robi privohet nga furnizimi për shkak të një mëkati që ka bërë.” Siç u përmend më përpara.
Ashtu si frika (devotshmëria - takua) ndaj Allahut që e sjell furnizimin, po kështu edhe mos-pasja frikë ndaj Allahut sjell varfëri. Kështu që, nuk kërkohet furnizimi i Allahut ashtu siç kërkohet me braktisjen e mëkateve.
3 – Izolimi (vetmia) që mëkatari ndjen në zemrën e tij në mes tij dhe Allahut
Mëkatari, parimisht, nuk ia di vlerën dhe nuk bën krahisim se ç’është kënaqësia (e vërtetë, sh.p.), sikur të mblidheshin tek ai të gjitha kënaqësitë e dynjasë, nuk mund ta shuanin atë izolim (në mes tij dhe Allahut). Këtë gjë (kënaqësinë e vërtetë) nuk e ndjen vetëm se ai që ka jetë në zemrën e tij.
“Të vdekurit plaga nuk i dhemb.”
Pra, nëse ai do t’i braktiste mëkatet duke qenë i kujdesshëm të mos bjerë në atë izolim (vetmi), do të ishte njeri që logjikon, i çliruar për shkak se ka hequr dorë prej tyre.
Një njeri iu ankua një të devotshmi për vetminë që ndjente në shpirt, ai i tha:
“Nëse të kanë izoluar mëkatet, atëherë hiq dorë prej tyre nëse dëshiron dhe rehatohu. Nuk ka gjë më të hidhur për zemrën sesa zaptimi i mëkateve të njëpasnjëshme. Prej Allahut kërkojmë ndihmë.”
4 – Izolimi që ndodh në mes tij dhe njerëzve
Si zakonisht, izolimi i tij nga njerëzit e mirësisë (hajrit). Ai ka një ndjenjë izolimi në mes tij dhe atyre. Sa më shumë që shtohet ky izolim, aq më shumë largohet prej tyre dhe ndenjjes me ta. Ai privohet nga begatia e të përfituarit nga ata. Ai i afrohet palës së shejtanit aq sa largohet nga pala e të Gjithëmëshirshmit. Ky izolim shtohet derisa të zë vend, dhe ky izolim ndodh në mes gruas së tij, birit të tij dhe të afërmve të tij, në vetveten e tij, dhe kështu e sheh atë të izoluar brenda vetes së tij.
Disa Selefë kanë thënë: “Kur unë i bëj mëkat Allahut e shoh këtë tek edukata e kafshës dhe gruas sime.”
5 – Vështirësimi i çështjeve të tij
Nuk përballet me një çështje vetëm se e gjen atë të mbyllur, apo se e gjen atë të vështirë dhe në të kundërtën, ai që ia ka frikën Allahut, Ai ia lehtëson çështjet, dhe ai që nuk ia ka frikën Allahut, Ai ia vështirëson çështjet. O Allah, sa e habitshme! Si robi i gjen të mbyllura dyert e mirësisë dhe përfitimit dhe rrugët e saja i gjen të vështira për të, kurse ai nuk e di se përse i ka ndodhur kjo?!
6 – Errësira që ai ndjen realisht në zemër
Ai e ndjen atë ashtu siç e ndjen errësirën e natës së zymtë kur ajo errësohet, kështu bëhet edhe errësira e mëkatit në zemrën e tij, sikurse errësira e dukshme që ai e sodit. Me të vërtet bindja (ndaj Allahut dhe të Dërguarit të Tij) është dritë kurse mos-bindja (mëkati) është errësirë. Sa më shumë që shtohet errësira, aq më shumë shtohet pavendosmëria e tij, saqë ai bie në bidate, devijime dhe në gjëra shkatërruese, kurse ai nuk e ndjen atë, sikurse i verbëri që del në errësirën e natës dhe ec vetëm. Kjo errësirë shtohet derisa të bëhet e dukshme për syrin, pastaj shtohet derisa ta mbulojë fytyrën dhe të behët e zezë, të cilën e sheh çdonjëri.
Abdullah ibën Abbasi ka thënë: “Vepra e mirë është shkëlqim në fytyrë, dritë në zemër, zgjerim i furnizimit, fuqi në trup, dashuri në zemrat e njerëzve. Kurse vepra e keqe është zymtësi në fytyrë, errësirë në zemër, dobësi në trup, pakësim i furnizimit dhe urrejtje në zemrat e njerëzve.”
7 – Mëkatet dobësojnë zemrën dhe trupin
Dobësimi i zemrës është një gjë e qartë, madje nuk pushon së dobësuari atë derisa t’ia marr jetën tërësisht. Kurse dobësia e trupit, fuqia e besimtarit vjen nga zemra e tij, sa më shumë i forcohet zemra, aq më shumë i forcohet trupi. Kurse i shthururi (el-faaxhir) edhe në qoftë se është i fortë në trup, porse ai ka gjënë më të dobët kur është i nevojshëm, kështu që ajo forcë e tij e tradhton atëherë kur ai është më se i nevojshëm për të.
Medito për forcën e trupave të Persisë dhe Romakëve, si i tradhtoi ajo forcë atëherë kur kishin më së shumti nevojë për të dhe i mposhtën njerëzit e Imanit (Muslimanët) me forcën e trupave dhe zemrave të tyre?
8 – Privimi nga vepra e mirë
Në qoftë se nuk do të kishte ndëshkim tjetër për mëkatin, mjafton që ai e pengon veprën e mirë që të jetë zëvendësi i tij dhe ia pret rrugën një vepre tjetër të mirë, kështu që i ndërpritet një rrugë e një vepre të tretë, pastaj një të katër, e kështu me radhë. Pra, për shkak të një gjynahu, atij i ndërpriten shumë vepra tjera. Çdonjëra nga këto vepra është më e mirë për të se sa dynjaja dhe çfarë ka në të. Kjo është e ngjashme me njeriun i cili është ngopur dhe si pasojë e kësaj është sëmurë për një kohë të gjatë, gjë që e ka ndaluar të hajë gjëra më të mira se ajo e para. Prej Allahut kërkojmë ndihmë.
9 – Gjynahet shkurtojnë jetën dhe largojnë begatinë
Dhe kjo ndodh me të vërtetë, sepse ashtu si bamirësia që ta shton jetën (me lejen e Allahut, sh.p.) po ashtu edhe shthurja (me veprat e këqija) e shkurton jetën.
Njerëzit (dijetarët) kanë rënë në mospajtime për këtë çështje. Një grup (dijetarësh) thanë: “Shkurtimi i jetës së mëkatarit është largimi i begatisë nga jeta e tij.” Kjo është e vërtetë. Dhe kjo është nga disa pasojat e gjynaheve.
Një grup tjetër (dijetarësh) thanë: “Përkundrazi, ai (gjynahu) e shkurton jetën përnjëmend, ashtu siç e pakëson furnizimin. Pra, Allahu – i Pastri nga çdo mangësi – i ka bërë sebepe (shkaqe) begatisë në furnizim që e shtojnë apo e pakësojnë atë, po ashtu edhe begatia në jetë ka shkaqe që e shtojnë apo pakësojnë atë. (Këta dijetarët) kanë thënë: “Zgjatja e jetës nuk ndërpritet për shkak të sebepeve, ashtu si shkurtohet për shkak të sebepeve. Furnizimi dhe jetëgjatësia, lumturia dhe mjerimi, shëndeti dhe sëmundja, pasuria dhe varfëria, janë me caktimin (kadaa) e Zotit - të Plotfuqishmit dhe të Lavdëruarit. Kështu që, Ai cakton çfarë të dojë nga shkaqet të cilat i ka bërë motive që shpijnë tek ato, të cilat janë të caktuara (me kader).”
Një grup tjetër (dijetarësh) kanë thënë: “Pasoja e mëkatit në shkurtimin e jetës është në jetën reale, e që është jeta e zemrës. Prandaj, Allahu – i Pastri nga çdo mangësi - e quajti qafirin të vdekur, të pajetë, siç ka thënë i Lartësuari:
أَمْوَاتٌ غَيْرُ أَحْيَاءٍ
“Të vdekur, të pajetë.” En-Nahl, 21
Jeta reale është jeta e zemrës. Jeta e njeriut është një periudhë e jetës së tij. Kështu që, jeta e tij nuk është tjetër vetëm se një kohë e caktuar. Jeta e tij varet nga Allahu. Ato orë janë jeta e tij. Andaj, bamirësia, devotshmëria dhe vepra e mirë, shtojnë në këtë kohë të caktuar e cila është realiteti i jetës së tij dhe ai nuk ka jetë pa to.
Si përmbyllje, nëse robi largohet nga Allahu dhe jepet pas gjynaheve, i humb ditët e jetës së tij reale të cilat do t’i gjej në fund të humbjes së tij ditën kur do thotë:
يَقُولُ يَا لَيْتَنِي قَدَّمْتُ لِحَيَاتِي
“(Njeriu) do të thotë: “Sikur t’i kisha dhënë përparësi (mirësisë dhe veprave të mira) për jetën time (në botën tjetër).” El-Fexhr, 24
Kështu që, ose ajo (jeta e ahiretit, sh.p.) të jetë në favor të tij bashkë me aspiratën e tij për dobitë e dynjasë dhe ahiretit ose ajo të jetë kundër tij. Nëse ai nuk ka aspirata për të (ahiretin), atëherë atij i ka humbur e gjithë jeta e tij dhe i ka shkuar jeta kot më kot. Nëse ai ka aspirata për atë (dynjanë) rruga e tij është e gjatë për shkak të pengesave dhe i vështirësohen shkaqet e mirësisë, aq sa ai jepet ndaj të kundërtës së saj (mirësisë) dhe kjo është mungesë e vërtetë në jetën e tij.
Sekreti i kësaj çështjeje është se jeta e njeriut është një periudhë e jetës së tij dhe ai nuk ka jetë vetëm se duke iu përkushtuar Zotit të tij dhe të kënaqet me dashurinë ndaj Tij dhe të përmendurit e Tij, si dhe t’i japë përparësi asaj me të cilën kënaqet Ai.
(16 Xhumadal-Ula 1436, 7 Mars 2015, Medine)
Gjynahet e gjuhës kanë nevojë për xhihad
Autor: Ibën Kajjim el-Xheuzij
Burimi: ‘Uddetu Sabirin ue Dhekhiretu Shakirin, fq. 126-127
Ibën Kajjimi – Rahimullah – thotë:
Durimi ndaj gjynaheve të gjuhës dhe organit gjenital është nga llojet më të vështira të durimit për shkak të nevojës së madhe të tyre dhe lehtësisë së tyre
Gjynahet e gjuhës janë fruti i njeriut:
· Mbartja e fjalëve (en-Nemimeh)
· Përgojimi
· Gënjeshtra
· Syfaqësia
· Lavdërimi i vetes duke ekspozuar dhe duke e thënë troç atë
· Përcjellja e llafeve të njerëzve dhe sharja ndaj atij që e urren këtë
· Lavdërimi i atij që e do atë etj.
Kështu bashkohet fuqia e nevojës dhe lehtësohet lëvizja e gjuhës, dhe si rrjedhojë dobësohet durimi, prandaj ai – sal-lAllahu alejhi ue sel-lem – ka thënë: “Mbaje gjuhën tënde.” Ai tha: “A do të japim llogari për atë që flasim?” Pejgamberi tha: “A nuk do të hidhen njerëzit në zjarr në hundët e tyre (fytyrat e tyre) përveç se për atë që kanë “korrur” me gjuhët e tyre.”
Sidomos kur mëkatet e gjuhës i bëhen robit zakon, atëherë ai e ka të vështirë që të bëjë durim ndaj tyre.
Për këtë arsye, sheh një njeri që falet natën, agjëron ditën dhe sa shmanget paksa duke u mbështetur në një jastëk mëndafshi, i jep gjuhës së tij duke përgojuar dhe duke mbartur fjalë; flet për nderet e njerëzve; flet për Allahun pa dije.
Është detyrë për thirrësin që qëllimi i tij të jetë sinqeriteti për Allahun
Shejkh Salih el-Feuzan – Allahu e ruajttë – thotë: “Është detyrë për thirrësin që qëllimi i tij të jetë sinqeriteti për Allahun – e Madhëruar e të Lavdëruar. Qëllimi i tij të jetë dobia ndaj njerëzve dhe nxjerrja e tyre nga errësirat në dritë, e jo grupimi (hizbija) dhe bashkimi me grupet tjera, e jo mospajtimet dhe armiqësitë, jo triumfi i filanit dhe fistekut, porse triumfi i hakut dhe të ndjek menhexhin e hakut. Ky është ai që thërret për te Allahu duke u bazuar në menhexhin e saktë. Thirrja për te Allahu me sinqeritet. Thirrja për te Allahu me urtësi dhe këshilla të vyera si dhe duke debatuar me mënyrën më të mirë.” (Burimi: Libri “el-Munteka” i Shejkh Feuzanit, 8/22.)
Pendimi ka kushte, nëse përmbushen ato pranohet pendimi
Autor: Shejkh Salih el-Feuzan
Pyetje: Na flisni për pendimin, cilët janë kushtet e tij dhe çfarë është pendimi i sinqertë?
Përgjigje: Pendimi është kthimi nga mosbindja (mëkati) tek bindja (ndaj Allahut) dhe ai është obligim.
وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِيعًا أَيُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ
“Që të gjithë ju o besimtarë, pendohuni tek Allahu, që të shpëtoni.” En-Nur, 31
Muslimani e ka për detyrë që nëse bën një mëkat të shpejtojë duke u penduar tek Allahu – ‘Azze ue Xhel-le.
Allahu e pranon pendimin e atij që pendohet.
وَإِنِّي لَغَفَّارٌ لِّمَن تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا ثُمَّ اهْتَدَىٰ
“Pa dyshim se Unë jam Falës i Madh (i mëkateve) për atë që pendohet dhe beson, si dhe bën vepra të mira pastaj qëndron i palëkundur në të (imanin e tij).” Et-Teubeh, 82
Kjo është prej mirësisë së Allahut – ‘Azze ue Xhel-le -, ka urdhëruar për pendim dhe ka premtuar për falje për atë që pendohet, t’ia fal mëkatin e tij, por pendimi nuk është vetëm me gjuhë, ai ka kushte të cilat duhet patjetër të realizohen, ato kushte janë:
Kushti i parë: Braktisja e mëkatit dhe arratisja nga ai. Të mos thotë se është penduar te Allahu, ndërsa nga ana tjetër nuk heq dorë nga mëkati dhe nuk e braktis atë.
Kushti i dytë: Të premtojë se nuk do t’i kthehet më atij për së dyti. Nëse ai është penduar tek Allahu kurse qëllimi i tij është që t’i kthehet mëkatit në një moment tjetër, atëherë ky pendim i tij është i përkohshëm. Allahu nuk e pranon këtë.
Kushti i tretë: Të shprehë keqardhje për atë që i ka kaluar dhe ta përfytyrojë këtë mëkat dhe të ketë frikë nga ai. Të mos thotë unë u pendova dhe me kaq mori fund. Të ketë frikë nga ky mëkat dhe të ndjejë keqardhje për atë që i ka ndodhur atij.
Këto janë kushtet e pendimit, nëse ato përmbushen, Allahu e pranon pendimin ashtu siç ka premtuar.
Metoda djallëzore për të bërë gibet
(Burimi: Mexhmul Fetaua e Shejkhul Islam Ibn Tejmije: 237/28: 238.)
Shejkhul Islam ibën Tejmije Allahu e mëshiroftë ndërsa sqaron këto mënyra djallëzore thotë:
“Ka prej njerëzve që bëjnë gibet në mënyrë që të përshtaten me bashkëbiseduesit, shokët dhe fisin e tij, edhe pse ai e di se i përgojuari është i pastër nga ajo që ata thonë, ose ka diçka prej asaj që ata thonë, porse ky mendon se nëse i ndalon ata nga gibeti atëherë prishet mexhlisi dhe njerëzit e mexhlisit do e shihnin këtë si gjë të rëndë dhe kështu do të largoheshin prej tij, kështu që ky mendon që përshtatja me ta është prej marrëdhënieve dhe miqësisë së mirë.
Ndoshta ata mërziten edhe ky mërzitet për shkak se u mërziten ata, kështu zhytet (në gibet) bashkë me ta.
Prej tyre ka që e shfaqin gibetin në forma të ndryshme, ndonjëherë në formën e fetarisë dhe përmirësimit, duke thënë: “Nuk është zakoni im që të përmendi dikë përveçse me hajr, unë nuk e dua gibetin, as nuk e dua gënjeshtrën, unë vetëm do ju tregoj për gjendjet (e njerëzve)”, pastaj thotë: “uAllahi ai është mjeran (miskin)”, ose thotë: “është burrë i mirë porse ka këtë e atë,” ndoshta edhe thotë: “na lini me gjithë të, Allahu na faltë ne dhe atë.”
Dhe qëllimi i këtij (përgojuesit) nuk është tjetër veçse t’ia uli vlerën atij (të përgojuarit) dhe ta fyejë atë, duke e paraqitur gibetin në formën e përmirësimit, dhe fetarisë. Duan ta mashtrojnë Allahun me këtë, sikurse i mashtrojnë krijesat.
Ne kemi parë (njerëz) të ndryshëm e të shumtë si ai e të ngjashmit me të.
Dhe prej tyre ka që lavdërojnë të tjerët me syfaqësi (rija) dhe me këtë (kanë për qëllim) të ngrenë vetet e tyre, duke thënë: “Sikur të isha lutur mbrëmë në namaz për filanin, nuk do më kishte mbërritur prej tij kjo e ajo.”
E thotë këtë për të ngritur veten e tij dhe për të poshtëruar atë (të përgojuarin) te vëllezërit e tij.
Ose thotë “filani është mendjeshkurtër, nuk ka kuptim,” dhe qëllimi i këtij (përgojuesit) është që të lavdërojë veten e tij si dhe të nxjerrë në pah se ai ka dije dhe është më i mirë se ai (i përgojuari).
Dhe ka prej tyre të cilët hasedi i shtyn që të bëjnë gibet, kështu që, ky bashkon midis këtyre dy gjërave të neveritshme: gibetit, dhe hasedit. Nëse dikush e lavdëron një njeri atëherë ky (gibetçiu) e zhvlerëson këtë lavdërim me çdo lloj mënyre të mundet, duke e ulur, duke (u maskuar) me fetari dhe përmirësim, ose me hased, padrejtësi, dhe akuzim, që të hiqet lavdërimi prej tij.
Prej tyre ka që e shfaqin gibetin në formë tallje e loje që të qeshin të tjerët me talljen, tregimet dhe poshtërimin ndaj atij me të cilin tallen.
Prej tyre ka që e shfaqin gibetin në formën e habisë, dhe thotë: “U çudita me filanin si nuk bën kështu e ashtu, (u çudita) me filanin si të ndodhi prej tij kjo e ajo, dhe e përmend emrin e tij duke shfaqur habi.” “
Sikur zemrat të ishin të sinqerta do të ishin copëtuar nga keqardhja e privimit nga punët e mira
Autor: Shejkh Muhamed ibën Salih el-Uthejmin
واللهِ لو أنَّ القُلُوبَ سَلِيمةٌ
لتَقطَّعت أسفاً مِن الحِرمَانِ
UAllahi, sikur zemrat të ishin të sinqerta e të pastra
Do të ishin copëtuar nga keqardhja e privimit (nga punët e mira) [1]
Ai (Ibën Kajjim el-Xheuzij) u betua dhe tha të vërtetën. UAllahi, sikur zemrat tona të ishin të sinqerta dhe të pastra, do të ishin copëtuar nga keqardhja e privimit (nga punët e mira). Sa të shumta janë orët që na kalojnë, e neve privohemi prej punëve të mira gjatë këtyre orëve, nuk përfitojmë prej tyre (orëve) porse na shkojnë kot. Ndërsa jeta dhe koha janë më të shtrenjta nga sa mund të vlerësohen, janë më të shtrenjta se floriri dhe më të shtrenjta se argjendi, sepse floriri dhe argjendi nëse të humbet mund ta zëvendësosh me diçka tjetër, porse jetën dhe kohën nuk mund ta zëvendësosh me asgjë, nëse shkoi, shkoi, nuk kthehet më.
وَلَن يُؤَخِّرَ اللَّهُ نَفْسًا إِذَا جَاء أَجَلُهَا وَاللَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ
“Po, Allahu kurrsesi askënd nuk e shtyn për më vonë, kur atij t’i vijë afati i vet. Allahu hollësisht është i njohur me atë që ju punoni.” El-Munafikun, 11
حَتَّى إِذَا جَاء أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ لَعَلِّي أَعْمَلُ صَالِحًا فِيمَا تَرَكْتُ كَلَّ
“E kur ndonjërit prej tyre i vjen vdekja, ai thotë: “O Zoti im, më kthe, që të bëj vepra të mira e ta kompensoj atë që lëshova!” (I thuhet) jo, kurrsesi.” Mu'minun, 99-100
Nuk ka kthim.
إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا وَمِن وَرَائِهِم بَرْزَخٌ إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ
“E kjo është vetëm fjalë që e thotë ai, e ata kanë para tyre një perde (distancë periodike) deri në ditën kur ringjallen.” Mu'minun, 100
رَبِّ لَوْلَا أَخَّرْتَنِي إِلَىٰ أَجَلٍ قَرِيبٍ فَأَصَّدَّقَ وَأَكُن مِّنَ الصَّالِحِينَ
“O Zoti im, përse nuk më shtyve edhe pak afatin (e vdekjes), që të jepja lëmoshë e të bëhesha prej të mirëve!”
Munafikun, 10
Ti tani je me kohë të afatizuar, prandaj shfrytëzoje kohën duke i caktuar vetes një hizb (një të gjashtëdhjetën pjesë) nga Kurani, caktoi vetes tënde një kohë për të bërë punë të mira, çohu në fund të natës qoftë edhe gjysmë ore para agimit. Drejtoju Zotit tënd, lutu, sepse Ai i Lartësuari zbret në qiellin e dunjasë dhe thotë: “Kush po më lutet Mua që t’i përgjigjem, kush po më kërkon Mua që t’i jap atij, kush po më kërkon falje që ta fal atë.”
Kush është ai që nuk është i aftë të ngrihet gjysme ore para agimit?! Kjo është një gjë shumë e lehtë, ne e lusim Allahun që të na mëshiroje me mëshirën e Tij, nuk ngrihemi një të tretën e natës, as gjysmën e natës, a nuk e sheh të udhës që ngrihemi vetëm gjysmë ore para agimit?! Të përmendim Allahun gjatë kësaj (gjysmë ore), të marrim abdes, të falemi sa të na e ketë caktuar Allahu, të falim vitrin. Unë këtë çështje e shoh si shumë të lehtë.
Po ashtu, ta bëjmë të gjithë jetën tonë përkujtim (dhikër) për Allahun, padyshim se besimtari i mençëm është ai që e bën të gjithë jetën e tij përkujtim (dhikër) për Allahun, sepse në çdo gjë që është para nesh është një argument nga argumentet e Allahut, argument nga argumentet e Allahut, nëse e analizojmë atë që kemi para nesh prej argumenteve të Allahut, kështu kemi përkujtuar Allahun - 'Azze ue Xhel-le - kemi përkujtuar Allahun.
Kështu pra, njeriu gjithmonë e kujton Allahun - 'Azze ue Xhel-le - me atë që ai vëzhgon prej argumenteve të Allahut në univers. Madje, edhe me atë që dëshmon në veten e tij dhe lëvizjet e tij. Unë ju pyes juve tani, a janë zemrat tuaja gjithmonë të njëjta? Jo, ato ndonjëherë janë të shkujdesura, ndonjëherë janë të penduara, ndonjëherë përmendin (Allahun), ndonjëherë janë të gjallëruara, ndonjëherë zemra jote gjallërohet dhe ti kënaqesh për njëfarë kohe dhe ti e kujton atë. Ndoshta e përkujton një gjendje që qëndrove para Allahut - 'Azze ue Xhel-le - duke u falur e duke bërë sexhde para tridhjetë vjetësh apo më shumë, në varësi të moshës së njeriut, (ti e kujton atë) sepse ajo ka lënë gjurmë në zemër.
Pra, gjërat si këto duhet që t’i shfrytëzojmë, duhet që t’i shfrytëzojmë dhe të mos jemi të shkujdesur ndaj tyre, sepse shkujdesja është vdekje, është ngurtësim dhe vdekje për zemrën.
Ai thotë:
واللهِ لو أنَّ القُلُوبَ سَلِيمةٌ
لتَقطَّعت أسفاً مِن الحِرمَانِ
UAllahi, sikur zemrat të ishin të sinqerta e të pastra
Do të ishin copëtuar nga keqardhja e privimit (nga punët e mira)
Do ishin pezmatuar, do të copëtoheshin prej privimit (nga punët e mira), porse ato janë të dehura me dashurinë e jetës së kësaj bote.
E ka thënë të vërtetën.
Zemrat janë të dehura, madje për dashurinë që kanë ndaj jetës së kësaj bote. Vrapon pas dynjasë nga fillimi e deri në mbarim. Njeriu flenë duke menduar për dynjanë dhe zgjohet duke menduar për dynjanë. Kur do të zgjohet? Thotë: ai do të zgjohet pas një kohe. Kur? Kur njeriu vdes, zgjohet. Do të thotë: “Ah, sikur të beja këtë, ah, sikur të bëja atë.”
Zgjimi më i madh do të jetë kur të vijë Dita e Kijametit:
وَيَوْمَ يَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَىٰ يَدَيْهِ يَقُولُ يَا لَيْتَنِي اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا ﴿٢٧﴾ يَا وَيْلَتَىٰ لَيْتَنِي لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِيلًا ﴿٢٨﴾لَّقَدْ أَضَلَّنِي عَنِ الذِّكْرِ بَعْدَ إِذْ جَاءَنِي
“Atë ditë zullumqari do t’i kafshojë duart e veta dhe do të thotë: “I mjeri unë, ta kisha marrë rrugën e Pejgamberit! O shkatërrimi im, ah të mos e kisha bërë filanin mik! Në të vërtetë, pasi e gjeta rrugën e drejtë, ai më largoi mua prej asaj.” El-Furkan, 26-29
Dhe Allahu i Lartësuar thotë:
وَكَانَ الشَّيْطَانُ لِلْإِنسَانِ خَذُولًا
“E djalli është ai që njeriun e humb dhe e lë të vetmuar.” El-Furkan, 29
Ose këtë e thotë vet ai që kafshoi duart e tij:
وَكَانَ الشَّيْطَانُ لِلْإِنسَانِ خَذُولًا
“E djalli është ai që njeriun e humb dhe e lë të vetmuar.” El-Furkan, 29
Këtu, nuk bën dobi pendimi kur vjen vdekja, nuk bën dobi pendimi kur të vjen vdekja. E lus Allahun e Lartësuar me Emrat dhe Cilësitë e Tij, që të më bëj mua dhe juve prej atyre që e shfrytëzojnë kohën, duke bërë punë të mira dhe që të na forcojë kur të na vij vdekja dhe pas saj, dhe të na forcoj në Ditën që do t’i bëj fëmijët pleq, me të vërtetë Ai është Bujar dhe Fisnik.
Fundnotë:
[1] - Vargje nga poezia en-Nunije, e Ibën Kajjim el-Xheuzit.
Të thuash "Nuk e di"
Përcjell el-Axhurrij në “Akhlakul-Ulemaa`” (fq.114-117, me koment dhe reçensim të Shejkh Isma’il Muhamed el-Ensarij dhe Shejkh ‘Abdullah ‘Abdul-Latijf Aali-Shejkh, bot. 1978):
• Na ka transmetuar Ebu Muhamed Jahja Ibn Muhamed Ibn Sa’id; na ka njoftuar el-Husejn Ibnul-Hasen el-Meruezij; na ka njoftuar Ibnul-Mubarak; na ka njoftuar Muhamed Ibn ‘Axhlan, nga Nafië, nga Ibn ‘Umeri i cili u pyet për një çështje të cilën ai nuk e dinte dhe tha: “Nuk e di.”
• Na ka njoftuar Xha’fer es-Sandelij; na ka njoftuar Ahmed Ibn Mensur er-Rramadij; na ka njoftuar Muhadir nga el-A’mesh, nga ‘Atijjeh i cili ka thënë: Erdhi një burrë tek Ibn ‘Umeri dhe e pyeti cili është obligimi më i lehtë, kurse ai tha: “Nuk e di.” U çua ai burrë dhe iku. I thanë (Ibn ‘Umerit) disa prej atyre që ishin me të: “Përse nuk e njoftove atë?” Atëherë ai tha: “Jo, pasha Allahun që nuk e di.”
• Na ka njoftuar Harun Ibn Jusuf; na ka njoftuar Ibn Ebij ‘Umer; na ka njoftuar Sufjan Ibn Jahja Ibn Se’id i cili ka thënë: Pyeti një djalosh ‘Abdullah Ibn ‘Abdullah Ibn ‘Umerin për gjë dhe nuk mori prej tij përgjigje. E unë i thashë: “Unë do të mburresha po të isha si ty, i biri i Imamit të Udhëzimit pyetet për një gjë dhe ai nuk ka dije rreth saj!” Atëherë ai tha: “Pasha Allahun, më e madhe se kjo tek Allahu dhe tek ata që janë të mençur rreth Allahut ‘Azze ue Xhel-le është që të flas pa dije apo të transmetoj nga ai që është i pabesueshëm.”
• Na ka njoftuar Xha’fer; na ka njoftuar Salih Ibn Ahmed nga babai i tij i cili ka thënë: E dëgjova ‘Abdur-Rrahman Ibn Mehdin të thotë: Erdhi një burrë tek Malik Ibn Enes dhe e pyeti për një gjë. Atëherë Maliku i tha atij: “Nuk e di.” Tha burri: “A të them për ty se ti nuk e di.” Tha (Maliku): “Po, përcill nga unë se unë nuk e di.”
A eshte obligim pendimi?
Autor: Esh Shejkh elAlame Ahmed bin Jahja enNexhmi
Marrë nga libri: Irshadu sarij fij sherhi suneti lil Berbaharij
Ka thenë imam Berbahari Allahu e meshiroftë:
... dhe imani (besimi) që pendimi është detyrë mbi robërit që të pendohen tek Allahu Azze ue xhel-le nga gjynahet e mëdha dhe të vogla ...
Shpjegimi:
Kjo mbështetet në urdhëresat Hyjnore, sikurse ne fjalën e të Lartësuarit:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّـهِ تَوْبَةً نَّصُوحًا عَسَىٰ رَبُّكُمْ أَن يُكَفِّرَ عَنكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَيُدْخِلَكُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ يَوْمَ لَا يُخْزِي اللَّـهُ النَّبِيَّ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَه
“O ju te cilët besuat pendohuni tek Allahu me pendim të vërtet, shpresohet nga Zoti juaj që t’ju falë të këqijat tuaja dhe t’ju futë ne Xhenete nën te cilat rrjedhin lumenj, diten kur nuk e turpëron Allahu Pejgamberin dhe as ata të cilë besuan me të” (et-Tahrijm: 
Me të vërtetë i thirri Allahu besimtarët me emrin e besimit dhe i urdhëroi ata që të pendohen tek Ai me pendim te vërtetë domethënë pendim të sinqertë të pa njollosur me dyshim dhe as me syefaqësi dhe nuk synon me të ndonjë interes nga interesat e dobëta të dynjasë, porse qëllimi i vetëm nga ai pendim është pendimi i cili i fshinë të gjitha gjynahet para tij, dhe të jetë e dobishm për të penduarin, dhe në ajetin tjetër:
وَتُوبُوا إِلَى اللَّـهِ جَمِيعًا أَيُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُون
“Dhe pendohuni tek Allahu që të gjithë o ju besimtar, ndoshta ju do të shpëtoni” (en-Nur:31)
Dhe në hadith tek Muslimi nga hadithi i ibn Umerit Allahu qoftë i kënaqur prej tyre thotë: Ka thënë i Dërguari Allahut sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem:
“O ju njerëz pendohuni tek Allahu, vërtetë unë pendohem tek Ai njëqindë herë në ditë” (1)
Dhe ka thënë Pejgamberi sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem:
“Allahu gëzohet më shumë me pendimin e robit të Tij kur pendohet tek Ai, nga dikush prej jush i cili ishte mbi kafshën e tij në shkretëtirë dhe ajo ikën prej tij me të shpejtë, në të ishte ushqimi dhe pija e tij dhe pasi i humbi shpresat se do ta gjente, shkon dhe shtrihet nën hijen e një peme, pasi i kishte humbur shpresat, dhe duke qënë në këtë gjëndje papritur ai e sheh atë në këmbë para tij, e merr për kapistre pastaj tha nga gëzimi i madh: O Allah ti je robi im dhe unë jam zoti yt, gaboi nga gëzimi i madh. (2)
Dhe me një fjalë, vërtetë pendimi është detyrë nga të gjitha gjynahet derisa ta takojë robi Zotin e tij duke qënë i pastër i pa mëkatë ose bart diçka të lehtë, dhe prej Allahut vjen suksesi.
Fundnota:
(1) - Hadithin e ka nxjerë Imam Muslimi Allahu e mëshiroftë në librin “edh-Dhikru ued Dua uet Teubetu uel istigfar” kapitulli istihbabul istigfar uel istikthari minhu.
(2) - Hadithin e ka nxjerë Imam Muslimi Allahu e mëshiroftë në fillim të librit të teubes, dhe hadith të njëjtë me të ka nxjerë Imam Bukhari në librin e duave kapitulli i teubes ka thënë Katade “pendohuni tek Allahu me pendim të vërtetë”
( sh.p: pendim) i vërtetë i sinqertë.
Njerëzit e dijes dhe mençurisë nuk janë të sigurt për vetet nga katër gjëra
Imam Dhehebi rahimehullah përmend në librin e tij madhështor "Sijer A'lamun-Nubela" [vëll. 8, fq. 406] nga 'Abdullah Ibnul-Mubarak rahimehullah i cili ka thënë:
"Njerëzit e dijes dhe mençurisë nuk janë të sigurt për vetet e tyre nga katër gjëra:
01 - Një gjynah që e ka bërë në të shkuarën dhe ai nuk e di se çfarë do të bëjë Allahu me të (ose do ta falë ose do ta dënojë për atë gjynah).
02 - Ajo që i ka mbetur nga jeta e tij, ndoshta i ka mbetur diçka që është në pritje për ta shkatërruar atë.
03 - Një mirësi të cilën ia ka dhënë Allahu, ndoshta ajo është një kurth që do ta shpjerë atë hap mbas hapi në rrënimin dhe shkatërrimin e tij përfundimtar.
04 - Devijimi që i zbukurohet atij në mënyrë që ta shohë atë si udhëzim dhe për një çast zemra e tij mund të devijojë dhe ai do të dalë nga Feja e tij pa e vënë re.
Gënjeshtra është fatkeqësia e burrave
Autor: Shejkh Xhemal Ibn Furajhan el-Harithij
Të gjitha lavdet i takojnë Allahut, lavdërimi dhe bekimi qoftë mbi të Dërguarin e Allahut, mbi Familjen e tij, mbi Shokët e tij dhe mbi të gjithë ata që e ndjekin atë.
E më tej:
Gënjeshtra është cilësi e qortuar, nuk i mbështet asaj përveç se ai që i është dobësuar feja, i ka rënë logjika, i është pakësuar frika nga përfundimi i keq dhe i është zhdukur besimi tek vetvetja. Dhe na ka njoftuar ai (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) se kush i shkon pas asaj, do të ketë një përfundim të keq. Kështu, ka thënë ai (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem):
وإن الكذب يهدي إلى الفجور، وإن الفجور يهدي إلى النار، وإن الرجل ليكذِب حتى يُكتب عند الله كذابًا.
“Vërtet gënjeshtra të shpie në poshtërsi, dhe poshtërsia të shpie në Zjarr dhe se njeriu vazhdon të gënjejë derisa shkruhet tek Allahu si gënjeshtar.” Transmetuar nga Bukhari dhe Muslimi.
Dhe transemtohet nga Sufjan Ibn Selim se ai ka thënë:
Dikush e pyeti të Dërguarin (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem): A është besimtari frikacak? Tha: “Po”. Pastaj u pyet prapë: A është besimtari koprac? Tha: “Po”. Pastaj u pyet: A është besimtari gënjeshtar? Tha: “Jo”. E transmeton Maliku dhe Bejhakiu në “esh-Shu’ab” dhe e ka shpallur të dobët el-Albanij
Dhe nga Ebu Hurejra transemtohet se i Dërguari i Allahut ka thënë:
لا يؤمن عبدٌ الإيمانَ كله حتى يترك الكذب في المزاحة والمراء وان كان صادقًا.
“Robi nuk ka besuar plotësisht derisa ta braktisë gënjeshtrën kur bën shaka, si dhe polemikën, edhe nëse po thotë të vërtetën.” Transmetuar nga Ahmedi dhe Taberaniu në “el-Euset”, si dhe e saktësoi el-Albanij për shkak të transmetimeve të tjera që e përforcojnë.
Dhe në hadithin e gjatë:
وأما الرجل الذي أتيت عليه يشرشر شدقه إلى قفاه، ومنخره إلى قفاه، وعينه إلى قفاه؛ فإنه الرجل يغدو من بيته فيكذب الكذبة تبلغ الآفاق.
“Kurse njeriu që pe, të cilit i sharrohej nofulla, vrimat e hundës dhe sytë deri mbrapa kokës, ai është njeriu që kthehej nga shtëpia e tij dhe gënjente me një gënjeshtër që arrinte horizontet.” Transmetuar nga Ahmedi dhe Bukhari.
Lusim Allahun që të jemi prej atyre që thonë të vërtetën.
Ai që ka dy fytyra në këtë botë
Shejkh Abdullah Dhimarij
Shkaku i saj është dëgjimi i fjalëve të atij i cili nuk dëshiron që ti t'ia dëgjosh fjalët e tij. Spiunimi për njerëzit... O vëllezër! Ne jemi në rrezik, ne po jetojmë në një rrezik. Kush na jep garanci nga këto lloje të dënimit? Kush? Kush po na garanton? Kjo çështje është e rrezikshme, tejet e rrezikshme... Kjo çështje - betohem në Allahun – është e rrezikshme. Sikur të mos ishim krijuar dhe të mos e kishin parë këtë botë. Sikur të ishim shkëmbinj nga shkëmbinjtë në këto male, as të mos e kishim parë këtë botë e as të mos e kishim njohur.
Ndërsa ti i shikon këta të gjorë (në Xhehennem), kurse melaiket u derdhin në veshët e tyre bakër të shkrirë kurse ata ulërijnë dhe vajtojnë. Dhe ti papritmas befasohesh me një pamje tjetër, një grup i madh muslimanësh nga gratë dhe burrat, të cilët dallohen se janë nga mesi muslimanëve, dhe gjuhët e tyre u kanë dalë jashtë dhe gjuhët e tyre janë shndërruar nga mishi në zjarr, u janë transformuar, ndërsa ata ulërijnë dhe vajtojnë.
Gjuhët e tyre janë bërë dënim për ta. Çdonjëri dëshiron që Allahu t'ia pres gjuhën e tij porse kjo mundësi nuk u jepet atyre. Gjuhët e tyre janë bërë një copë zjarri, e ata ulërijnë dhe vajtojnë dhe nuk gjejnë dikë që t'i mëshirojë ata. Ata luten 50 000 vite me radhë.
Andaj, thuaj se kush janë këta? Dhe gjuha e çdonjërit prej tyre i është shëndrruar në dy gjuhë nga zjarri, dhe nuk është prej mishi por prej zjarri. Si? Ma thuaj për Zotin tënd?
Kur gjuha e robit bëhet dënim për të, nuk mund ta heq qafe atë dhe dënimi i tij nuk i lehtësohet dhe nuk i ulet dënimi i tij, nuk di se ç'të bej. Çështja është e rrezikshme! Kush janë këta? Këta janë ata të cilët u paraqiten njerëzve me shumë fytyra – u paraqitet njerëzve me dy fytyra. Vjen tek ai që pajtohet me të dhe tek ai që e kundërshton atë... vijnë tek ata me një fytyrë dhe tek ata tjerët me një fytyrë tjetër, duke pasur për qëllim keqinterpretimin.
Është transmetuar nga Ebu Daudi, dhe Bukhari në Edebul-Mufred (1), dhe nga Ebi Ja'la dhe të tjerë nga hadithi i Ammar ibn Jasir (radijAllahu anhum) tha se ka thënë i Dërguari i Allahut (sal-lAllahu 'alejhi ue 'alihi ue sel-lem):
“Kushdo që ka dy fytyra në këtë dunja do të ketë dy gjuhë prej zjarri Ditën e Kijametit”
O Umeti i Muhamedit! Ajo që më së shumti kemi frikën për vetët tona janë gjuhët tona. Gjuha! Gjuha! Gjuha! O Umeti i Muhamedit...
Pejgamberi (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) i thotë Mu'adhit:
“A do t'i hedhë njerëzit në Zjarr për fytyrave të tyre Ditën e Kijametit” apo ka thënë “Për vrimave të hundëve të tyre përveç se për atë që kanë korrur me gjuhët e tyre.”
Gjuha! O Umeti i Muhamedit! Gjuha!
Është pyetur i Dërguari Allahut (sala-Allahu ‘alejhi ue ala ‘alihi ue sel-lem) rreth asaj që më së shumti do t'i fus njerëzit në Zjarr? Ai tha: “Goja dhe organi gjenital”.
Gjuha! Ki kujdes ndaj gjuhës tënde! Sa persona e lëshojnë gjuhën e tyre dhe nuk kanë kujdes!
O Umeti i Islamit! Ruani gjuhët tuaja! Çështja është tepër e rrezikshme... Më thuaj për Zotin tënd! Nëse do shikoje një njeri të vetëm që gjuha e tij është shëndrruar në dy gjuhë, e ndarë më dysh, në dynja e ajo është prej mishi, porse gjuhë e ndarë më dysh, si do të ishte pamja e tij kur e shfaq gjuhën e tij dhe e ka të ndarë më dysh? Si do të ishte pamja e tij? Atëherë, si është puna nëse gjuha e tij do të shndërrohej në dy gjuhë prej zjarri? Dy gjuhë prej zjarri! Dhe ai qan, ulërin dhe ndien dhimbje; do të dëshironte që mos të kishte folur asnjë fjalë që e hidhëron Allahun.
O Umeti i Muhamedit! Vendi i llogarisë është përplot me raste të ndryshme, përplot me raste. Nuk është e lehtë o Umeti Islamit!
(1) - Transmeton Bukhariu në Edebul Mufred: Na ka treguar Muhamed Bin Said El-Asbahanij tha: na ka treguar Shurejku, prej Rukejnit, prej Nuajm Bin Handhale, prej Amar Bin Jasir tha: "E dëgjova të Dërguarin e Allahut sala-Allahu alejhi ue sel-lem të thotë: "Ai që ka dy gjuhë në këtë botë; Në Ditën ë Kijametit do ketë dy gjuhë prej Zjarri" pastaj kaloi një burrë i madh. Tha: "Ky është prej tyre". Thotë Shejkhul Albani, Rahimullah, hadithi është hasen "Es-Sahijha" (892).
Njerëzit me dy fytyra
Autor: el-Hafidh Ebu Hatim Muhamed Ibn Hibban
Shkëputur nga: Raudatul-‘Ukala’ ue Nuz’hetul-Fudala’, fq. 49
Na ka njoftuar Muhamed Ibnul-Husejn Ibn Kutejbeh në ‘Askalan: na ka treguar Ibrahim el-Hauarani: na ka treguar Bekr Ibn Shu’ajb: na ka treguar Ibn Ebij Hazim nga babai i tij, nga Sehli (radij-Allahu ‘anhu), i cili ka thënë: Dërguari i Allahut (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) ka thënë:
لا خير في صحبة من لا يرى لك من الحق مثل ما ترى له .
“Nuk ka mirësi tek ai shok i cili nuk i ruan për ty të njëjtat të drejta që ti i ruan për të.”
Tha Ebu Hatim, radijAll-llahu anhu:
“Është detyrë për njeriun e mençur të cilin e ka bekuar Allahu që të ketë dashuri për Muslimanin, që t’i qëndrojë atij pranë. Ai duhet të mësohet që t’i mbajë lidhjet me të nëse ai i shkëput ato, të kthehet nga ai nëse ai i kthen shpinën, t’i japë atij nëse ai nuk i jep, t’i afrohet atij nëse ai largohet prej tij, aq sa ky të jetë si një shtyllë në jetën e tij. Është nga gabimet më të mëdha për njeriun që ai të jetë me dy fytyra në dashamirësinë e tij. ”
El-Muntasir Ibn Bilal el-Ensari më recitoi (këto vargje):
“Sa herë shoku të shfaqë dashamirësi me gjuhën e tij,
Por ai të ha në besë pa kurrëfarë keqardhjeje,
Ai ma bën qejfin me pahir që t’i sillem me dashamirësi,
Sakaq, fjalët e tij në mungesën time më godasin si shigjeta mbas shpine.”
Tha Ebu Hatim, radijAll-llahu anhu:
“Njeriu i mençur nuk mashtrohet nga dashuria e tij; ai nuk ka dy fytyra apo dy zemra. Por, ajo që mban përbrenda përputhet me atë që shfaq dhe veprat e tij përputhen me fjalët e tij. Nuk ka mirësi në dy shokë, mes të cilëve shtohen problemet dhe gjendja e tyre bëhet akoma më e shthurur, sikurse më recitoi edhe ‘Abdul-‘Azijz ibn Sulejman el-Ebrash:
“Allahu e turpëroftë atë që nuk i bën dobi
kur të tjerët me të sillen me dashamirësi,
dhe atë që mrrolet nëse ndihmë i kërkohet,
dhe atë që është me dy ngjyra,
në lidhjet e tij është tadhëtar i çdo besniku,
dhe atë i cili ka dy zemra,
takimi me të cilin është i këndshëm,
kurse në mungesën tënde ai është i pabesë,
dhe atë të cilit po t’i flisnin sytë,
do t’i kishte prerë të gjitha lidhjet e shoqërisë.”
Kurse ‘Amru Ibn Muhamed en-Nesa’i më recitoi:
“Sytë nxjerrin në shesh atë çfarë ka në shpirt,
ç’kado gjendet aty, urrejtje apo dashuri
ai që të ka inat dallohet që nga sytë,
se shikimi i tij nuk e fsheh dot atë që mban në gji,
Sytë flasin edhe pse goja nuk flet,
e çfarë ka përbrenda zemrës së tij ti e shikon fare qartë.”
Kurse ‘Ali ibn Muhamed el-Basami më recitoi:
“Komshiu vazhdon të më hedhë fjalë therëse
të cilat ma prishin gjumin e nuk më lënë rehat,
dashuria e tij për ata që i rrinë pranë është shumë e largët,
madje ajo është inat dhe refuzon të jetë dashuri,
ai shpejton të japë selam kur takohemi,
kurse nën brinjët e tij gjendet një zemër e sëmurë.”
E kam dëgjuar Muhamed Ibnul-Mundhir të thotë: E kam dëgjuar ‘Abdul-‘Azijz ibn ‘Abdilah të thotë: Muhamed Ibn Hazim ka thënë:
“Ka prej vëllezërve që mrrolen në fytyrë,
dhe vëllezër që të thonë “Tungjatjeta” dhe “Mirëse erdhe”,
dhe vëllezër që të thonë: “Si jeni, si e keni familjen”,
por të gjitha këto nuk peshojnë as sa një kokërr rërë.
Është tej mase bujar kur s’të hyn në punë pasuria e tij,
E të thotë: “Unë të jap hua nëse ke nevojë”,
Por, nëse do të merrje mundimin të shihje çfarë mban përbrenda
Do të shikoje se pasuria e tij është shumë herë më e madhe se ç’mendon ti.”
Ebu Hatim, radijAll-llahu anhu, tha:
“Njeriu i mençur nuk bëhet shok me atë që është dyfytyrsh dhe nuk bëhet vëlla me atë që shumë shpejt ndryshon dhe nuk shfaq më shumë dashuri se ç’ka në zemër, dhe nuk mban të fshehur një dashuri më të vogël se ajo që shfaq. Në raste të vështira ai nuk shndërrohet në tjetër person por mbetet ai që që ishte para se të shfaqej kjo vështirësi apo para se të përfshihej në të, ngase një vëllazëri e tillë nuk vlen asgjë. ”
Një burrë nga fisi Khuza’a i recitoi Muhamed ibn Khalef et-Tejmit, i cili i recitoi Muhamed Ibnul-Mundhirit, i cili ma recitoi mua:
“Nuk është vëllai im ai i cili e shfaq dashurinë me gojë,
por vëllai im është ai që ma shfaq dashurinë kur jam në vështirësi,
është ai, pasuria e të cilit është edhe e imja nëse nuk kam asgjë,
ashtu sikurse pasuria ime është e tija nëse ai do kishte nevojë.
Prandaj, mos e lavdëroni shokun në rehati,
Se ndoshta gjatë vështirësive ai mund ta hedhë shoqërinë mbas shpine,
Ai s’di gjë tjetër veç “Mirë jeni” dhe “Mirësevini”,
Por me pasurinë e tij ai është një dhelpër dinake.”
Thashethemet dhe e keqja e tyre
Autor: Shejkh Salih el-Feuzan
Burimi: “et-Tethebbut uehtiramul-Ulema ue bejan mekanetihim fil-Ummeh” (fq. 34-36)
Të merresh me thashetheme do të thotë të përcjellësh fjalë midis njerëzve duka patur për qëllim shkatërrimin e marrëdhënieve ndërmjet tyre. Allahu Subhanehu ue Te’ala ka thënë:
وَلَا تُطِعۡ كُلَّ حَلَّافٍ۬ مَّهِينٍ (١٠ (هَمَّازٍ۬ مَّشَّآءِۭ بِنَمِيمٍ۬ (١١(
“Dhe mos iu bind çdo njeriu që betohet shumë, i cili është i përçmuar, merret me shpifje dhe përhap thashetheme.” [el-Kalem, 10-11]
Dhe më e keqja nga të gjitha këto është kur njeriu nxiton të shkatërrojë marrëdhëniet ndërmjet studentëve të dijes dhe thirrësave në Islam (duke përhapur thashetheme), me qëllim që ta përçajë Xhematin e Muslimanëve dhe të fusë urrejtje midis tyre. Ai që e bën këtë quhet “Nemmam” (thashethemexhi).
Dhe vërtet Allahu i Lartësuar ka ndaluar që të pasohet dhe t’i zihet besë një personi të tillë edhe nëqoftëse ai betohet në Allah, siç ka thënë Allahu:
وَلَا تُطِعۡ كُلَّ حَلَّافٍ۬ مَّهِينٍ (١٠ (هَمَّازٍ۬ مَّشَّآءِۭ بِنَمِيمٍ۬ (١١ (
“Dhe mos iu bind çdo njeriu që betohet shumë, i cil është i përçmuar, që merret me shpifje dhe përhap thashetheme.” [el-Kalem, 10-11]
Pejgamberi (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) ka thënë:
“Thashethemexhiu nuk do të hyjë në Xhenet.” [Transmetuar nga Muslimi]
Ka ardhur në një transmetim se thashethemexhiu bën më shumë shkatërrim në një orë se ç’mund të bëjë një magjistar për një vit të tërë.
Thashethemet janë prej magjisë, ngase magjistari i shkatërron marrëdhëniet midis njerëzve dhe fut armiqësi midis tyre, siç ka thënë Allahu i Lartësuar:
فَيَتَعَلَّمُونَ مِنۡهُمَا مَا يُفَرِّقُونَ بِهِۦ بَيۡنَ ٱلۡمَرۡءِ وَزَوۡجِهِۦۚ
“Dhe nga ata (dy ëngjëjt) njerëzit mësuan se si të ndajnë burrin nga gruaja.” [el-Bekare, 102]
Ata e mësuan magjinë, kurse magjia shkakton ndarjen e zemrave dhe fut armiqësi në to. Poashtu, thashethemet janë akoma më të rënda sesa magjia; ndoshta mund të ndodhin luftëra për shkak të një thashethemexhiu; ndoshta Muslimanët mund të armiqësohen me njëri-tjetrin për shkak të një thashethemexhiu; fqinjtë mund të braktisin njëri-tjetrin dhe kryetari i njërës familje mund të armiqësojë një tjetër dhe të ndahet me të për shkak të një thashethemexhiu.
Prandaj ne duhet të kemi frikë Allahun ‘Azze ue Xhel dhe duhet të kemi kujdes nga thashethemexhinjtë.
Një gjynah që të shpie në Xhennet …
Ibnul-Kajjim (rahimehullah) ka thënë:
“Gjynahu mund të jetë më i dobishëm për njeriun nëse ai gjynah e shtyn njeriun që të pendohet, sesa atëherë kur ai bën shumë ibadet. Këtë kanë patur për qëllim fjalët që ka thënë njëri prej Selefëve: “Dikush mund të bëjë një gjynah dhe hyn në Xhenet për shkak të tij, ose ai mund të bëjë një vepër ibadeti dhe hyn në Zjarr për shkak të tij”. Njerëzit i thanë: “Si ka mundësi?” Ai tha: “Ai mund të bëjë një gjynah dhe e mban mendjen vazhdimisht tek ai gjynah që ka bërë, kur ulet e kur ngrihet ai sjell ndërmend gjynahun e tij. Kështu, ai ndihet i turpëruar dhe pendohet, kërkon falje dhe ka keqardhje për atë që ka bërë. Dhe ai do të jetë shpëtimi i tij.
Dhe ai mund të bëjë një vepër të mirë dhe e mban mendjen vazhdimisht, tek ajo vepër, kur ulet e kur ngrihet ai e kujton atë dhe mbushet plot vetëpëlqim dhe kryelartësi. Dhe kështu, ajo vepër bëhet shkak për dënimin e tij.
Pra, gjynahu mund të jetë shkaku që e shtyn atë drejt veprave të ibadetit, veprave të mira dhe që ai të ndryshojë sjelljen e tij. Kështu, ai e ka frikë Allahun, është i ndruajtur para Tij dhe ndihet i përulur me vetëposhtërim para Tij, me kokën ulur nga turpi, duke qarë me dënesë dhe duke kërkuar faljen e Zotit të tij. Çdonjëra nga këto rezultate është më e mirë për personin sesa një vepër ibadeti që e bën atë të ndihet kryelartë, që të duket para të tjerëve dhe t’i nënçmojë ata. Nuk ka dyshim se ky gjynah është më i mirë para Allahut dhe ka më shumë gjasa që të sjellë shpëtim sesa ai që i pëlqen vetja dhe i nënçmon të tjerët dhe mendon se po i bën mirë Allahut. Edhe nëqoftëse ai thotë fjalë që tregojnë të kundërtën e kësaj, prapëseprapë Allahu është Dëshmitar për atë që ka ai në zemër. Një person i tillë mund të jetë plot urrejtje ndaj njerëzve që nuk e ngrejnë ata lart dhe nuk i ulin vetet e tyre para tij. Nëse ai do ta vërente me kujdes veten e tij me ndershmëri, atëherë ai do ta shikonte këtë gjendje qartazi.” (Shkëputur nga: Medarixhus-Salikin, 1/299)
Rrëfime rreth Nijetit të Selefëve
Autor: Ibn Ebi Dunja
Burimi: ‘el-Ikhlas uen-Nijjetu’
Muhamed Ibn Jezid na ka transmetuar... se Ibrahimi ka thënë: “[Selefët] urrenin që njeriu të tregonte më të mirën që kishte kur uleshin me njëri-tjetrin.”
‘Asim Ibn ‘Amir Ibn ‘Ali na ka transmetuar... se Mejmun Ibn Mahran ka thënë: “Umer Ibn ‘Abdul-‘Azijz po u mbante mexhlis vëllezërve të tij një ditë. Ai po mbante një ligjëratë të bukur. Sakaq, ai shikon një njeri në mexhlis që fshiu një pikë loti nga sytë e tij dhe kështu ndaloi (së foluri). Unë i thashë: “O prijësi i Besimtarëve, vazhdo.” Ai tha: “Më lër sepse vërtet fjalët përmbajnë Fitne kurse veprat janë më të mira për Besimtarin sesa fjalët.”
Babai më ka transmetuar se... e kam dëgjuar Muhamed Ibn Uasi’ duke thënë: “Një burrë qante për njëzet vjetë me rradhë ndërsa gruaja e tij ishte me të por ajo prapëseprapë nuk ishte në dijeni.”
Ahmedi na ka transmetuar... Muhamed Ibn ‘Abdullah ez-Zarrad ka thënë: “Hisan Ibn Ebi Sinan blinte një familje (skllevërish), një burrë me gjithë familjen e tij dhe pastaj i lironte ata të gjithë dhe ai as që e merrte vesh se kush ishin ata dhe as nuk u thoshte atyre se kusht ishte ai.”
Khalid dhe ‘Ubejdullah, që të dy kanë thënë se... el-Hasen ka thënë: “Nëse një burrë ishte i lirë për një orë, ai veçohej dhe falej. Ai i thoshte familjes së vet: “Nëse më kërkon dikush ju vetëm thojini që jam i zënë.”
Muhamed Ibn ‘Ali Ibn el-Hasen na ka transmetuar... se Haseni po jepte mësim ose po mbante ligjëratë një ditë dhe një burrë që ishte në mexhlis psherëtiu thellë. Haseni i tha: “Nëse e bëre për Allahun, ti e bëre veten tënde të njohur. Dhe nëse e ke bërë për të tjerë në vend të Allahut, atëherë e ke shkatërruar veten tënde.”
Ja’kub Ibn Isma`il ka thënë... se kur Selili jepte mësim ose lexonte i dilnin lotë nga sytë, por ai e kthente pastaj në të qeshur.
Khalid Ibn Khadash na ka transmetuar... se Ejubi qau një herë dhe ne e pamë, kurse ai tha: “Është veç ftomë që më zë herë pas here.”
Ai qau një herë tjetër derisa u duk qartë që ai po qante. Kështu, ai tha: “Nëse burri arrin moshën e pleqërisë, ai sëmuret.”
Khalid Ibn Khadash na ka transmetuar... se ‘Ubejdullah Ibn ‘Abdullah ka thënë: “Nuk njihej mirësia nga ‘Umeri apo nga Ibn ‘Umeri derisa ata të flisnin ose të vepronin. Një burrë e adhuronte Allahun për njëzet vjetë me rradhë dhe fqinji i tij nuk ishte aspak në dijeni për të.” Hammadi [që është në zinxhirin e transmetimit] tha: “Ndonjëri nga ju falet një natë ose në një pjesë të natës dhe fqinji i tij e merr vesh në mëngjes.”
Perla nga Ibn Kajjim el-Xheuzijje
Ibnul-Kajjim (Rahimullah) ka thënë:
“Ndoshta ajo çfarë kishte për qëllim ai, mund të jetë që kritika që ti po i bën vëllait tënd për gjynahun e tij është një gjynah akoma më i madh sesa gjynahu i tij, ngase ajo do të thotë se ti ndihesh kryelartë me bindjen tënde, mburresh me të dhe pretendon se je i pastër nga gjynahu, kurse vëllai yt ka rënë në gjynah. Por mundet që ndjenja e tij e përuljes për shkak të gjynahut që bëri dhe asaj çfarë i ndodhi, si dhe përulësia dhe nënshtrimi i tij duke menduar për veten se është i ulët, duke u distancuar nga pretendimi i devotshmërisë, duke u distancuar nga arroganca dhe pëlqimi i vetvetes, qëndrimi kokëulur para Allahut dhe me shikim të ulur e zemër të copëtuar - mundet që e gjithë kjo të jetë shumë herë më e mirë për të sesa ndjenja e krenarisë që ke ti për bindjen tënde, duke menduar se ti po bën më shumë vepra të mira, kështu që ti je i rëndësishëm dhe këtë ia kujton Allahut dhe njerëzve.
Sa pranë Mëshirës së Allahut që është ky gjynahqar dhe sa pranë Zemërimit të Allahut që është ky mendjemadh! Një gjynah që të shpie në përulësi është më i dashur tek Ai sesa një ibadet i cili e mbush robin me mendjemadhësi. Nëse ti flen gjatë gjithë natës dhe zgjohesh me ndjenjën e keqardhjes (që nuk fale namaz nate), ajo mund të jetë shumë herë më e mirë sesa sikur të faleshe gjatë gjithë natës dhe pastaj kur të çoheshe në mëngjes të të hynte vetja në qejf. Ngase veprat e atij të cilit i pëlqen vetja nuk janë të pranuara.Ndoshta e qeshura jote ndërkohë që i pranon gabimet e tua është më e mirë sesa të qarit me devotshmëri, ndërkohë që të ka kapluar mendjemadhësia. Rënkimi i gjynahqarëve është më i dashur tek Allahu sesa dhikri (tesbihu) që bën mendjemadhi. Mundet që nga ky gjynah Allahu do të bëjë atë që të pijë ilaçin që do ta shërojë nga një sëmundje shkatërrimtare nga e cila vuan edhe ti, por ti nuk e kupton atë. Allahu ka arsye për atë çfarë i bën qoftë atyre që janë të bindur, qoftë atyre që bëjnë gjynahe, të cilët nuk i njeh askush tjetër përveç Tij dhe nuk i kuptojnë veçse ata që janë mendjemprehtë dhe vetëm brenda kufijve të kuptimit njerëzor, e përveç kësaj ka arsye të tjera të cilat nuk i njohin as melekët fisnikë të cilët mbajnë shënimet. Pejgamberi (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Nëse robëresha e ndonjërit prej jush bën zina, zbatoni masën ndëshkimore mbi të dhe mos e shani. ”
Dhe Jusufi (alejhis-selam) tha:
قَالَ لَا تَثْرِيبَ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ
“Asnjë qortim për ju këtë ditë. ” [Jusuf, 92]
Ngaqë peshorja është në Dorë të Allahut dhe vendimi është i Tij. Çështja është që të zbatohet masa ndëshkimore (që ka vendosur Allahu) dhe jo të turpërosh e të poshtërosh. Askush nuk ndihet i sigurt nga ajo që është caktuar për ta dhe nga fuqia e caktimit të Tij, përveç se ata që janë injorantë në lidhje me Allahun.
Allahu i tha atij që kishte dije rreth Tij më shumë se çdokush tjetër dhe ishte më i afërti tek Ai:
وَلَوْلَا أَن ثَبَّتْنَاكَ لَقَدْ كِدتَّ تَرْكَنُ إِلَيْهِمْ شَيْئًا قَلِيلًا
“Dhe sikur Ne të mos të kishim bërë ty të qëndrueshëm e të paepur, ti pothuaj do të kishe anuar pak nga ata. ” [Isra, 74]
Dhe Jusufi ka thënë:
قَالَ رَبِّ السِّجْنُ أَحَبُّ إِلَيَّ مِمَّا يَدْعُونَنِي إِلَيْهِ ۖ وَإِلَّا تَصْرِفْ عَنِّي كَيْدَهُنَّ أَصْبُ إِلَيْهِنَّ وَأَكُن مِّنَ الْجَاهِلِينَ
“Nëse Ti nuk e largon kurthin e tyre prej meje, unë do të ndjehem i dhënë pas tyre dhe do të jem (prej atyre që gabojnë e bëjnë gjynahe) prej të paditurve. ” [Jusuf, 33]
Një nga mënyrat se si betohej i Dërguari i Allahut (sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) ishte:
“Jo, pasha Atë që i lëviz zemrat. ”
Dhe ai ka thënë:
“Nuk ka asnjë zemër që të mos jetë midis dy Gishtave të Rrahmanit. Nëse Ai do, Ai e udhëzon atë në rrugë të drejtë; dhe nëse Ai do, Ai e humb atë. ”
Pastaj ai tha:
“O Allah, Lëvizësi i zemrave, forcoji zemrat tona në ndjekjen e Fesë Tënde. O Allah, Pastruesi i zemrave, pastrona zemrat tona që ato të binden Ty.” (Burimi: Medarixhus-Salikin, 1/177-178)
Lumturia dhe Mjerimi, Shenjat dhe Njerëzit e tyre
Autor: Ibnul-Kajjim el-Xheuzijje (Rahimullah)
Burimi: el-Feuaid (n. 112)
Nga shenjat e lumturisë dhe gëzimit është se sa herë robi që bën ibadet e shton dijen e tij, atij i shtohet përulësia dhe mëshira. Sa herë që i shton veprat e ibadetit, atij i shtohet frika dhe maturia. Sa më shumë që i kalon mosha, aq më shumë i zvogëlohet lakmia. Sa herë që i shtohet pasuria, atij i shtohet bujaria dhe shpenzon akoma më tepër. Dhe sa herë që ngrihet në status dhe pozitë, ai bëhet akoma më i afërt tek njerëzit dhe i përmbush nevojat e tyre dhe është i përulur, modest me ta.
Dhe nga shenjat e mjerimit është se sa herë një rob që bën ibadet e shton dijen, atij i shtohet arroganca. Sa herë që i shton veprat e ibadetit, atij i shtohen mburrjet dhe i poshtëron njerëzit ndërsa vet përfiton nga dyshimet.
Dhe sa herë që ngrihet në status dhe pozitë, atij i shtohet arroganca dhe egoizmi.
Të gjitha këto gjëra janë fitne nga Allahu dhe një sprovë me të cilat Ai sprovon robërit e Tij dhe nëpërmjet tyre disa njerëz arrijnë lumturinë kurse të tjerë mjerimin.
Poashtu, njerëzit i nderojnë dhe i çmojnë disa gjëra të cilat janë sprova, siç është prona, pozita dhe pasuria. Allahu thotë për Pejgamberin e Tij, Sulejmanin, kur ai pa fronin e Belkisës para vetes (kuptimi ajetit në gjuhën shqipe):
“Kjo është nga Mirësia e Allahut, për të më sprovuar mua nëse do të jem mirënjohës apo mosmirënjohës!” [Neml, 40]
Kështu pra, begatitë janë sprova nga Allahu të cilat nxjerrin në shesh mirënjohjen e atij që është mirënjohës dhe mosmirënjohjen e atij që është mosmirënjohës. Dhe poashtu, vështirësitë janë sprova nga Allahu i Lartësuar. Ai të sprovon me begati dhe të sprovon me vështirësi.
Allahu thotë (kuptimi ajetit ne gjuhën shqipe):
“Sa për njeriun, të cilin Zoti i tij e provon duke i dhënë atij nderime e mirësi, atëherë ai thotë (i krekosur): “Zoti im më ka nderuar.” Por kur Ai e provon atë me shtrëngim të të mirave të jetesës, ai thotë: “Zoti im më ka poshtëruar!”” [Fexhr, 15-16]
Me fjalë të tjera, nuk është e thënë që çdo njeriu të cilit Unë po ia shtoj nderin dhe begatitë, se kështu Unë po e nderoj atë. Dhe nuk është e thënë se cilitdo që Unë ia pakësoj furnizimin dhe e sprovoj, Unë po e poshtëroj atë.
Një hapësirë e zënë s’mund të mbajë dy të kundërta me njëra-tjetrën
Autor: el-Imam Ibn Kajjim el-Xheuzijje (rahimehullah)
Burimi: Kitabul Feua`id (p. 44-45)
Që një hapësirë ta pranojë atë që po vendoset në të, ajo duhet zbrazet nga e kundërta e saj.
Njësoj është edhe me individët dhe objektet. Njësoj është gjithashtu edhe me besimet dhe dëshirat.
Kështu, nëse zemra është e zënë nga dashuria dhe besimi për të pavërtetën, atëherë ajo nuk ka vend për të dashur dhe për të pranuar të vërtetën.
Ashtu si një gjuhë që është e zënë me shprehjen e asaj që s’ka dobi, ashtu edhe poseduesi i saj do ta ketë të pamundur që të shprehë atë që i bën dobi përveç nëse pushon së foluri lidhur me atë që s’ka vlerë.
Gjithashtu, nëse pjesë të ndryshme të trupit janë të zëna duke punuar gjynahe, atëherë është e pamundur që t’i mbash ato të zëna duke punuar vepra të mira përveç nëse ai (poseduesi i tyre) i pastron ato nga e kundërta e tyre.
Njësoj, një zemër e mbushur përplot me dashuri për dikë tjetër në vend të Allahut, që e do atë, digjet nga malli për t’u takuar me të dhe kënaqet kur është në shoqërinë e tij, kjo zemër nuk mund të zihet nga dashuria për Allahun, ta dojë Atë dhe të ketë mall për Të përveç se duke e zbrazur atë (zemrën) nga lidhja pas të tjerëve në vend të Tij (Allahut).
Dhe gjuha nuk mund të lëvizë për ta përkujtuar Atë dhe as pjesët e trupit nuk mund të lëvizin në shërbim të Tij përveç nëse ai (zotëruesi i tyre) i pastron ato nga përkujtimi dhe shërbimi i të tjerëve në vend të Tij.
Kështu, nëse zemra është e zënë përplot me krijesa dhe dituri që nuk kanë ndonjë dobi, atëherë në të nuk ka vend që të zihet nga (dija për) Allahun dhe njohja e Emrave, Cilësive dhe Ligjeve të Tij. Dhe sekreti i kësaj është se dëgjimi i përqendruar (isga) i zemrës është si dëgjimi i përqendruar i veshëve (isga), prandja nëse ai dëgjon fjalë të tjera në vend të fjalës së Allahut, atëherë (zemra) nuk do të ketë ndonjë vend për të dëgjuar apo për të kuptuar Fjalën e Allahut.
Ashtu sikur ai të anojë nga dashuria për të tjerët në vend të Allahut, atëherë ai nuk do të ketë vend për të anuar nga dashurinë për Allahun.
Nëse zemra shpreh përkujtim për dikë tjetër në vend të përkujtimit të Allahut, atëherë ajo nuk do të ketë ndonjë vend për të shprehur përkujtimin e Tij duke përdorur gjuhën.
Prandaj gjejmë tek një transmetim i saktë nga Pejgamberi (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) se:
“Është më mirë që gojët tuaja të jenë të mbushura plot me qelb derisa të prishen sesa të jenë plot me poezi.”1
Ai pra e bëri të qartë se një gojë mund të jetë plot me poezi dhe kështu ajo do të jetë e mbushur plot me dyshime, trillime dhe gjëra që nuk egzistojnë. Gjithashtu, dituritë të cilat nuk kanë ndonjë dobi, barcaletat, komeditë, historitë e kështu me rradhë, nëse zemra është e mbushur plot me to, atëherë kur asaj i vijnë të vërtetat e Kur’anit dhe shkencat që e bëjnë atë të përjetojë funksionim të plotë dhe lumturi, ajo nuk ka për të gjetur ndonjë vend bosh në veten e saj dhe nuk ka për t’u pranuar (prej tyre). Kështu, ato e lëshojnë atë (zemrën) dhe shkojnë drejt një vendi tjetër.
Nëse i jep këshillë një zemre që është e mbushur plot me të kundërtën e saj, ajo (këshilla) nuk ka për të gjetur ndonjë rrugë drejt saj dhe (zemra) nuk do ta pranojë. Ajo (këshilla) nuk hyn brenda saj por vetëm kalon afër saj për pak çaste dhe nuk depërton brenda saj. Prandaj është thënë
“Pastroje zemrën tënde nga çdo njeri tjetër përveç Nesh dhe do të na gjesh
Ngase Lartësia Jonë pajtohet me çdo zemër qelibar
Dhe durimi është sënduku i thesarit të lidhjes mes Nesh
Ai që e pajton zemrën e tij me të, e fiton atë thesar.”
1 - Transmetuar nga Sa’d Ibn Ebu Uekas (radij-Allahu anhu) në Sahih Muslim, Kitabush-Shi’ir (Libri i Poezisë) [27/5610].
Shembuj nga turpi që kanë patur Selefët
1 - I Dërguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem):
Ebu Se’id el-Khudri (radij-Allahu anhu) ka transmetuar: ” I Dërguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ishte më i turpshëm sesa virgjëresha pas shamisë së saj. Kur shikonte ndonjë gjë që nuk e pëlqente, ne e kuptonim nga fytyra e tij.” 1
2 - Ebu Musa el-Esh’ari (radij-Allahu anhu):
Enes bin Malik ka thënë: “Kur Ebu Musa bëhej gati të flinte, ai vishte një rrobë të vogël nga frika mos i dilte aureti.”2
3 - Ibn 'Abbasi (radij-Allahu anhuma):
Ai nuk hynte në banjo përveç atëherë kur ishte vetëm dhe vishte një rrobë të hollë dhe thoshte: “Kam turp nga Allahu se mos më sheh në banjë pa rroba.”3
4 - 'A'ishah (radij-Allahu anha):
“Unë hyja në ndërtesën ku ishin varrosur i Dërguari i Allahut dhe babai im ndërsa isha veshur me rroba të holla dhe thoja: “Këta janë veç burri dhe babai im.” Megjithëkëtë, kur u varros Umeri, uallahi kurrë nuk hyra tek kjo ndërtetsë përveç se rrobat i kisha të shtrënguara fort në trupin tim nga turpi që kisha nga Umeri.”4
5 - Hisham bin 'Ammar:
Mu’auije bin Eus ka transmetuar: “E kam parë Hisham bin ‘Ammarin. Kur ecte në rrugë, ai shikonte poshtë në tokë dhe nuk e ngrinte kokën lart në qiell nga turpi që kishte nga Allahu Azze ue Xhel.”5
6 - el-Humejdi:
“Ebu Bekr bin Mejmun shkoi dhe trokiti në derën e Humejdit dhe mendoi se iu dha leje për të hyrë. Kështu ai hyri dhe e gjeti Humejdin me kofshë të pambuluara. Humejdi zuri të qajë dhe tha: “Pasha Allahun, i çove sytë tek diçka që askush nuk i ka parë deri kur jam bërë burrë!”6
7 - Muhammed bin Jahja edh-Dhuhli:
Ebul-‘Abbas el-E’zheri ka thënë: “E kam dëgjuar shërbëtorin e Muhamed bin Jahja edh-Dhuhlit të thotë ndërsa ishte duke u larë: “I kam shërbyer atij për tridhjetë vjet. Unë ia jepja ujin dhe kurrë nuk e kam parë këmbën e tij, ndërkohë që isha prona e tij.”7
8 - el-Imam el-Bukhari:
Muhamed bin Ebi Hatim ka transmetuar: “Disa nga shokët e mi më kanë thënë: Ishim tek shtëpia e Muhamed bin Selam dhe hyri tek ne Muhamed bin Isma`il el-Bukhari në të kthyer nga Iraku. Kështu, ai filloi të na njoftonte për fitnen me të cilën ishin sprovuar njerëzit si dhe atë çfarë i kishte ndodhur Ahmed bin Hanbelit etj. Kur el-Imam el-Bukhari doli nga shtëpia, Muhamed bin Selam u tha atyre që ishin të pranishëm: “A keni parë ndonjëherë një virgjëreshë me më shumë turp sesa ky burrë?”8
9 - Ibnul-Kajjim ka transmetuar se disa nga Selefët kanë thënë:
“Nëse dikush bën diçka në fshehtësi ngaqë i vjen turp që ta bëjë në publik, kjo tregon se ai vetë nuk e ka problem.”9
10 - Shemsud-Din el-Makdisi:
“Nëse më del në shesh këmba kur jam vetëm, nxitoj ta mbulojë atë dhe ndërkohë bëj istigfar (i kërkoj falje Allahut).”10
11 - Muhammed bin Ahmed el-Gumari:
Ai nuk pranonte të binte përtë fjetur në praninë e ndonjërit dhe thoshte: “Kam frikë mos më del ndonjë erë e keqe kur jam duke fjetur.”11
__________________________________________
1 - Transmetuar nga Bukhari dhe Muslimi, Hadithi n. 684 në Rijadus-Salihin.
2 - Sijer A'lamun-Nubela; 2/399.
3 - Sijer A'lamun-Nubela; 3/355.
4 - Transmetuar nga Hakimi në Mustedrak (4/7) dhe ai e ka shpallur atë sahih.
5 - Sijer A'lamun-Nubela; 11/430.
6 - Sijer A'lamun-Nubela; 19/122.
7 - Sijer A'lamun-Nubela; 12/279.
8 - Sijer A'lamun-Nubela; 12/418.
9 - Medarixhus-Salikin; 2/353.
10 - el-Mukhtarul-Mesun min A'lamul-Kurun; 1/540.
11 - el-Mukhtarul-Mesun min A'lamul-Kurun; 2/758
Transmetime nga Selefët rreth Sinqeritetit, Syfaqësisë dhe Dashurisë për Famë
Ejjub es-Sikhtijani falej gjatë natës dhe e mbante të fshehtë këtë gjë. Kur vinte mëngjesi, ai e ngrinte zërin sikur të ishte çuar nga gjumi në atë moment.”
[Sifatus-Sefueh: 3/492]
Abdus-Samed Ibn Abdil-Uarith ka thënë: “Heushab qante dhe thoshte: Emri im ka arritur në Mesxhidul-Xhami’.”
Transmetohet për Ebul-Alijen se nëse mblidheshin rreth tij më tepër se tre veta, ai çohej.
[et-Teuedu’:47]
Transmetohet nga Bishr Ibnul-Harith se ai ka thënë: “O Allah. Nëse më ke bërë të famshëm që të më ekspozosh në Ditën e Gjykimit, atëherë largoje atë (famën) prej meje.”
[ez-Zuhd: 147]
Fudejl Ibn ‘Ijad ka thënë: “Nuk ka njeri që e do udhëheqjen përveç atyre që janë lakmitarë, të pamoralë, që gjurmojnë gabimet e njerëzve dhe kanë inat që të flitet mirë për ndonjë njeri.”
[Xhami’ Bejanil-‘Ilm: 1/625]
Abdullah Ibnul-Mubarak ka thënë: “Sufjan eth-Theuri më tha: “Ruhu nga fama. Çdo person që kam takuar më ka paralajmëruar kundër famës.”
[es-Sijer: 7/260]
Ebul-Alije ka thënë: Sahabët e Muhamedit (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) më kanë thënë: “Mos bëj ndonjë vepër për dikë tjetër veç Allahut, pasi Ai do të lëjë tek ai për të cilin veprove.”
[el-Musanef: 7/207]
Hamdun el-Kassar u pyet: Përse fjalët e Selefëve janë më të dobishme se fjalët tona?
Ai u përgjigj: “Për shkak se ata folën për t’i dhënë pushtet Islamit dhe të kënaqin Mëshirëplotin; kurse ne flasim për t’i dhënë pushtet veteve tona, për të kërkuar jetën e kësaj dynjaje dhe të kënaqim krijesat.”
[Sefuetus-Sefueh: 2/122]
Muhamed Ibnul-Kasim ka thënë: E kam shoqëruar Muhamed Ibn Eslemin për më shumë se 20 vjetë dhe kurrë nuk e pashë ndonjëherë që të falte dy rekate nafile, përveç në ditën e Xhuma. Në një rast e dëgjova të zotohej: “Pasha Allahun, sikur të kisha mundësi t’i falja dy rekate nafile e të mos më shikonin dy melekët që janë me mua, do ta bëja këtë vetëm nga frika e syfaqësisë.”
Ai hynte në shtëpinë e tij dhe e mbyllte derën. Asnjëherë nuk e mora vesh se me çfarë merrej derisa dëgjova djalin e tij të vogël që tregonte se si qante ai. Megjithatë, kur ai dilte jashtë, e lante fytyrën dhe vinte kuhl dhe nuk dukej asnjë shenjë që të tregonte se ai kishte qarë. Ai i ushqente njerëzit dhe u jepte veshmbathje, por kur e niste të dërguarin e tij, i thoshte: “Sigurohu që ata të mos e marrin vesh se kush të dërgoi.”
[es-Sijer: 12/201]
Hurmuleh ka thënë: E kam dëgjuar Shafi’un të thotë: “Shpresova të shprëblehesha për të gjithë dijen që zotëroja dhe atë që njerëzit e kishin mësuar nga unë, por (dëshirova) që ata të mos më lavdëronin.”
[es-Sijer: 10/55]
Fudejl Ibn ‘Ijad ka thënë: “Kushdo që është dëshpëruar nga vetmia dhe ndihet i qetë kur është mes njerëzve, nuk ka për të qenë i sigurt nga Syfaqësia (Rija).”
[es-Sijer: 8/436]
Ebu Hazim ka thënë: “Mbaji të fshehta veprat e tua të mira më tepër sesa i fsheh veprat e tua të këqia.”
[el-Musanef: 7/195] ;
el-Khurajbi ka thënë: “Ata (Selefët) pëlqenin që robi t’i mbajë të fshehta veprat e mira, (deri në atë masë) saqë edhe gruaja e tij apo ndonjë tjetër të mos ishin në dijeni për to.”
[es-Sijer: 9/349]
Uekij’ ka thënë: “Kushdo që pyet për diçka kur ai e di atë, atëherë kjo është një pjesë e syfaqësisë.”
[el-Xhami’ li Akhlakur-Raui: 1/197]
Akil Ibn Me’kil ka thënë: E dëgjova xhaxhain tim, Uehb Ibn Munebbih, të thotë: “Tri janë shenjat e një hipokriti (munafiku): kur është vetëm është dembel, është plot energji kur ndodhet nën shoqërinë e të tjerëve dhe shkon pas lavdeve në të gjitha çështjet e tij.
Tri janë shenjat e një njeriu lakmitar: ai e përgojon atë për të cilin ka hased, nëse do të takohej me të do t’i sillej me lajka dhe i bëhet qejfi kur ai goditet nga fatkeqësitë.”
[el-Hilje: 4/47]
Kur Abdur-Rrahman Ibn Mehdi u ngrit nga një mexhlis, njerëzit e ndoqën nga pas. (Kur e pa këtë) ai tha: “O njerëz! Mos më ndiqni nga pas.”
[Sijer: 9/207]
Ebu Aun ka thënë: “Kur njerëzit e mirë takohen ata e këshillojnë njëri-tjetrin dhe nëse nuk takohen, atëherë i shkruajnë njëri-tjetrit: Kushdo që bën një vepër duke kërkuar Ahiretin, atëherë Allahu do t’i mjaftojë në çështjet e kësaj dynjaje; kushdo që e korrigjon atë çfarë është mes tij dhe Allahut, atëherë Allahu do ta korrigjojë atë çfarë është mes tij dhe njerëzve; dhe kushdo që e korrigjon sjelljen e tij fshehtas, Allahu do ta korrigjojë gjendjen e tij në publik.”
[el-Musanef: 7/162]
Bishr Ibnul-Harith ka thënë: “Personi që e do famën nuk i frikësohet Allahut.”
Ai ka thënë gjithashtu: “Mos vepro në mënyrë që të përmendesh dhe mbaji të fshehta veprat e tua të mira ashtu siç i fsheh veprat e tua të këqia.”
[es-Sijer: 10/476]
Se’id Ibnul-Hadad ka thënë: “Asgjë nuk të pengon nga Rruga e Allahut sikurse kërkimi i lavdërimit dhe pozita.”
[es-Sijer: 14/214]
Fudejl Ibn ‘Ijad ka thënë: “Ai që do të përmendet tek të tjerët, nuk do të përmendet; dhe kushdo që urren të përmendet, atëherë ai do të përmendet.”
[es-Sijer: 8/432]
Sufjan eth-Theuri ka thënë: “Të jesh i qetë do të thotë të mos dëshirosh të bëhesh i njohur tek të tjerët.”
[es-Sijer: 7/257]
Fenerët që ndriçojnë rrugën
Koprraci dhe Fatlumi:
Ebu Hurejra (radij-Allahu anhu) transmeton se i Dërguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Koprrac është ai person i cili kur dëgjon të përmendem nuk më çon salavat.”
[Hadith Sahijh: Transmetuar nga Ahmedi (1/201), et-Tirmidhi (2/271) dhe të tjerë; është deklaruar i saktë nga Hakimi, Dhehebiu dhe vetë Tirmidhiu. Shiko verifikimin e tij në el-Mishkat (n.933) nga Shejkhul-Albani.]
Enes Ibn Malik (radij-Allahu anhu) ka thënë se i Dërguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Kushdo që më dërgon njëherë salavat, Allahu do t’i dërgojë atij dhjetë të tillë, do t’i fshijë dhjetë të këqia dhe do ta ngrejë në dhjetë gradë.”
[Hadith Sahijh: Transmetuar nga Nesa’i (1/191) dhe Hakimi (1/550) i cili e deklaroi të saktë dhe me të u pajtua edhe Dhehebiu. Shiko verifikimin e tij në el-Mishkat (n.922).]
Tërheqja e vëmendjes kundër transmetimit pa verifikim:
Ebu Katade (radij-Allahu anhu) transmeton se i Dërguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Kini kujdes mos transmetoni shumë gjëra nga unë. Ai që transmeton nga unë, të mos thotë gjë tjetër përveç asaj që është e vërtetë. Kurse ai që më mvesh atë që nuk e kam thënë, atëherë le ta marrë vendin e tij në Zjarr.”
[Hadith Sahijh: Transmetuar nga Ibn Maxheh (n.35), Tahaui në el-Mushkilul-Ether (1/172) dhe të tjerë. Është saktësuar nga Shejkhul-Albani në es-Sahijha (n.1753).]
Të mësuarit me qëllim jo të drejtë:
Ebu Hurejra (radij-Allahu anhu) transmeton se i Dërguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Kushdo që e mëson dijen me të cilën kërkohet Fytyra e Allahut, por ai nuk e bën këtë përveç se që të arrijë qëllimin e tij në këtë dynja, ai nuk ka për ta nuhatur aromën e Xhenetit Ditën e Ringjalljes.”
[Hadith Sahijh: Transmetuar nga Ahmedi (2/338), Ebu Davudi (n.3664) dhe të tjerë. Është saktësuar nga Hakimi dhe Dhehebiu, siç është përmendur nga Shejkhul-Albani në verifikimin e tij të Iktida’ul-‘Ilmil-‘Amel (n.102) të el-Khatib el-Bagdadit.]
Kuptimi i Fesë:
Ebu Hurejra (radij-Allahu anhu) transmeton se i Dërguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Kujdo që Allahu ia do të mirën, Ai i jep atij kuptimin e Fesë. Vërtet unë jam shpërndarësi, por dhënësi është Allahu Azze ue Xhel.”
[Hadith Sahijh: Transmetuar nga Tahaui në el-Mushkil (2/280) dhe është saktësuar nga Shejkhul-Albani në es-Sahijha (n.1194).]
Ebu Hurejra (radij-Allahu anhu) transmeton se Profeti (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Janë dy cilësi të cilat nuk mund të qëndrojnë bashkë tek një hipokrit: sjellja e mirë dhe kuptimi i Fesë.”
[Hadith Sahijh: Transmetuar nga Tirmidhiu (2/114) dhe Shejkh Abdul-Hakk ka treguar në Ahkamul-Kubra për saktësinë e tij.]
Karakteri i mirë:
Xhabiri (radij-Allahu anhu) transmeton se Profeti (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Vërtet ata që do të jenë më të afërt tek unë dhe do të ulen pranë meje Ditën e Ringjalljes janë ata me sjellje dhe karakterin më të mirë. Dhe vërtet, ata që janë më të urryerit tek unë dhe që do të ulen larg prej meje Ditën e Ringjalljes janë ata që flasin shumë (Thertherun), ata që me fjalët e tyre i mbysin të tjerët (Mutesbidikun) dhe Mutefejhikunët.” Ne thamë: Ne i njohim Thertherunët dhe Mutesbidikunët, po kush janë Mutefejhikunët? Ai tha: “Ata që janë arrogantë.”
[Hadith Sahijh: Transmetuar nga Tirmidhiu (n.2104) dhe Khatib el-Bagdadi në et-Tarijkh (4/63). Është saktësuar nga shejkhul-Albani në es-Sahijha (n.791).]
Gjynahet e Gjuhës:
Ukbeh Ibn ‘Amir ka thënë: E takova të Dërguarin e Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) dhe e pyeta: Ku qëndron shpëtimi? Ai tha: “Ruaje gjuhën, shiko shtëpinë tënde dhe qaj për gjynahet e tua.”
[Hadith Sahijh: Transmetuar nga Abdullah Ibnul-Mubarak në ez-Zuhd (n.134) dhe prej tij Ahmedi (5/259) dhe gjithashtu Tirmidhiu (n.2531). Është saktësuar nga Shejkhul-Albani në es-Sahijha (n.890).]
Abdullah Ibn Umer (radij-Allahu anhu) transmeton se i Dërguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Pjesa më e madhe e gjynaheve të bijve të Ademit vijnë si pasojë e gjuhës.”
[Hadith Sahijh: Transmetuar nga Taberani (3/87/1-2) dhe të tjerë, el-Hafidh el-Mundhiri e ka saktësuar atë në et-Tergijb (4/8).]
Në lidhje me Ahiretin:
“Ai, qëllimi i të cilit është Ahireti, Allahu e bën të përqëndruar, ia vendos prioritetin e tij në zemrën e tij dhe i vjen dynjaja e robëruar. Kurse ai, qëllimi i të cilit është kjo dynja, Allahu e bën të shpërqëndruar dhe ia vendos varfërinë mu përpara syve të tij dhe asgjë nga kjo dynja nuk i vjen atij përveç asaj që është shkruajtur për të.”
[Hadijth Sahijh: Transmetuar nga Ahmedi (5/183) dhe Ibn Maxheh (2/524-525) dhe është saktësuar nga el-Basuir në ez-Zeua’id (1/252), siç është përmendur në es-Sahijha (n.404).]
Shkallët e Hasedit
Nga Dijetarja e Jemenit, Umm ‘Abdullah el-Uadi’ja
Burimi: Libri i saj, Nasihati lin-Nisa - Këshilla ime drejtuar grave (fq. 250-251)
01. Prej tyre është ai që mundohet t’ia largojë mirësinë personit ndaj të cilit ka hased duke i bërë padrejtësi atij me fjalë dhe vepra. Pastaj, mes këtyre njerëzve janë ata që mundohen t’ia marrin atë që i kanë hequr personit që i bënë padrejtësi.
02. Prej tyre është ai që i kufizon përpjekjet e tij që t’ia heqë mirësinë personit ndaj të cili ka hased pa marrë asgjë nga ai. Ky është më i keq dhe më i poshtër nga këta të dy. Kjo ligësi është e ndaluar.
03. Një grup tjetër njerëzish nëse kanë hased për një person, ata nuk veprojnë në përputhje me hasedin e tyre. Këta njerëz nuk i bëjnë padrejtësi atij me fjalët dhe veprat e tyre.
04. Një grup tjetër njerëzish, nëse ata shohin hased në vetet e tyre, ata mundohen tej mase që ta heqin atë me dashamirësi për personin që kanë hased, duke u sjellë mirë me të, duke bërë dua për të dhe duke lajmëruar të tjerët për cilësitë e tij të mira. Ata e bëjnë të gjithë këtë duke u përpjekur që ta heqin hasedin që kanë përbrenda, derisa ta ndryshojnë përfundimisht për shkak të dëshirës që kanë ata për të qenë Muslimanë të mirë. Kjo është nga shkallët më të larta të Imanit dhe poseduesi i këtij Imani është një besimtar i plotë i cili do për vëllain e tij atë që do për veten e tij.
Këshilla të Çmuara
Sa vlen kjo dunja tek Allahu?!
Autor: Shejkh Sulejman Ruhejli
Çfarë është dunjaja?
لَوْ كَانَتِ الدُّنْيَا تَعْدِلُ عِنْدَ اللَّهِ جَنَاحَ بَعُوضَةٍ مَا سَقَى كَافِرًا مِنْهَا شَرْبَةَ مَاءٍ
“Sikur dunjaja të kishte vlerë tek Allahu sa krahu i një mushkonje, Ai nuk do t’i kishte dhënë asnjë pabesimtari që të pijë një gllënjkë ujë.” [Tirmidhiu, 2320]
Një ditë, Pejgamberi – sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem – ishte me Sahabët e tij, dhe kaloi afër një viçi të dobët që kishte ngordhur. Ai e kapi për veshi, e ngriti dhe tha:
“Kush e blen këtë për një dirhem?” Ata thanë: “O i Dërguari i Allahut, uAllahi edhe sikur të ishte i gjallë, nuk do ta kishim blerë, sepse është i dobët, e si ta blejmë atë kur ai është i ngordhur!? Ai (Pejgamberi) tha: “UAllahi, dunjaja tek Allahu është më e pavlerë sesa ky (viç i ngordhur) për ju.”
Atëherë, si të bëjmë gara për dunja! Dhe t’i shkëpusim marrëdhëniet me familjet tona për dunja!?
Pejgamberi – sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem – thotë:
“Biri i Ademit thotë: ““Pasuria ime! Pasuria ime!” Pra, biri i Ademit është i zellshëm për pasuri, thotë: “Pasuria ime! Pasuria ime (me mburrje).” Kurse ti nuk posedon nga pasuria jote përveç se atë që e vesh dhe kështu e vjetron, apo atë që e ha dhe e mbaron, apo atë që e jep sadaka dhe të ngelet (shpërblim për Ditën e Gjykimit).”
Kurse tjetra përveç kësaj, shkon dhe ju ngelet njerëzve.
Ky është realiteti i pasurisë! UAllahi! Ky është realiteti i pasurisë! Çfarë është pasuria? Ose do e hash atë dhe ajo do mbarojë. Mori fund. Ose do ta veshësh dhe kështu do të vjetrohet. Ose të japësh sadaka nga kjo pasuri, dhe ngelet. Ose (nëse) do ta kursesh atë, a do të ngelet? Jo, uAllahi! Do të vdesësh dhe do t’ua lësh njerëzve. Atëherë, si të bëjmë gara në dunja?
Këshillë e rëndësishme nga Imami i xherhit dhe t’adilit, Alameh, Rabij – Allahu e ruajttë – për bijtë e tij në çdo vend më datë 7 Sheual 1436 H
Autor: Imam Rabij ibën Hadi el-Medkhali
Me Emrin e Allahut, të Gjithëmëshirshmit, Mëshiruesit.
Lavdërimi i takon Allahut, lëvdata dhe shpëtimi qoftë për të Dërguarin e Allahut, për familjen e tij, shokët e tij dhe për ata që e pasojnë udhëzimin e tij.
Më tej:
E porosis veten time dhe të gjithë Muslimanët, ndërsa selefijt në veçanti: që të kenë frikë Allahun – e Madhëruar e të Lartësuar – dhe të kapen për Litarit të Allahut – të Plotfuqishëm e të Madhëruar – të kenë vëllazëri në mes selefijve në veçanti, si dhe marrëdhënie e bashkëpunim në vepra të mira dhe devotshmëri. Të largohen nga shkaqet e mospajtimit (khilaf) – Allahu ju bekoftë – sepse kjo e prish imazhin e da’uetit të tyre, e prish imazhin e tyre dhe i gëzon armiqtë e tyre.
I këshilloj selefijt që të kenë frikë Allahun – e Madhëruar e të Lartësuar – dhe të kenë zell të madh për dashuri, vëllazëri, mëshirë dhe dashamirësi të ndërsjellë në mes veti dhe të largohen nga shkaqet e mospajtimit (khilaf). Ai që gabon nga selefijt, nuk poshtërohet, por këshillohet. E këshillon atë ai që ka mendje të shëndoshë dhe ka njohuri të sakta, e këshillon me urtësi dhe me këshillë të bukur.
I porosis vëllezërit në Britani në veçanti, që të bashkëpunojnë me vëllezërit e tyre selefij në Kuvajt, në Mbretërinë e Arabisë Saudite, në Egjipt, në Sudan si dhe në të gjitha anët e botës Islame.
Nëse atyre ju vjen ndonjë grup nga Kuvajti ose nga ndonjë vend tjetër, le ta mirëpresin me gjithë respekt dhe nderim. Të mos kenë frikë nga asnjëri. Nuk ka frikë – in sha Allah. Allahu ju bekoftë. Shejtani ju frikëson dhe ju tremb nga filani e filani, mos ia keni frikën vetëm se Allahut – të Madhëruar e të Lartësuar. Respektojeni njëri-tjetrin, nderojini vëllezërit tuaj Kuvajtian të cilët kanë derdhur mund të madh në vënien e bazave të da’uetit tuaj duke e përhapur, inkurajuar dhe përkrahur atë. Andaj, mos e përbuzni këtë të mirë.
Allahu ju dhëntë sukses dhe ua përmirësoftë gabimet tuaja, ju bekoftë dhe i bashkoftë zemrat tuaja dhe e largoftë nga ne dhe ju çdo te keqe.
Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qoftë për Pejgamberin tonë Muhamedin, familjen dhe shokët e tij.
Këto fjalë dolën nga unë në natën e 7 Sheualit 1436.
Ua theksoj përsëri vëllezërve të cilët e sulmojnë verbalisht njëri-tjetrin këto ditë dhe shkëmbejnë fjalë të këqija me njëri-tjetrin, që të kenë frikë Allahun dhe t’ju vijë turp nga këto veprime të pahijshme. Nuk ka durim, nuk ka butësi, e nuk ka shumë të tjera...
Da’ueti selefij ngrihet mbi këto baza: durim, butësi, vetëpërmbajte, e etj. Nëse ndonjëri gabon, nuk refuzohet – Allahu ju bekoftë –, hesht dhe këshilloje ti vetë duke qenë kjo këshillë në mes teje dhe atij. Lërini këto grindje. Kini turp nga Allahu – i Plotfuqishëm e i Madhëruar. Respektojeni njëri-tjetrin. Mos ia prishni imazhin da’uetit selefij me këto grindje të pahijshme. Kini frikë Allahun për vetët tuaja dhe për këtë da’uet.
Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qoftë për Pejgamberin tonë Muhamedin, familjen e tij dhe shokët e tij.
Fatkeqësitë janë mëshirë dhe begati për njerëzit në përgjithësi
Autor: Shejkhul-Islam ibën Tejmijeh
Burimi: Fet’hul Mexhid Sherhu Kitabi Teuhid, fq. 310
Shejkhul Islam ibën Tejmije – Rahimullah - ka thënë:
“Fatkeqësitë janë begati, sepse ato i fshijnë gjynahet dhe kërkojnë që të bëhet durim, kështu merr shpërblim për to. Po ashtu, kërkojnë që robi të kthehet tek Allahu dhe t’i përulet Atij dhe të largohet nga njerëzit, si dhe ka dobi tjera të shumta. Pra, Allahu përmes vet fatkeqësisë, i fshin gjynahet dhe gabimet. Kjo është nga begatitë më të mëdha.
Andaj, fatkeqësitë janë mëshirë dhe begati për njerëzit në përgjithësi, përveç nëse atë që e ka kapluar fatkeqësia, për shkak të saj, ai zhytet në mëkate më të mëdha se ç’ishte më përpara, atëherë kjo është sherr për të për sa i përket asaj që e kapluar atë në fenë e tij. Kur njerëzit sprovohen me varfëri apo sëmundje apo vuajtje, ata i kaplon hipokrizia (nifaku), pikëllimi, sëmundja e zemrës dhe kufri i qartë. Ai i braktis disa obligime dhe bën disa harame, të cilat si rrjedhojë, i sjellin dëme në fenë e tij. Kështu që, mirëqenia është më e mirë për të lidhur me atë që fatkeqësia i solli atij, e jo nga vet aspekti i fatkeqësisë. Ashtu si (rasti) i atij që fatkeqësia e bëri që të ketë durim dhe nënshtrim, kjo fatkeqësi është begati për fenë e tij.
Pra, vet fatkeqësia është vepër e Zotit, të Plotfuqishëm dhe të Madhëruar, dhe është mëshirë për krijesat; Allahu i Lartësuar lavdërohet dhe falenderohet për këtë. Ai që sprovohet dhe i jepet durim, durimi për të është begati në fenë e tij dhe pasi që i janë shlyer gabimet e tij, atë e kaplon një mëshirë dhe për shkak të lavdërimit që ai i bën Allahut, atij i vjen lëvdata dhe bekimi nga Zoti i tij.
I Lartësuari ka thënë:
أُولَـٰئِكَ عَلَيْهِمْ صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَرَحْمَةٌ
“Ata do të shpërblehen me bekim dhe mëshirë nga Zoti i tyre.” El-Bekare, 157
Dhe ata kanë falje të gjynaheve dhe ngritje të gradave (te Allahu). Kështu që, ai i cili merr përsipër që të bëjë durim të cilin e ka obligim, atë e kaplon kjo (falja e mëkateve, mëshira, begatia, bekimi, ngritja e gradave...).
Porosia e Shejkh Rabijs për Selefijt të cilën e transmeton Shejkh Ahmed Bazmul
Përgatiti: Ahmed bin ‘Umer bin Salim Bazmul
Lavdërimet i takojnë Allahut, Atë e lavdërojmë dhe kërkojmë falje dhe ndihmë prej Tij. Kërkojmë mbrojte tek Allahu nga ligësitë e veteve tona dhe nga të këqijat e veprave tona. Atë që e udhëzon Allahu, s’ka kush që ta devijojë dhe atë që e devijon Allahu, nuk ka kush që ta udhëzojë. Dëshmoj se nuk ka të adhuruar tjetër me të drejtë përveç Allahut, të Vetmit, të Pashok, dhe dëshmoj se Muhamedi është rob dhe i Dërguari i Tij.
أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّـهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسْلِمُونَ ﴿١٠٢﴾
“O ju që besoni, kini frikë Allahun ashtu siç duhet t’ia keni frikën Atij dhe mos vdisni vetëm se duke qenë Muslimanë.” Al-Imran, 102
يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيرًا وَنِسَاءً ۚ وَاتَّقُوا اللَّـهَ الَّذِي تَسَاءَلُونَ بِهِ وَالْأَرْحَامَ ۚ إِنَّ اللَّـهَ كَانَ عَلَيْكُمْ رَقِيبًا ﴿١﴾
“O ju njerëz, kini frikë Zotin tuaj i Cili u ka krijuar nga një person i vetëm (Ademi) dhe nga ai (Ademi) krijoi bashkëshorten e tij dhe nga ata dy krijoi shumë burra e gra dhe kini frikë Allahun përmes të Cilit i kërkoni të drejtat tuaja të ndërsjella dhe (mos i shkëpusni) marrëdhëniet farefisnore. Me të vërtetë, Allahu është Mbikëqyrës i çdo gjëje (nuk i fshihet asgjë).” En-Nisa, 1
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّـهَ وَقُولُوا قَوْلًا سَدِيدًا ﴿٧٠﴾ يُصْلِحْ لَكُمْ أَعْمَالَكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ ۗ وَمَن يُطِعِ اللَّـهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ فَازَ فَوْزًا عَظِيمًا ﴿٧١﴾
“O ju që besoni, kini frikë Allahun dhe flisni (gjithmonë) të vërtetën. Ai do t’ju drejtojë juve nga veprat e mira dhe do t’ua fal mëkatet. Kush i bindet Allahut dhe të Dërguarit të Tij ka korrur një fitore të madhe.” El-Ahzab, 70-71
Fjala më e mirë është Libri i Allahut, udhëzimi më i mirë është udhëzimi i Muhamedit – lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qoftë mbi të –, veprat më të këqija janë ato që shpiken në fe, çdo shpikje në fe është bidat, çdo bidat është devijim dhe çdo devijim është në Zjarr.
Më tej:
Në natën e hënë që përkon me datë 28 Reb’iul-Eu’uel 1436 H (19 janar 2015), e fala Jacinë me Shejkhun tonë, Imamin, Rabij bin Hadij ‘Umejr el-Medkhalij – Allahu i Lartësuar e ruajttë nga çdo e keqe dhe ia ngrittë pozitën e tij në të dyja botët. I dhashë selam dhe ai kërkoi nga unë që të ulesha me të në shtëpinë e tij ku banon (kur ishte në Mekke para ca muajsh, sh.p.), kështu unë prezantova dhe u nderova me një ndenjje (xhelseh) prindërore me të – Allahu i Lartësuar e ruajttë. Imam Rabij ibën Hadij ‘Umejr el-Medkhalij më tha:
“O biri im! Unë po udhëtoj për në Medine së afërmi, andaj ju porosis që të keni frikë Allahun dhe të keni vëllazëri ne fe ti dhe vëllai (jot) Muhamedi. Po ashtu ju porosis që të bëni da’ueh dhe të përhapni dijen në Mekke. Jini burra të urtë në këto gjëra (të da’uetit dhe dijes). Ai që gabon, këshillohet me butësi dhe nuk publikohet (gabimi) i tij. Ai që bie në një bidat, këshillohet. Përndryshe (nëse nuk kthehet) gjykohet mbi të, siç është bidati i Irxhasë dhe Kaderit. Ebu Daudi i tha Imam Ahmedit: “Unë shoh një njeri të Ehli Sunnetit që shoqërohet me një person nga njerëzit e bidatit, a ta braktis atë e të mos i flas? Ai tha: “Jo! Ose ta mësosh se ai njeri me të cilin e ke parë të shoqërohet është njeri i bidatit, nëse ai e braktis e nuk i flet atij, atëherë foli. Përndryshe (nëse nuk e braktis atë pas këshillës, sh.p.) atëherë konsideroje të njëjtë sikur ai.”
Pastaj, më porositi duke më nxitur për afrimitet dhe bashkim në mes selefijve dhe të bëjmë da’ueh për tek ky (afrimitet dhe bashkim), të kemi zell për këto, të ruhemi nga shkaqet e përçarjes, kontradiktës, fitneve, bidateve dhe epsheve, me fjalë prindërore të çiltra përplot me urtësi, mëshirë për da’uetin selefij dhe bijtë e tij selefijin.
Unë (Shejkh Ahmed Bazmul) them: Allahu ia shpërbleftë me të mira prindit, Muxhahidit, Imamit, Rabij bin Hadij el-Medkhalij për këtë këshillë të bukur, dhe ai është dashamirës, këshillues i zellshëm për bijtë e tij selefijin dhe ai është thirrës për afrimitet, dashuri të ndërsjellë, vëllazëri, bashkim në hakk dhe shmangie të përçarjes dhe kontradiktave dhe nxitim të largimit të shkaqeve të përçarjes dhe të groposen fitnet para se të shfaqen, siç ka qenë udhëzimi (këshilla) e tij për ne gjatë gjithë këtyre viteve në Mekke, Allahu i Lartësuar e fisnikëroftë këtë qytet.
Pastaj, i thashë Shejkhut tonë, Imamit Rabij bin Hadij ‘Umejr el-Medkhalij – Allahu i Lartësuar e ruajttë: “O Shejkh! Allahu të ruajttë, ka prej tyre që thonë se ti je kthyer nga tezkija jote për mua duke u argumentuar se ti i ke ndaluar ligjëratat e mia nga (ueb-faqja) “Mirathul-Enbija”, a janë këto fjalë të vërteta?”
Prindi, Imami, Rabij el-Medkhalij – Allahu i Lartësuar e ruajttë – më tha: “Kjo nuk është e vërtetë o biri im! Unë nuk jam kthyer nga tezkija që të kam dhënë ty, përkundrazi, unë i qëndroj asaj me lejen e Allahut derisa ti të ndryshosh. Allahu më forcoftë mua dhe juve në hak deri sa ta takojmë Atë.”
Ai - Allahu i Lartësuar e ruajttë – po ashtu tha: “O biri im! Nuk i kam ndaluar mësimet e tua! Porse kam ndaluar të përhapet diçka e caktuar në “Mirathul-Enbija” për një dobi të caktuar.” Pastaj më tha: “O biri im! Ata që thonë se unë e kam tërhequr tezkijen time ndaj teje janë njerëz të fitneve, duan fitne në mesin e të rinjve selefij. Mos ua vër veshin atyre.”
Pastaj, prindit tim, Imamit, Rabij bin Hadij ‘Umejr el-Medkhalij, i kërkova leje për t’i përhapur këto fjalë dhe ai – Allahu i Lartësuar e ruajttë – më urdhëroi që t’i shpërndaj këto fjalë dhe kjo ishte në praninë e vëllait Ebu Enes ‘Isam el-Kabbaatij. Pastaj kërkova nga Shejkhu jonë, Imami, Rabij bin Hadij ‘Umejr el-Medkhalij, një këshillë të përgjithshme për mua dhe për vëllezërit e mi selefijin, e ai ma shkroi këshillën në vazhdim – Allahu ia shpërbleftë me të mira.
ﺑﺴﻢ ﺍﻟﻠﻪ ﺍﻟﺮﺣﻤﻦ ﺍﻟﺮﺣﻴﻢ
Lavdërimet i takojnë Allahut, lëvdata dhe shpëtimi qoftë për të Dërguarin e Allahut, për familjen e tij, shokët e tij dhe për atë që pason udhëzimin e tij.
Më tej:
Unë këshilloj veten dhe vëllezërit e mi selefijin, dijetarë dhe nxënësa dije:
01 – Të kenë frikë Allahun e Plotfuqishëm dhe të Lavdëruar dhe të kërkojnë dije nga burimet e dijes Islame: Librin e Allahut, Sunnetin e të Dërguarit të Tij, Menhexhin e Selefëve të devotshëm, akiden e tyre dhe moralet e tyre.
02 – Këshilloj veten time dhe juve që të kemi sinqeritet vetëm për Allahun – e Plotfuqishëm dhe të Lavdëruar – në çdo fjalë dhe vepër.
03 – I këshilloj që të duhen në mes veti për hir të Allahut dhe të kenë vëllazëri për hir të Allahut, saqë të jenë si një trup i vetëm që e mbajnë njëri-tjetrin duke pasuar fjalën e të Dërguarit të Allahut – lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qoftë mbi të:
مَثَلُ الْمُؤْمِنِينَ فِي تَوَادِّهِمْ وَتَرَاحُمِهِمْ وَتَعَاطُفِهِمْ مَثَلُ الْجَسَدِ الْوَاحِدِ إِذَا اشْتَكَى مِنْهُ عُضْوٌ تَدَاعَى لَهُ سَائِرُ الْجَسَدِ بِالسَّهَرِ وَالْحُمَّى
“Shembulli i besimtarëve në dashurinë e ndërsjellë, mëshirën dhe solidaritetin mes veti është si shembulli i një trupi të vetëm. Nëse një gjymtyrë e tij sëmuret, i gjithë trupi do t'i përgjigjet me pagjumësi dhe temperaturë.”
Dhe ta kenë parasysh hadithin Kudsij, e ajo është fjala e të Dërguarit të Allahut – sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem:
ﺇِﻥَّ ﺍﻟﻠَّﻪَ ﻳﻘﻮﻝ ﻳﻮﻡ ﺍﻟْﻘِﻴَﺎﻣَﺔِ ﺃَﻳْﻦَﺍﻟْﻤُﺘَﺤَﺎﺑُّﻮﻥَ ﺑِﺠَﻠَﺎﻟِﻲ ﺍﻟْﻴَﻮْﻡَ ﺃُﻇِﻠُّﻬُﻢْ ﻓﻲ ﻇِﻠِّﻲ ﻳﻮﻡ ﻟَﺎ ﻇِﻞَّ ﺇﻻﻇِﻠِّﻲ
“Me të vërtet Allahu Ditën e Kijametit do të thotë: “Ku janë ata që janë dashur për hir të Madhërisë Sime. Sot do t’i fus nën hijen e Arshit Tim, ditën që nuk ka hije tjetër përveç hijes së Arshit Tim.”
Si dhe fjalën e të Dërguarit të Allahut – lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qoftë mbi të – që thotë: “Allahu i Madhëruar dhe i Lartësuar thotë:
وَجَبَتْ مَحَبَّتِي لِلْمُتَحَابِّينَ فِيَّ وَالْمُتَجَالِسِينَ فِيَّ وَالْمُتَزَاوِرِينَ فِيَّ وَالْمُتَبَاذِلِينَ فِيَّ
“Është obligim Dashuria Ime ndaj atyre që e duan njëri-tjetrin veç për hatrin Tim, ulen me njëri-tjetrin veç për hatrin Tim, atyre që vizitojnë njëri-tjetrin veç për hatrin Tim dhe ata që sakrifikojnë për njëri-tjetrin veç për hatrin Tim.”
Si dhe hadithe tjera pos këtyre që thërrasin për në afrimitet dhe dashuri të ndërsjellë.
4 – Paralajmëroi ata nga kontradiktat dhe shkaqet e tyre si dhe nga fitnet ta cilat ua prishin imazhin atyre (selefijve) dhe prishin imazhin e menhexhit selefij dhe paralajmëroi ata nga rrugët e njerëzve të bidateve dhe fitneve, kontradiktave, përçarjes, gjëra të cilat Allahu i ka qortuar shumë rëndë.
Allahu i Lartësuar ka thënë:
ﺇِﻥَّ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﻓَﺮَّﻗُﻮﺍ ﺩِﻳﻨَﻬُﻢْ ﻭَﻛَﺎﻧُﻮﺍ ﺷِﻴَﻌًﺎ ﻟَﺴْﺖَ ﻣِﻨْﻬُﻢْ ﻓِﻲﺷَﻲْﺀٍ
“Ata që e përçajnë fenë e tyre dhe ndahen në sekte, ti je i distancuar prej tyre (s’ke të bësh fare me ta).” El-En’am, 159
Dhe ka thënë:
ﻭَﻟَﺎ ﺗَﻜُﻮﻧُﻮﺍ ﻣِﻦَ ﺍﻟْﻤُﺸْﺮِﻛِﻴﻦَ ﻣِﻦَ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﻓَﺮَّﻗُﻮﺍ ﺩِﻳﻨَﻬُﻢْﻭَﻛَﺎﻧُﻮﺍ ﺷِﻴَﻌًﺎ ﻛُﻞُّ ﺣِﺰْﺏٍ ﺑِﻤَﺎ ﻟَﺪَﻳْﻬِﻢْ ﻓَﺮِﺣُﻮﻥَ
“...mos jini nga mushrikët, nga ata që e përçajnë fenë e tyre dhe ndahen në sekte, çdo grup është i kënaqur me atë (grup) që janë.” Er-Rum, 31 – 32
5 – Dhe i përkujtoi ata me Fjalën e Allahut:
ﻭَﻗُﻞْ ﻟِﻌِﺒَﺎﺩِﻱ ﻳَﻘُﻮﻟُﻮﺍ ﺍﻟَّﺘِﻲ ﻫِﻲَ ﺃَﺣْﺴَﻦُ ﺇِﻥَّ ﺍﻟﺸَّﻴْﻄَﺎﻥَ ﻳَﻨْﺰَﻍُ ﺑَﻴْﻨَﻬُﻢْ ﺇِﻥَّ ﺍﻟﺸَّﻴْﻄَﺎﻥَ ﻛَﺎﻥَ ﻟِﻠْﺈِﻧْﺴَﺎﻥِ ﻋَﺪُﻭًّﺍ ﻣُﺒِﻴﻨًﺎ
“Thuaju robërve të mi që ta thonë atë që është më e mira, vërtet shejtani fut mospajtime në mes jush. Vërtet, shejtani është armik i qartë i njeriut.” El-Isra, 58
Allahu na dhëntë sukses të gjithëve në atë që e do Ai dhe është i Kënaqur dhe Allahu na forcoftë në fenë e Tij të vërtetë derisa ta takojmë Atë.
Lëvdata dhe shpëtim i Allahut qoftë për Pejgamberin tonë Muhamedin, për familjen e tij si dhe për shokët e tij.
Shkroi: Rabij bin Hadij ‘Umejr më 28 Rab’iul-Eu’uel 1436 H (19 janar 2015).
Fitnet e kësaj dynjaje dhe rrugëzgjidhja për to
Autor: Shejkh ‘Abdullah en-Nexhmij
Të gjitha lavdet i takojnë Allahut, lavdërimet dhe shpëtimi i Allahut qofshin për më të mirin e të gjitha krijesave të Allahut, si dhe për Familjen e tij, Shokët e tij, Tabi’inët dhe për të gjithë ata që i pasuan me mirësi deri në Ditën e Kijametit.
E më pas:
O ju vëllezër të nderuar, thotë Allahu – Xhel-le ue ‘Alaa -:
وَٱتَّقُواْ فِتۡنَةٗ لَّا تُصِيبَنَّ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ
“Ruajuni nga fitnet, të cilat nuk i godasin vetëm ata që bëjnë zullum.” [el-Enfal, 25]
Dhe thotë Allahu i Lartësuar:
وَٱلۡفِتۡنَةُ أَشَدُّ مِنَ ٱلۡقَتۡلِۚ
“Fitneja është më e rëndë sesa vrasja.” [el-Bakarah, 191]
Dhe fitneja më e rëndë është: t’i bësh shirk Allahut – Xhel-le ue ‘Alaa. Kjo është fitneja më e madhe. Po ashtu, prej fitneve është vrasja, që është derdhja e gjakut të njerëzve që nuk lejohet të preken; prej tyre është bidati, janë gjërat e ndaluara dhe epshet; prej tyre janë pasuritë që kanë njerëzit, siç ka thënë Allahu i Lartësuar:
وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّمَآ أَمۡوَٰلُكُمۡ وَأَوۡلَٰدُكُمۡ فِتۡنَةٞ وَأَنَّ ٱللَّهَ عِندَهُۥٓ أَجۡرٌ عَظِيمٞ
“Ta dini se pasuria juaj dhe fëmijët tuaj janë fitne dhe se vetëm tek Allahu është shpërblimi i madh.” [el-Enfal, 28]
Dhe na ka udhëzuar Pejgamberi – sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem – që të kërkojmë mbrojtjen e Allahut nga dënimi i Xhehenemit, nga dënimi i varrit, nga fitneja e jetës dhe e vdekjes, si dhe nga fitneja e Mesihut të Rrejshëm, Dexhallit. Pejgamberi – sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem – na ka porositur gjithashtu që të kërkojmë mbrojtjen e Allahut nga fitnet, nga ato që duken dhe nga ato që janë të padukshme. E prej atyre fitneve është fitneja e Mesihut të Rrejshëm, Dexhallit.
Prandaj, unë u këshilloj juve dhe këshilloj veten time që të qëndrojmë larg fitneve. U pyet Pejgamberi – sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem –: “Cila është rrugëzgjidhja për fitnet?” Tha: “Libri i Allahut.”
Pra, Libri i Allahut të Lartësuar është rrugëzgjidhja për fitnet, kurse Suneti Pejgamberik është sqaruesi për atë që është e përgjithshme në Kur`an dhe është shpjeguesi i Kur`anit. Të kapurit fort mbas Kur`anit dhe Sunetit, sipas kuptimit të Selefëve të Devotshëm, kjo është rruga e shpëtimit nga fitnet. Kurse devijimi nga Kur`ani dhe Suneti është sebep i shkatërrimit dhe i fitneve. Prandaj thotë Allahu i Lartësuar:
فَلۡيَحۡذَرِ ٱلَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنۡ أَمۡرِهِۦٓ أَن تُصِيبَهُمۡ فِتۡنَةٌ أَوۡ يُصِيبَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ
“Le të kenë shumë kujdes ata që kundërshtojnë urdhrin e tij, që të mos i godasë ndonjë fitne ose që të mos i godasë një dënim i dhembshëm.” [en-Nuur, 63]
Dhe ka thënë Pejgamberi – sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem –:
تركتم على مثل البيضاء ليلها كنهارها. لا يزيغ عنها إلا هالك
“Unë ju kam lënë në një rrugë të bardhë, nata në të është po aq e qartë sikur dita e saj. Nuk devijon nga ajo rrugë përveç se ai që është i shkatërruar.”
Po mjaftohem me kaq.
Lavdërimet dhe paqja e Allahut qofshin për Pejgamberin tonë, Muhamedin, si dhe për Familjen e tij dhe të gjithë Shokët e tij.
Do të ringjallesh ashtu siç ke vdekur
Autor: Shejkh Suleman Ruhejli
Besimtari i cili bie në mëkate duke shpresuar për faljen e tyre është sikur i sëmuri apo sikur ai që pi helm duke shpresuar në shërim pasi që e ka pirë atë. Nuk ka njeri të mençur që të marrë helmin dhe ta pijë atë dhe ta gëlltis, e pasi që ta ketë gëlltitur të thotë: “Ky është ilaç, do ta pi.” Sepse ai mund të vdesë para se të marrë ilaçin.
Kurse ti o robi i Allahut nuk e di se kur do vdesësh. Ka të ngjarë që të vdesësh duke bërë mëkate. Robi do të ringjallet Ditën e Gjykimit ashtu siç ka vdekur. Ai që vdes duke thënë telbijen (në Haxh – lebbejke Allahume lebbejk) do të ringjallet duke e thënë telbijen. Ai që vdes duke u falur, do të ringjallet duke u falur. Ai që vdes duke bërë davet, do të ringjallet duke bërë davet. Ai që vdes duke bërë zina – Allahu na ruajttë – do të ringjallet duke qenë në këtë gjendje të pështirë. Ai që vdes duke gënjyer, do të ringjallet duke gënjyer. Ai që vdes duke përgojuar, do të ringjallet në këtë gjendje të ndyrë. Ai që vdes i dehur, do të ringjallet në këtë gjendje të fëlliqtë.
Andaj, nëse robi bën mëkat, nuk e din se ndoshta mund të vdesë. Për këtë arsye, është thënë se njëri nga selefët u ka thënë nxënësve të tij duke i këshilluar: “Kush garanton se do të jetojë deri nesër, unë i jap leje që të bëjë mëkate.” Pra, ai që çohet nga mesi juaj dhe thotë: unë i garantoj vetes time së do të jetoj deri nesër, unë i jap leje që të bëjë çdo gjynah. Kush është ai që e garanton këtë?!
Pasha Allahun! Njeriu mund të jetë i fortë, i fuqishëm dhe nuk i mungon gjë, për një çast rrëzohet dhe vdes papritmas. Sa e sa të shëndoshë kanë vdekur pa pasur ndonjë sëmundje dhe sa e sa të sëmurë kanë jetuar për një kohë të gjatë.
Ndonjë person sëmuret dhe njerëzit e vizitojnë atë duke menduar se do të vdesë dhe se do t’ia falin namazin atij, kurse ata vdesin para atij. Mjafton vdekja si këshillues.
Një shembull i gjallë i të qënurit i lëkundur në Fenë e Allahut
Autor: Shejkh 'Adil Mensur
Shejkh Muhamed el-Anxherij: A keni ndonjë gjë për të shtuar, Shejkh Muhamed, Shejkh Ahmed? A ka ndonjë gjë për të shtuar o Shejkh Ebul-Abbas?
Shejkh Adil Mensur: Nëse duhet shtuar akoma në mënyrë qe të largojmë ndonjë gjë (paqartësi që ka mbetur), mua më kujtohet biografia e një transmetuesi, emri i të cilit është Shebeth ibën Rab’ij, që është në “et-Tekrijb”. Dua që të reflektoni mbi këtë shembull.
Thonë se ai ishte muezini i Sixhah (bint el-Harith et-Temiimij) dhe besonte se ajo ishte profete. Pastaj ai u pendua dhe u bë me ata që u rebeluan kundër Uthmanit dhe e vranë atë. Pastaj ai u pendua dhe u bë me ata që luftuan kundër Aliut, duke kërkuar gjakmarrje për Uthmanin. Pastaj u bë me Aliun.
Pastaj u rebelua kundër Aliut duke iu bashkangjitur Khauarixhëve. Pastaj u kthye dhe u bashkua me ushtrinë që luftoi Husejnin, derisa e vranë Husejnin. Pastaj iu bashkangjit atyre që kërkonin gjakmarrje për Husejnin dhe u bë pasues i Mukhtar ibën Ebij Ubejd eth-Thekafij. Pastaj u kthye dhe u pendua dhe u bë me ata që luftuan kundër Mukhtar ibën Ebij Ubejd eth-Thekafij.
Kjo është biografia e atij që quhet Shebeth ibën Rab’ij, në “et-Tekrijb”. E sa të shumtë janë Shebethat sot!
Janë ata që nuk kapen fare mbas Hakut, porse sa herë që ngrihet lart koka e fitnes, ata kapen mbas kokës së fitnes. E prej shkaqeve të lëkundshmërisë për të cilën dua të flas, me të vërtetë, është ekspozimi ndaj fitneve.
Dhe Pejgamberi – sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem – ka thënë:
“Dhe kush i ekspozohet asaj (fitnes), ajo do ta shkatërrojë atë.”
Dhe prej llojeve të ekspozimit ndaj fitneve është një gjë të cilën nuk e njohin shumë njerëz. Dhe ajo është: dalja në krye dhe thirrja e çdokujt që shfaqet në what’s up, twitter dhe facebook, si dhe gjërat e tjera që lidhen me këto burime të marrjes së informacionit.
Shikon një djalosh të ri, ende i papjekur në dije, e as që është ulur ndonjëherë para njerëzve të dijes, kur sakaq, ai fillon të lëkundet. Të vjen me një shubhe (dyshim, pështjellim) e me një tjetër të ngjashme me të, si dhe me atë që e refuzon shubhen dhe të ngjashmen e saj, e ndoshta ta sjell ty shubhen e bashkë me të qefinin e saj me të cilin e varros, ndërsa ai nuk e dallon fare atë.
Përse? Sepse ai merr nga këto burime, merr nga këto faqe dhe nga këto gjëra.
Pra, ekspozimi ndaj fitneve është prej shkaqeve të lëkundjes dhe kush u ekspozohet fitneve ata do ta shkatërrojnë atë. Kërkojmë mbrojtjen e Allahut nga fitnet e shfaqura dhe nga ato që janë të fshehura.
Këshillë për Selefijtë Shqiptarë që të ruhen nga përçarja dhe mosmarrëveshjet
Autor: Shejkh ‘Abdullah en-Nexhmi
O ju vëllezër fisnikë, ajo me të cilën do të këshilloj veten time dhe t’ju këshilloj juve këtë mbrëmje, është rëndësia e bashkimit dhe shtrëngimit të lidhjes mes veti, si dhe braktisja e ndarjes dhe kundërshtimit mes veti, duke zbatuar urdhërin e Allahut të Lartësuar, që ka ardhur në Fjalën e Tij:
وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلا تَفَرَّقُوا
“Kapuni fort mbas Litarit të Allahut të gjithë së bashku dhe mos u përçani.” Aali-Imran, 103
dhe duke zbatuar Fjalën e Allahut të Lartësuar:
إِنَّ هَذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّكُمْ فَاعْبُدُونِ (٩٢
“Me të vërtetë ky umeti juaj është një umet i vetëm dhe unë jam Zoti i juaj, prandaj vetëm Mua më adhuroni.” el-Enbijaa`, 92
Na ka njoftuar i Lartësuari se përçarja dhe mosmarrëveshja është nga rruga e Ithtarëve të Librit, Çifutët dhe të Krishterët. Ka thënë Allahu - ‘Azze ue Xhel-le -:
وَلا تَكُونُوا كَالَّذِينَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ
“Dhe mos u bëni si ata që u përçanë dhe u kundërshtuan mes veti, mbasi që u kishin ardhur argumentet e qarta.” Aali-Imran, 105
Dhe na ka njoftuar i Lartësuari se përçarja dhe mosmarrëveshja është nga rruga e idhujtarëve. Ka thënë Allahu - ‘Azze ue Xhel-le -:
وَلا تَكُونُوا مِنَ الْمُشْرِكِينَ (٣١)مِنَ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَكَانُوا شِيَعًا كُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ (٣٢
“Dhe mos u bëni si mushrikët, si ata që e kanë përçarë fenë e tyre dhe janë ndarë në grupe, secili grup i kënaqur me atë që ndjek.” err-Rrum, 31-32
Dhe na ka njoftuar Pejgamberi - ‘alejhis-salatu ues-selam - se përçarja dhe mosmarrëveshja të shpien në shkatërrim. Ka thënë ai - ‘alejhis-salatu ues-selam -:
“Vërtet, ajo që i shkatërroi ata që ishin përpara jush, ishin pyetjet e tyre të shumta dhe kundërshtimi që u bënin Pejgamberëve të tyre.”
Dhe na ka njoftuar i Lartësuari se ndarja dhe grindjet janë rruga e dështimit. Ka thënë i Përsosuri nga çdo e metë:
وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رِيحُكُمْ
“Dhe mos u grindni mes veti, sepse do të humbni guximin e do t’ju ikë fuqia.” el-Enfal, 46
Dhe na ka njoftuar Pejgamberi - ‘alejhis-salatu ues-selam - se përfundimi i përçarjes dhe mosmarrëveshjeve është Zjarri. Ka thënë ai - sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem -:
“Do të ndahet ky Umet në shtatëdhjetë e tre sekte. Të gjitha ato do të jenë në Zjarr, me përjashtim të njërit.” Ata (Sahabët) thanë: “E kush janë ata o i Dërguari i Allahut?” Ai tha: “Janë ata të cilët ndjekin të njëjtën rrugë ku jam sot unë me Shokët e mi.”
Kështu pra, njerëzit që do të shpëtojnë janë ata që kapen fort tek Litari i Allahut, janë njerëzit që bashkohen në bindjen ndaj Allahut, janë Ehli Suneti dhe Xhemati, janë Grupi i Shpëtuar (el-Firkatun-Naxhijeh), janë Pala e Ndihmuar (et-Tajifetul-Mensurah), ata të cilët janë të kapur tek Litari i Allahut - dhe Litari i Allahut është Kur`ani dhe Suneti - si dhe iu shmangën përçarjeve dhe mosmarrëveshjeve.
وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلا تَفَرَّقُوا
“Kapuni fort mbas Litarit të Allahut të gjithë së bashku dhe mos u përçani.” Aali-Imran, 103
Pra, përçarja e hedh poshtë kapjen fort tek Litari i Allahut. Dhe feja ngrihet mbi dy baza themelore: baza e para është Teuhidi, kurse baza e dytë është bashkimi, sikurse ka thënë i Lartësuari:
إِنَّ هَذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّكُمْ فَاعْبُدُونِ (٩٢
“Me të vërtetë ky umeti juaj është një umet i vetëm dhe unë jam Zoti i juaj, prandaj vetëm Mua më adhuroni.” el-Enbijaa`, 92
Pra, Umeti duhet të jetë një i vetëm dhe vetëm Allahu - ‘Azze ue Xhel-le - duhet të adhurohet.
Prandaj, unë u këshilloj juve dhe veten time me bashkimin dhe kapjen e fuqishme tek Litari i Allahut dhe braktisjen e përçarjes dhe mosmarrëveshjes, si dhe braktisjen e të gjitha xhemateve dhe partive të huaja që kanë ardhur, siç është Ikhuanizmi, Tabligizmi, Sururizmi, Kutbizmi, xhemati DAISH (ISIS), Al-Kaida, en-Nusrah, partia Tahrir, si dhe metodologjitë e tjera si këto, të cilat janë të shpikura e të devijuara; si dhe u këshilloj me pasimin e menhexhit të Selefus-Salih, që është pikërisht ai në të cilin ka qenë Pejgamberi - sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem - dhe Shokët e tij. Dhe mu ata janë Xhemati, ata të cilët u bashkuan në bindjen e Allahut, në Teuhidin e Allahut dhe në Kënaqësinë e Tij.
Këshillë rreth tërmeteve
Shejkh Abdul-Azizjz bin Baz
Lavdet i takojnë vetëm Allahut, lavdërimi dhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Allahut, mbi Familjen, Shokët e tij dhe mbi këdo që udhëzohet me udhëzimin e tij, e më pas:
Vërtet, Allahu - SubhaneHu ue Te'ala - është më i Urti, më i Dijshmi, në atë që vendos dhe cakton, ashtu siç është i Urtë dhe i Dijshëm në atë që ka ligjësuar dhe ka urdhëruar. Dhe Ai, i Përsosuri nga çdo e metë, krijon çdo shenjë që do, e cakton atë për t'i frikësuar robërit e Tij dhe për t'i përkujtuar ata se çfarë kanë për obligim në Hakun e Allahut dhe për t'i paralajmëruar ata nga shirku dhe kundërshtimi i Urdhërit të Tij si dhe nga veprimi i asaj që Ai e ka ndaluar, siç thotë Allahu i Përsosur nga çdo e metë:
وَمَا نُرْسِلُ بِالآيَاتِ إِلا تَخْوِيفًا (٥٩)
"Ne dërgojmë shenja vetëm për t’i frikësuar njerëzit." [el-Israa`, 59]
Dhe thotë i Lavdishmi e i Madhërishmi:
سَنُرِيهِمْ آيَاتِنَا فِي الآفَاقِ وَفِي أَنْفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ أَوَلَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ (٥٣)
"Ne do t’u tregojmë atyre shenjat Tona në hapësirat tokësore e qiellore, si dhe në vetvete, derisa t’u bëhet plotësisht e qartë se ai (Kur`ani) është e vërteta. Vallë, a nuk të mjafton ty që, Zoti yt është Dëshmues i çdo gjëje?!" [Fussilet, 53]
Dhe thotë i Lartësuari:
قُلْ هُوَ الْقَادِرُ عَلَى أَنْ يَبْعَثَ عَلَيْكُمْ عَذَابًا مِنْ فَوْقِكُمْ أَوْ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِكُمْ أَوْ يَلْبِسَكُمْ شِيَعًا وَيُذِيقَ بَعْضَكُمْ بَأْسَ بَعْضٍ انْظُرْ كَيْفَ نُصَرِّفُ الآيَاتِ لَعَلَّهُمْ يَفْقَهُونَ (٦٥)
"Thuaj: “Ai ka fuqi t’ju ndëshkojë prej së larti ose nga poshtë këmbëve tuaja, ose t’ju përçajë në grupe e të vuani nga duart e njëri-tjetrit. Shih si ua shpjegojmë shpalljet, që ata të mund të kuptojnë!" [el-En'am, 65]
Dhe transmeton Bukhari ne Sahihun e tij nga Xhabir bin Abdullah - radijAllahu anhuma - nga Pejgamberi - sal-lAllahu alejhi ue sel-lem -, se kur zbriti Fjala e Allahut të Lartësuar: "Thuaj: “Ai ka fuqi t’ju ndëshkojë prej së larti", i Dërguari i Allahut - sal-lAllahu alejhi ue sel-lem -, tha:
((أعوذ بوجهك))
"Kërkoj mbrojtje me Fytyrën tënde",
e kur tha: " ose nga poshtë këmbëve tuaja", tha:
((أعوذ بوجهك))
"Kërkoj mbrojtje me Fytyrën tënde". [1]
Dhe transmeton Ebu Shejkh el-Asbahanij nga Muxhahidi, rreth tefsirit të këtij ajeti: "Thuaj: “Ai ka fuqi t’ju ndëshkojë prej së larti" se ka thënë: është britma, gurët dhe era; "ose nga poshtë këmbëve tuaja", ka thënë: tërmeti dhe fundosja.
Dhe ska dyshim se tërmetet që ndodhin ditët e sotme në vende të shumta, janë një tërësi shenjash me të cilat Allahu i Përsosur nga çdo e metë i frikëson robërit e Tij. Dhe gjithçka që ndodh në të tashmen që nga tërmetet e të tjera si to, të cilat i dëmtojnë robërit dhe u shkaktojnë atyre lloje të ndryshme dëmesh, të gjitha këto janë për shkak të shirkut dhe gjynaheve, siç thotë Allahu - Azze ue Xhel-le -:
وَمَا أَصَابَكُمْ مِنْ مُصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ وَيَعْفُو عَنْ كَثِيرٍ (٣٠)
"Çfarëdo fatkeqësie që ju godet, është si pasojë e asaj që keni bërë vetë; por Ai fal shumë." [esh-Shuuraa, 30]
Dhe thotë i Lartësuari:
مَا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ وَمَا أَصَابَكَ مِنْ سَيِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِكَ
"Çdo e mirë që të gjen ty o njeri, është prej Allahut, kurse e keqja që të godet, është prej vetes tënde." [en-Nisaa`, 79]
Dhe thotë i Lartësuari për popujt e mëparshëm:
فَكُلا أَخَذْنَا بِذَنْبِهِ فَمِنْهُمْ مَنْ أَرْسَلْنَا عَلَيْهِ حَاصِبًا وَمِنْهُمْ مَنْ أَخَذَتْهُ الصَّيْحَةُ وَمِنْهُمْ مَنْ خَسَفْنَا بِهِ الأرْضَ وَمِنْهُمْ مَنْ أَغْرَقْنَا وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَلَكِنْ كَانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ (٤٠)
"Ne të gjithë i dënuam për gjynahun e vet: disave u dërguam furtunë, disa syresh i goditi një zë i tmerrshëm, disa prej tyre i gëlltiti toka dhe të tjerët i përmbyti uji. Allahu nuk u bëri atyre padrejtësi, por ata i bënë padrejtësi vetvetes." [el-Ankebut, 40]
Kështu që, është detyrë për çdo të rritur prej muslimanëve dhe të tjerëve, që të pendohen tek Allahu i Përsosur nga çdo e metë, dhe të jenë të palëkundur në fenë e Tij, të kenë kujdes nga çdo gjë që Ai e ka ndaluar prej shirkut dhe gjynaheve, në mënyrë që të arrijnë mirëqënien dhe të shpëtojnë nga çdo e keqe në dynja dhe në akhiret, dhe në mënyrë që Allahu t'ua largojë çdo fatkeqësi dhe t'u dhurojë çdo të mirë, siç thotë i Përsosuri nga çdo e metë:
وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالأرْضِ وَلَكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ (٩٦(
"Sikur banorët e atyre qyteteve të besonin dhe të ruheshin prej gjynaheve, Ne do t’u dërgonim begati nga qielli dhe toka, por ata mohuan, prandaj i dënuam për atë që bënë." [el-A'raf, 96]
Dhe thotë i Lartësuari për Ehli Kitabët:
وَلَوْ أَنَّهُمْ أَقَامُوا التَّوْرَاةَ وَالإنْجِيلَ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِمْ لأكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ
"Sikur ata t’i përmbaheshin Teuratit e Ungjillit dhe asaj që u është shpallur nga Zoti i tyre, ata do të hanin nga furnizmi (që do t'u vinte nga) sipër dhe poshtë tyre." [El-Ma`ideh, 66]
Dhe thotë i Lartësuari:
أَفَأَمِنَ أَهْلُ الْقُرَى أَنْ يَأْتِيَهُمْ بَأْسُنَا بَيَاتًا وَهُمْ نَائِمُونَ (٩٧) أَوَأَمِنَ أَهْلُ الْقُرَى أَنْ يَأْتِيَهُمْ بَأْسُنَا ضُحًى وَهُمْ يَلْعَبُونَ (٩٨) أَفَأَمِنُوا مَكْرَ اللَّهِ فَلا يَأْمَنُ مَكْرَ اللَّهِ إِلا الْقَوْمُ الْخَاسِرُونَ (٩٩)
"A janë të sigurt banorët e këtyre qyteteve se nuk do t’iu vijë dënimi Ynë natën, ndërkohë që flenë?! A janë të sigurt ata se nuk do t’iu vijë dënimi Ynë ditën, ndërkohë që argëtohen?! A janë të sigurt ata nga të papriturat e Allahut? Vetëm ata që janë të humbur nuk u frikësohen të papriturave të Allahut." [el-A'raf, 97-99]
Dhe ka thënë dijetari i madh Ibnul-Kajjim – rahimehullah -, tekstualisht: "Dhe Allahu mund ta lejojë tokën ndonjëherë që të marrë frymë, kështu që ndodhin tërmete të mëdha dhe kjo shkakton frikë dhe tmerr tek robërit e Tij, kthim me pendim tek Allahu, lënien e gjynaheve dhe nënshtrim e pendim Allahut të Përsosur nga çdo e metë, ashtu siç kanë thënë disa prej selefëve: "U drodh toka: Zoti juaj u kërkon që ta largojë zemërimin e Tij prej jush (me teube, vepra të mira dhe largim nga gjynahet nga ana juaj, sh.p)."
Dhe ka thënë Umer Ibnul-Khattab - radijAllahu anhu - kur në Medine kishte rënë tërmet dhe mbajti hytbe dhe i këshilloi ata e tha: "Sikur të kthehet sërish (tërmeti) nuk do të banoj më me ju në Medine." Mbaroi fjala e tij, Allahu e mëshiroftë. Etheret e transmetuara nga selefët për këtë temë janë të shumta.
Kështu pra, kur ndodhin termete e të tjera përveç tyre, prej shenjave të ndryshme, eklipset, erërat e forta dhe përmbytjet, është detyrë nxitimi drejt pendimit tek Allahu i Përsosur nga çdo e metë, nënshtrimi ndaj Tij, kërkimi i mirëqënies, shpeshtimi i përmendjes së Tij dhe kërkimi i faljes prej Tij, siç ka thënë ai - sal-lAllahu alejhi ue sel-lem - kur u bë eklipsi i hënës:
((فإذا رأيتم ذلك فافزعوا إلى ذكر الله ودعائه واستغفاره))
"Nëse e shihni atë, atëherë vraponi në përmendjen e Allahut, në lutje dhe në kërkimin e faljes prej Tij." [2]
Po ashtu, është e pëlqyeshme mëshira ndaj të varfërve dhe nevojtarëve dhe dhënia sadaka atyre, siç ka thënë ai - sal-lAllahu alejhi ue sel-lem -:
((ارحموا ترحموا))
"Mëshironi, që të mëshiroheni." [3]
((الراحمون يرحمهم الرحمن ارحموا من في الأرض يرحمكم من في السماء))
"Të mëshirëshmit i mëshiron i Mëshirëshmi, mëshironi ata që jan në tokë, që t'u mëshirojë Ai që është në qiell." [4]
Dhe thënia e tij - sal-lAllahu alejhi ue sel-lem -:
((من لا يرحم لا يرحم))
"Kush nuk mëshiron, nuk mëshirohet." [5]
Dhe është transmetuar prej Umer bin Abdul-Azijz - rahimehullah - se kur binte tërmet ai i shkruante guvernatorëve të tij që të jepnin sadaka.
Dhe prej shkaqeve të mirëqënies dhe shpëtimit nga çdo e keqe, është edhe shpejtimi i udhëheqësve që t'i kapin njerëzit e marrë dhe t'i ndalojnë ata me hak (nga marrëzitë e tyre), si dhe të gjykojnë me Sheriatin e Allahut, të urdhërojnë të mirë dhe të ndalojnë nga e keqja, siç thotë i Lavdishmi e i Madhërishmi:
وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَيُطِيعُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أُولَئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ (٧١)
"Besimtarët dhe besimtaret janë miq për njëri-tjetrin. Ata urdhërojnë që të bëhen vepra të mira dhe i ndalojnë të këqijat; falin namazin, japin zekatin dhe i binden Allahut dhe të Dërguarit të Tij. Këta janë ata që do t’i mëshirojë Allahu. Se, Allahu me të vërtetë, është i Plotfuqishëm dhe i Urtë." [et-Teubeh, 71]
Dhe thotë i Lavdishmi e i Madhërishmi:
وَلَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ (٤٠) الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الأرْضِ أَقَامُوا الصَّلاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَلِلَّهِ عَاقِبَةُ الأمُورِ (٤١)
"Vërtet, Allahu e ndihmon këdo që e ndihmon Atë. Allahu është vërtet i Fortë dhe i Plotfuqishëm. (Allahu i ndihmon edhe) ata, të cilëve, nëse u japim pushtet në tokë, kryejnë faljet, japin zekatin, urdhërojnë kryerjen e veprave të mira dhe pengojnë atë që është e mbrapshtë. Tek Allahu është fundi i të gjitha çështjeve." [el-Haxh, 40-41]
Dhe thotë i Përsosuri nga çdo e metë:
وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا (٢) وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ وَمَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْرًا (٣)
"Atij që i frikësohet Allahut, Ai do t’i gjejë rrugëdalje (nga çdo vështirësi). Dhe do t’i japë risk prej nga nuk e pret. Allahu i mjafton kujtdo që mbështetet tek Ai. Allahu e përmbush me siguri vendimin e Tij dhe për çdo gjë Ai ka caktuar masë." [et-Talaak, 2-3]
Dhe ajetet me këtë kuptim janë të shumta.
Dhe ka thënë ai - sal-lAllahu alejhi ue sel-lem -:
((من كان في حاجة أخيه كان الله في حاجته))
"Kush i gjendet vëllait të tij në nevojë, Allahu do t'i gjendet atij në nevojë." [6]
Dhe ka thënë ai - alejhis-salaatu ues-selaam -:
((من نفس عن مؤمن كربة من كرب الدنيا نفس الله عنه كربة من كرب يوم القيامة، ومن يسر على معسر يسر الله عليه في الدنيا والآخرة، ومن ستر مسلما ستره الله في الدنيا والآخرة، والله في عون العبد ما كان العبد في عون أخيه))
"Kush i largon besimtarit një brengë prej brengave të dynjasë, Allahu do t'i largojë atij një brengë prej brengave të Ditës së Kijametit, kush i lehetëson atij që është në vështirësi, Allahu do t'i lehtësojë atij në dynja dhe në akhiret, kush i mbulon muslimanit (një gjynah apo të metë), Allahu do t'i mbulojë atij (një gjynah apo të metë) në dynja dhe në akhiret dhe Allahu e ndihmon atë që e ndihmon vëllanë e tij." [7] E transmeton Muslimi në Sahihun e tij. Dhe hadithet me këtë kuptim janë shumtë.
Allahut i kërkojmë që ta përmirësojë gjendjen e të gjithë muslimanëve, t'u dhurojë atyre kuptim të fesë dhe palëkundshmëri në të dhe teube tek Allahu prej të gjitha gjynaheve, t'i përmirësojë udhëheqësit e muslimanëve, ta ndihmojë hakun nëpërmjet tyre dhe ta largojë të kotën nëpërmjet tyre dhe t'u japë sukses atyre që t'i qeverisin robërit e Tij me Sheriatin e Allahut dhe që t'i mbrojë ata dhe të gjithë muslimanët nga vendet e fitnes dhe cytjet e shejtanit. Vërtet Ai është i Vetmi dhe i Fuqishmi për ta bërë këtë.
Salavatet dhe selami qoftë mbi Pejgamberin tonë, Muhamedin, si dhe mbi Familjen e tij, mbi Shokët e tij dhe mbi cilindo që i pasoi ata me mirësi deri në Ditën e Gjykimit.
Muftiu i Përgjithëshëm i Mbretërisë së Arabisë Saudite dhe Kryetari i Komisionit të Dijetarëve të Mëdhenj dhe Drejtorisë së studimeve Shkencore dhe Fetvave:
Abdul-Azijz bin Abdullah bin Baz
________________________________________
Fundnota:
[1] – E transmeton Bukhari në librin Tefsiri i Kuranit (nr.4262) dhe e transmeton Tirmidhiu në tefsirin e Kuranit (nr.2991).
[2] – E transmeton hadithin Bukhari tek el-Xhum'a (nr.999) dhe Muslimi tek el-Kusuf (nr.1518).
[3] – E transmeton hadithin Ahmedi në Musned el-Mukethirijn (nr 6255).
[4] – E transmeton Tirmidhiu tek el-Birru ues-Sileh (nr.1847).
[5] – E transmeton Bukhari tek el-Edeb (nr.5538) dhe Tirmidhiu tek el-Birru ues-Sileh (nr.1834).
[6] – Mutefekun alejhi. E transmeton Bukhari në el-Madhaalim uel-Gasb (nr.2262) dhe Muslimi në el-Birru ues-Sileh uel-Edeb (nr.4677), dhe për fjalët e hadithit ka pajtueshmëri.
[7] –E transmeton Muslimi në edh-Dhikr ued-Du'a uet-Teubeh (nr.4867) dhe e transmeton Tirmidhiu në el-Birru ues-Sileh (nr.1853).
Kur Muslimanët ishin të fortë në Fe, njerëzit filluan të ndjenin nevojë për mësimin e gjuhës Arabe
Autor: Muhamed bin Salih el-Uthejmin
A nuk e dini se Feja Islame gjatë periudhës së saj të shkëlqimit, a nuk e dini se popujt e huaj, pra, ata që nuk flisnin Arabisht, u bënë çfarë? U bënë Arab. Ndjenin nevojë për të mësuar Arabishten. Madje, kishte ndonjë prej atyre popujve që ishte Imam në gjuhë. El-Fejruz ‘Abadi – Allahu pastë mëshirë për të – me origjinë ishte Persian, përkundër kësaj, ai shkroi një fjalor “El-Muhit,” të cilit njerëzit i referohen deri sot në gjuhën Arabe.
Ngase i dobëti gjithmonë e imiton të fortin. Kur Islami ishte i fortë, gjuha Arabe u bë dominuese dhe njerëzit filluan të ndjenin nevojë për mësimin e saj. Kurse tani është krejtësisht e kundërta. Tani është bërë që, nëse njeriu mëson shkronjat e gjuhës Angleze, e lëre më të formojë fjali (në të folur), krenohet dhe fryhet.
Madje, disa prej tyre ua mësojnë fëmijëve të tyre gjuhën Angleze. I thotë fëmijës së tij nëse do të jap selam, i thotë: “Jo! Mos thuaj: Esselamu ‘alejkum, thuaj: Bye Bye (mirë u pafshim).”
Çfarë është kjo “bye bye”!!!
Ngase “bye bye” është gjuhë e një populli të cilët kanë superioritet, kurse ne jemi të dobët.
A deri në këtë shkallë kemi mbërritur o xhemat???
Fëmija thotë: “Me’a selam [1]; fi emanil-lah (Qofsh në mbrojtjen e Allahut); esselamu alejkum, (kurse ai përgjigjet duke thënë): Bye bye.
Allahul’Muste’an (prej Allahut kërkojmë ndihmë). Përse kështu?! Ngase babai i tij e ka mësuar kështu dhe fëmija jeton në bazë të asaj që e ka mësuar babai i tij.
E rëndësishme o vëllezër, unë them: E kemi për obligim të krenohemi me Fenë tonë. Ngase krenaria (madhështia) i takon Allahut, të Dërguarit të Tij, dhe besimtarëve, e të mos të bëhemi bishta të tyre në gjëra që neve nuk kemi ndonjë dobi prej tyre.
Porse t’i imitosh ata në industri dhe atë që Allahu e kë vënë në tokë prej dobive, atëherë kjo nuk refuzohet. (Madje) nxitet për tek ajo, dhe ne mund të bëhemi udhëheqës në këtë gjë, së bashku me qëndrueshmërinë në Fenë tuaj.
________________________________________
[1] – Lutje e cila bëhet për atë që udhëton apo niset për diku, e që do të thotë: paç siguri apo mbrojte (nga Allahu në udhëtimin tënd).
Fjalët e Selefëve rreth bidatçiut me moral dhe Sunniut te pamoral
Junus bin Ubejd (v.139 H) – Rahimullah - i ka thënë djalit të vet: "Unë të ndaloj nga zinaja (kuvëria), hajdutllëku dhe pirja e alkoolit. Gjithsesi, që ta takosh Allahun me ndonjë nga këto gjynahe është më e mirë për mua sesa ta takosh Atë me mendimin e Amr bin Ubejdit dhe mendimin e shokëve të tij (Mutezilët)." [el-Ibane, 2/466]
Se'id bin Xhubejr (v.95 H) – Rahimullah - ka thënë: "Që djali im të shoqërohet me një horr rrugaç e gjynahqar është më e dashur për mua sesa ai të shoqërojë një Bidatçi të devotshëm që bën shumë ibadet." [el-Ibane, 89]
Imam el-Berbahari (v.329 H) – Rahimullah - ka thënë: "Sidoqoftë, nëse shikon një person që ka sjellje dhe mendime të ulta, që është gjynahqar dhe i padrejtë, por është njeri i Sunetit, atëherë shoqërohu me të dhe ulu me të sepse gjynahu i tij nuk të dëmton ty. Nëse shikon një njeri që bën shumë përpjekje në ibadet, është zahid dhe është gjithmonë i preokupuar me ibadet, por është njeri i bidatit, atëherë mos u ul me të, mos i dëgjo fjalët e tij dhe mos e shoqëro atë sepse unë nuk ndihem i sigurt se mos ti kënaqesh me rrugën e tij dhe shkon në shkatërrim bashkë me të." (Sherhus-Sunnah no. 149).
Imam Ahmedi (v.241 H) – Rahimullah - ka thënë: "Varret e Ehli-Sunetit që kanë bërë gjynahe të mëdha janë sikur kopshtet. Kurse varret e zahidave nga mesi i Njerëzve të Bidatit janë gropa të zbrazëta. Gjynahqarët nga mesi i Ehli-Sunetit janë Eulijatë e Allahut, kurse zahidat nga mesi i Njerëzve të Bidatit janë Armiqtë e Allahut." (Tabakatul-Hanabile 1/184).
Këshillë për ata që nguten për të dhënë mësim dhe fetva
Autor: Shejkh Rabij' Ibën Hadij el-Medkhalij
Pyetje: I nderuar Shejkh - Allahu Xhel-le ue 'Alaa ju ruajt – me të vërtetë prej gjërave që të gëzojnë është shfaqja e davetit Selefij, përhapja e Sunetit në çdo vend e në çdo qytet, ngritja lart e flamurit të tij dhe rënia poshtë e flamujve të njerëzve të bidatit dhe epsheve. Mirëpo, ka disa vërejtje, e ato janë: se kanë dalë në krye të davetit Selefij disa që nuk janë të kualifikuar për të, ose për shkak të moshës së vogël apo për shkak të injorancës apo për shkak të entuziazmit të tepruar e të pakontrolluar, sipas Kur'anit dhe Sunetit. Dhe problemi më i madh është se shumë prej të rinjve selefijinë janë lidhur mbas tyre dhe i madhërojnë ata më shumë se ç'duhet, aq sa dikush e cilësoi njërin prej atyre si "imami i Ehli-Sunetit në vendin e tij". Atëherë, cili është komenti juaj për këtë fenomen?
Përgjigje: UAllahi ne i këshillojmë të rinjtë Selefijinë që të merren me kërkimin e dijes dhe të jenë lidhur me Ulematë, të përfitojnë prej tyre dhe të marrin prej tyre,
sepse ai mund të lexojë ndonjë libër dhe nuk e kupton saktë dhe bie në gabim. Dhe ky kuptim i gabuar mund të përsëritet në një numër rastesh, kështu që gabimet do të mblidhen dhe rrjedhimisht do të shtohet dëmi. Prandaj, ne i këshillojmë vëllezërit tanë, nëse atyre u jepet mundësia që të vijnë tek Ulematë dhe të mësojnë e të marrin akijden dhe bazat nga ata, atëherë rruga e saktë dhe e sigurtë e cila e ruan dhe e garanton davetin nga ndarjet dhe përçarjet, është pikërisht si kjo rrugë. Respektojini dijetarët o vëllezër!
Besimi tek dijetarët është sunet. Kjo është një çështje tejet e rëndësishme. Vetëmashtrimi dhe madhërimi i vetvetes janë rrugë e rrezikshme që e shpërben unitetin e Selefive. Prandaj, ne i këshillojmë të rinjtë që të mos nguten të dalin në krye – Allahu ju bekoftë -!
Dhe kjo është këshillë nga ai që i do bijtë dhe vëllezërit e tij, sepse Selefët tanë kanë thënë: “Nëse e shikon të voglin duke folur në prani të të madhit, atëherë dëshpërohu nga ai se kjo është prej edukatës së keqe!!” Sepse ai kur fillon (të flasë) e shikon veten e tij si imam dhe del në krye të njerëzve, ndërkohë që ai nuk ka arritur dhe nuk është pjekur deri në këtë gradë.
Kështu që ky njeri e ka detyrë që të ketë frikë Allahun për veten e tij dhe të kthehet, derisa të vijë koha kur të dëshmojnë për të Ulematë dhe t'i japin tezkije. Maliku thoshte: "Nuk kam dalë për të dhënë fetva e për të dhënë mësim përveç se pasi që dëshmuan për mua shtatëdhjetë e disa dijetarë se unë jam i aftë."
Ti shko shiko nëse Ibën Bazi të jep tezkije dhe të propozon për fetva apo të propozon që të japësh mësim. Shko tek Ibën 'Uthejmini, shko tek Feuzani, shko tek ata e thuaju kam studjuar këtë e këtë, a të dal për të bërë davet apo të dal për të dhënë fetva? Nëse të thonë: "Jo UAllahi, akoma!" Ik, vazhdo të studjosh. E nëse të thonë: "Tani arrite në gradën që je i kualifikuar për fetva dhe për të dhënë mësim", atëherë shko.
Kështu vepronin Selefët. Kështu pra, duhet t'i respektojmë Ulematë që janë të pranishëm pasi ata janë çfarë ka mbetur nga Selefët e Devotshëm, si dhe të pijmë nga dija e madhe që kanë ata, të përballojmë vështirësitë derisa të arrijmë aty ku arritën ata ose t'u afrohemi, pastaj do të na e kenë nevojën njerëzit dhe ata do të shohin se ne kemi dije të mjaftueshme.
Prandaj, të mos shkëputemi nga kërkimi i diturisë, të mos shkëputemi nga kërkimi i diturisë. Kërkimi i diturisë është që nga djepi gjer në varr. UAllahi, sikur të gjeja ndonjë rrugë për të mësuar tek Shejkh Ibën Bazi dhe Shejkhul-Albanij, UAllahi nuk do të ngurronim që të studjonim tek ata, mirëpo ata janë larg nesh dhe ne jemi plakur tashmë. Andaj mos u ngutni o vëllezërit tanë, ju këshillojmë - nëse e respektoni davetin Selefij – që të mos nguteni për të dhënë fetva e as për të dhënë mësim, derisa të piqeni, pastaj të dilni për të dhënë mësim.
Shkurtimi i salavateve me shkronjat “savs”
Shejkh Abdul'Azijz bin Baz
Pyetje: Çfarë gjykimim ka shkurtimi i emrit të Pejgamberit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem, si psh me shkronjat "savs"?
Përgjigje, Shejkh Bin Baz: Kjo nuk duhet bërë. Ai i cili shkruan emrin e Pejgamberit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem apo e shqipton atë, duhet që të dërgojë mbi të salavat të plotë, duhet të thotë (apo të shkruajë) “sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem” dhe jo “savs”, dhe jo një “s” të vetme. Ky është dembelizëm që
nuk duhet, përkundrazi suneti dhe veprimi i ligjëruar është shkrimi i salavatit të plotë, duke thënë (dhe shkruajtur) sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem, apo’ alejhis-salatu ues-selam, sepse Allahu Xhel-le ue 'Ala ka thënë:
إِنَّ اللَّهَ وَمَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيماً
“Vërtet Allahu dhe melaiket e Tij dërgojnë salat mbi të Dërguarin. O ju të cilët keni besuar! Dërgoni salat dhe selam mbi të.” El Ahzab:56
Ndërsa Pejgamberi sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem thotë:
من صلى علي واحدة صلى الله عليه بها عشرا
“Kush dërgon salavat mbi mua një herë, Allahu dërgon salavat mbi të dhjetë herë.”
Është përcjellë nga i Dërguari ‘alejhis-salatu ues-selam se Xhibrili e ka lajmëruar se kush dërgon mbi të salavat një herë, Allahu dërgon salavat mbi të dhjetë herë, ndërsa kush dërgon mbi të selam një herë, Allahu dërgon selam mbi të dhjetë herë. Një vepër e mirë shpërblehet me dhjetë të mira, kështu që besimtari dhe besimtarja nuk duhet të tregohen dembelë në shkruarjen e salavatit, apo të tregohen dembelë në shqiptimin e salavatit kur përmendet Pejgamberi sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem. Sa i përket nënkuptimit të salavatit me “s” apo me “savs”, kjo nuk duhet bërë.
Martesa me gruan e zhveshur
Shejkh Muhamed Ferkus
Pyetje: A më lejohet mua që të propozoj për martesë një grua e cila fal namazin por ajo është e zhveshur dhe dua që t’ia obligoj asaj vënien e shamisë pas martesës, cila është këshilla juaj?
Përgjigje nga Shejkh Ferkus: Të gjitha lavditë janë për Allahun, salavatet dhe selamet qofshin për atë që Allahu e ka dërguar mëshirë për botët, dhe për familjen e tij, për shokët e tij, si dhe për vëllezërit e tij deri në Ditën e Gjykimit.
Më tej:
Namazi duhet të jetë shkak për qëndrueshmërinë e njeriut në Fe, ka thënë (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem):
أَوَّلُ مَا يُحَاسَبُ بِهِ الْعَبْدُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ الصَّلَاةُ، فَإِنْ صَلَحَتْ صَلَحَ لَهُ سَائِرُ عَمَلِهِ، وَإِنْ فَسَدَتْ فَسَدَ سَائِرُ عَمَلِهِ
“Gjëja e parë për të cilën robi do të merret në llogari Ditën e Kijametit është namazi, nëse namazi i tij është në rregull, edhe veprat e tjera të tij do të jenë në rregull, dhe nëse namazi i tij nuk është në rregull, edhe veprat tjera nuk do të jenë në rregull.”
Atë të cilin namazi i tij nuk e ndalon nga imoraliteti (el-fahsha) dhe veprat e shëmtuara (el-munker), atëherë veprat e tij janë të mangëta, dhe prej imoralitetit është
zbulimi (i gruas). Kurse Allahu (Subhanehu ue Te’ala) i ka urdhëruar njerëzit që t’i mbulojnë pjesët e tyre të turpshme (‘aurah).
يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ
“O bijtë e Ademit, vishuni përshtatshëm kudo dhe kurdo që të faleni.” El-‘Araf, 31
يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْآتِكُمْ وَرِيشًا ۖ وَلِبَاسُ التَّقْوَىٰ ذَٰلِكَ خَيْرٌ ۚ ذَٰلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّـهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ ﴿٢٦﴾ يَا بَنِي آدَمَ لَا يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطَانُ كَمَا أَخْرَجَ أَبَوَيْكُم مِّنَ الْجَنَّةِ يَنزِعُ عَنْهُمَا لِبَاسَهُمَا لِيُرِيَهُمَا سَوْآتِهِمَا ۗ إِنَّهُ يَرَاكُمْ هُوَ وَقَبِيلُهُ مِنْ حَيْثُ لَا تَرَوْنَهُمْ ۗ إِنَّا جَعَلْنَا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاءَ لِلَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ ﴿٢٧﴾ وَإِذَا فَعَلُوا فَاحِشَةً قَالُوا وَجَدْنَا عَلَيْهَا آبَاءَنَا وَاللَّـهُ أَمَرَنَا بِهَا ۗ قُلْ إِنَّ اللَّـهَ لَا يَأْمُرُ بِالْفَحْشَاءِ ۖ أَتَقُولُونَ عَلَى اللَّـهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ ﴿٢٨﴾
“O bijtë e Ademit, Ne ju dërguam rroba që të mbuloni vendet e turpshme, si edhe për zbukurim; por, petku i devotshmërisë është më i miri. Këto janë disa shenja të Allahut, që ju të merrni këshillë. O bijtë e Ademit, le të mos ju mashtrojë kurrsesi shejtani, ashtu si i nxori prindërit tuaj nga Xheneti, duke ua zhveshur rrobat për t’u dukur vendet e turpshme! Ai dhe shpura e tij ju sheh, prej nga ju nuk i shihni ata. Ne i kemi bërë djajtë roje të atyre që nuk besojnë. Kur ata bëjnë një vepër të shëmtuar, thonë: “Ne i kemi gjetur prindërit tanë që i bënin, por edhe Allahu na ka urdhëruar kështu”. Thuaj: “Allahu nuk urdhëron të bëhen vepra të pahijshme! Përse thoni për Allahun atë që nuk e dini?” (el-Araf, 26-28)
Në kohën e injorancës (xhahilijetit) rrotulloheshin (përreth Kabes) lakuriq, kështu që ekspozimi dhe zbulimi hyn tek përgjithësimi i imoralitetit dhe Allahu i ka urdhëruar gratë që të mbulohen, andaj ka thënë:
وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَى
“Qëndroni në shtëpitë tuaja e mos i zbuloni stolitë tuaja, ashtu siç zbuloheshin në kohën e injorancës.” El-Ahzab, 33
Ka thënë i Lartësuari:
يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُل لِّأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِن جَلَابِيبِهِنّ
“O Profet, thuaju grave dhe vajzave të tua, si dhe grave të besimtarëve, që të lëshojnë mbulesën e tyre (të kokës) përreth trupit.” El-Ahzab, 59
Nëse kjo grua nuk përputhet me tekstet e sheriatit të cilët urdhërojnë për mbulesë dhe namazi i saj nuk e bën atë që të reflektoj dhe si rrjedhojë ta braktis imoralitetin (fahsha) dhe veprat e shëmtuara (munker), atëherë ne nuk këshillojmë që ajo të propozohet për martesë.
Të mos na kaploj dyshimi, se burri pas martesës së tij me të, e ka të vështirë ta kthej atë në rrugën të cilën ai mendon.
Dijetarët kanë vendosur një parim themelor:
الدفع أولى من الرفع
“Të mbash larg të keqen është më parësore se sa ta largosh atë, pasi që ajo të ka kapluar.”
Që të largohet prej saj sot është më e hajrit se sa ta martojë atë, e pastaj të ndodh shkurorëzimi e ndarja për shkak të mosbindjes së saj ndaj urdhrave të tij. Dhe sherri prej kësaj gjëje për të cilën kihet frikë për të është se ai mund të shkoj pas ëndjeve të saj, kështu që bie në të keqen e saj dhe ndikohet nga fitneja e saj, e pastaj ky kënaqet me veprën e shëmtuar (munker) pasi që kjo për të është bërë vepër e mirë (m’aruf). Prej Allahut kërkohet ndihmë.
Ndërsa dija është tek Allahu. Lutjet tona të fundit janë se të gjitha lavditë i takojnë Allahut, Zotit të botëve. Allahu dërgoftë salavate mbi Muhamedin, mbi familjen e tij, mbi shokët e tij si dhe mbi ata që i ndoqën në mirësi deri në Ditën e Gjykimit.
Dy valët që kanë goditur Da’uetin Selefij sot
Autor: Shejkh Rabij' Ibn Hadi el-Medkhalij (hafidhahullah)
Shkëputur nga këshilla e tij drejtuar Selefive në Francë
... Feja e Allahut dhe Menhexhi i Selefëve nuk është në këtë gradë që mendojnë shumë të rinj: që të ketë mosmarrëveshje, përçarje dhe armiqësi për shkaqe nga më të ultat. Prej atyre (shkaqeve) është se filani flet kundër fistekut dhe një grup vëllezërish mbrojnë fuqimisht dhe me vendosmëri një vëlla, ndërsa një grup tjetër mbron vëllain tjetër (midis të cilëve ka mosmarrëveshje). Pastaj mes dy apo më shumë palëve plasin konflikte dhe beteja.
Allahu dhe i Dërguari i Tij dhe Feja Islame janë të pastër nga kjo lloj sjelljeje, pasi kjo është nga puna e Shejtanit, i cili do ndarje, mosmarrëveshje, armiqësi dhe urrejtje midis Muslimanëve për shkaqe nga më të ultat.
Kjo është tamam sikur rrugët e njerëzve të epsheve, bidateve dhe hizbijes, ata të cilët janë shumë larg Menhexhit të Selefëve, janë shumë larg inteligjencës, urtësisë, mençurisë, palëkundshmërisë dhe merakosjes së tyre për situata të ndryshme si dhe janë shumë larg respektit dhe dashurisë që ata kanë për vëllazërinë që Allahu ka urdhëruar të respektohet e të ruhet.
Unë po ju jap disa shembuj të qëndrimeve që kanë mbajtur Selefët në disa situata, në të cilat ata treguan urtësinë dhe mençurinë e tyre dhe kapjen e fuqishme mbas Librit të Zotit të tyre dhe Sunetit të të Dërguarit të Tij. Ato ishin situata që i trondisnin njerëzit e bidatit dhe i shtynin drejt ndarjes, mosmarrëveshjeve, armiqësisë dhe konflikteve. Por këto situata nuk e lëkundin Ehli-Sunetin aspak, por ato veçse ua forcojnë qëndrueshmërinë, bashkimin dhe vendosmërinë kundër Fitneve dhe njerëzve të tyre.
01 - Në fitnen që ndodhi mes Sahabëve gjatë betejës së Xhemelit dhe betejës së Sifinit, çfarë qëndrimi mbajtën njerëzit e epsheve në këtë fitne dhe çfarë qëndrimi mbajti Ehli-Suneti?
Sa u përket njerëzve të epsheve, kjo fitne vetëm se i nxorri në shesh qëllimet e tyre të poshtra. Disa prej tyre u ndanë duke dalë grup më vete dhe kritikuan palën tjetër; siç ishin Shijat që u treguan fanatikë kryeneçë për ‘Aliun dhe kritikuan ata që morën pjesë në betejën e Xhemelit, kritikuan njerëzit e Shamit, Mu’auijen, ‘Amr Ibn el-‘As dhe këdo që i mbështeste ata. Poashtu, Nauasibët të cilët mbështetën Mu’auijen, ‘Amrin me ushtritë e tyre dhe kritikuan ‘Aliun me ushtritë dhe mbështetësit e tij. Të tjerë prej tyre (njerëzve të epsheve) ishin edhe Khauarixhët me Mu’tezilët, apo disa nga prijësat e tyre. Ata kritikuan ‘Aliun me mbështetësit e tij dhe poashtu Mu’auijen me mbështetësit e tij.
Kurse Ehli-Suneti dhe Xhemati - Allahu pastë mëshirë për të gjithë ata - me në krye Sahabët e tjerë, Tabi’inët dhe Imamët e Udhëzimit si Se’id bin Musejjib, ‘Uruetu Ibnuz-Zubejr, el-Kasim Ibn Muhamed, Salim bin ‘Abdilah dhe Imamët e tjerë të Tabi’inëve si Malik, el-Euza’i, Sufjan eth-Theuri, Sufjan bin ‘Ujejne, Hammad bin Zejd, Hammad bin Seleme, si dhe Imamët e tjerë të tokave Islame; në Medine, Meke, Jemen, Basra, Kufa, Sham, Egjipt, Marok, Andaluzi... Të gjithë ata kishin një Menhexh dhe një Akijde në lidhje me njerëzit e epsheve dhe ata që shanin Sahabët. Dhe mes tyre ishin ata që morën pjesë në betejën e Xhemelit dhe Sifinit. Ata bënë Uela’ (d.m.th. mbajtën dashuri dhe miqësi) për të gjithë ata dhe i justifikuan që të gjithë dhe konsideruan se muxhtehidët e tyre që arritën mendimin e saktë do të marrin dy shpërblime, kurse ai që gaboi do të marrë një shpërblim.
02 - Ka patur një mosmarrëveshje shumë të fuqishme midis dy Imamëve, el-Bukhari dhe Muhamed Ibn Jahja edh-Dhuhli (rahimehumullah), deri në atë pikë sa ndjekësit e Sunetit dhe Hadithit ishin gati sa të ndaheshin. Por nga ndërgjegja që kishin ata për Islamin dhe perceptimit të thellë të rreziqeve të ndarjes dhe mosmarrëveshjes dhe pasojat e këqia që linin ato në dynja dhe në ahiret, ata qenë të aftë që ta shuanin këtë fitne dhe e varrosën atë deri në këtë ditë sot.
03 - Edhe në kohët që jetojmë sot ka patur mosmarrëveshje midis Shejkhul-Albanit dhe një numër dijetarësh të Ehli-Sunetit si Hamud et-Tuvejxhiri, Shejkh Isma’il el-Ensari, Shejkh Nasib er-Rifa’i. Kundërshtimet në mendime ndodhën edhe midis tij (Shejkhul-Albanit) dhe Shejkh Ibni Bazit (rahimehumullah). Por njerëzit, veçanërisht Selefijinët, nuk panë asnjë pasojë nga kjo mosmarrëveshjeje.
Atëherë çfarë ua ka mbushur mendjen të rinjve Selefij në këto ditë kritike kur armiqtë me sektet dhe metodologjitë e tyre të larmishme e kanë shpallur hapur armiqësinë e tyre kundër Da’uetit Selefij dhe Imamëve të tij. Çifutët dhe Kristianët nga njëra anë, Shijat, Rafidat, Sufistët, Sekularistët dhe Ikhuanët (nga ana tjetër) kanë ngritur fronte për të luftuar Da’uetin Selefij dhe kanë lëshuar kundër tyre akuza të ulta, sidomos për shkak tëterrorizmit, atentateve dhe shkatërrimit që po ndodh në këto ditë.
A nuk mendoni se kjo mosmarrëveshje midis të rinjve Selefij fuqizon armiqtë e Da’uetit Selefij dhe u jep atyre një armë të mprehtë me të cilën do ta shpartallojnë Selefizmin dhe Selefijinët.
A nuk e shëmton Selefizmin kjo mosmarrëveshje dhe ia heq atij bukurinë dhe hijeshinë dhe e ndalon përhapjen dhe thirrjen e tij? Vëllezër dhe bijtë e mi, ju që u ka bekuar Allahu me udhëzimin në këtë Menhexh të mrekullueshëm, disa të rinj janë injorantë për pozitën që ka ky Menhexh dhe janë injorantë për mirësinë dhe bekimin që u ka dhënë Allahu dhe (janë injorantë) për faktin se ishte Ai që i udhëzoi ata në këtë Menhexh të mrekullueshëm.
Unë - ashtu si shumë të tjerë - kam kuptuar se janë dy valë që e kanë goditur mu në zemër Da’uetin Selefij; njëra valë e ashpërsisë dhe e ekstremizmit dhe njëra valë e butësisë së tepruar që i kalon kufijtë e saj dhe neglizhencës. Dhe të dyja këto valë janë egzagjëruar deri sa ato i kanë mbërthyer të gjithë njerëzit e Selefizmit.
Vërtet, Allahu na e ka ndaluar qoftë ekstremizmin qoftë neglizhencën për shkak të dëmeve që burojnë prej tyre; dhe Ai ka ligjëruar për kët Umet rrugën e mesme (et-Teuesut) që ata të jenë të drejtë; kjo është Rruga e Drejtë e Allahut që Ai na ka urdhër ta ndjekim. Tek ajo është çdo e mirë, lumturia dhe shpëtimi nga shkatërrimi.
Dhe kur i pashë rreziqet e këtyre dy valëve, unë u kam dhënë këshillë të rinjve Selefijinë herë pas here, vazhdimisht. Andaj shpresoj se kjo këshillë do të mirëpritet nga vëllezërit dhe bijtë tanë që janë prej Selefijinëve. Unë përfshiva në këshillën time një inkurajim të fuqishëm për të lënë mënjanë çdo lloj ndarjeje e mosmarrëveshjeje dhe të ketë vëllazëri për Kënaqësinë e Allahut, ta duam njëri-tjetrin për Kënaqësinë e Tij, të jemi të butë me njëri-tjetrin, të kemi urtësi dhe ta këshillojmë/përkujtojmë atë që gabon në mënyrën më të mirë.
Dhe tani, unë e përsëris edhe njëherë këtë këshillë dhe ju inkurajoj që ta lini mosmarrëveshjen dhe shkaqet e saj me seriozitet dhe vërtetësi, dhe ta zëvendësoni atë me pajtim e vëllazëri...”
Krejt papritur u bërë Shejkh???!!!
Autor: Shejkh Muhamed Se’id Rraslan
“Si është kjo puna jonë? Ah sikur të kishte dijetar dhe nxënës dije në rrugën që do Allahu, Zoti i Botërave. Si është kjo puna jonë që ne nuk i ndjekim këto çështje? Ah sikur të gjendej në këtë Umet dijetar dhe nxënës, shejkh dhe pasues, por jo, që të gjithë janë ulema! Dhe kushdo që Allahu ia ka lënë gjuhën për të folur, si fëmija që ecën taj-taj, dhe kam për qëllim nxënësat e vegjël të dijes të cilët në një ditë prej ditëve do të çohen me dhëmbët e tyre të mëdhenj, por me mendjet e cekëta, dhe do ta shpartallojnë Umetin dhe do ta çojnë në humbje njerëzimin.
E kjo do të çojë në shkeljen e ndereve, formimin e grupacioneve që armiqësojnë për hir të përkatësive dhe do të shahet ajo që është e ndaluar të shahet, dhe do ta çojnë në humbje Umetin. U drejtohem atyre me fjalët e mia: mësoni normat e dijes dhe mos i kaloni kufijtë tuaj. Ju e keni detyrë të mësoni edukimin praktik. Ju e keni detyrë të mësoni normat e sjelljes.
Por ama, që të vijë dikush e të dalë para Shejkhut të vet, njeri gjuhë-lëshuar, derisa të bëhet si fëmija i vogël që ecën taj-taj, bën të çohet e bie me këmbët e veta, dhe flet mëk-mëk, mirëpo krejt papritur ai na bëhet “Shejkh” dhe fillon të mbledhë nxënësa rreth vetes!
Çfarë është kjo mendjelehtësi? A nuk po kuptoni? A kjo na qenka rruga që duhet ndjekur, të cilën po e ndoqe arrite objektivin? Çfarë është kjo kështu? Ti duhet ta marrësh dijen para këmbëve të dijetarëve që të bëhesh një Musliman i thjeshtë, po ta them këtë me çiltërsi.
Nuk mund të jesh nxënës dije... nxënësi i dijes i dedikohet tërësisht kërkimit të dijes, nuk rresht së kërkuari dije... atë nuk e largon nga kërkimi i diturisë diç nga gjërat e kësaj dynjaje, kurrë! Nuk e largon as gruaja, as fëmija, as grumbullimi i pasurisë, as arritja e ndonjë posti e as ndonjë gjë tjetër nga kjo dynja e poshtër. Po ku ta gjesh një të tillë!
Mirëpo ai ndjek rrugën e fames, që të tjerët t’i puthin duart aq sa t’ia pështymosin... kije frikë Allahun! Mos e kalo kufirin! Dhe sikur ne t’u testonim ju ashtu siç i ka hije diturisë, atëherë asnjëri nga ju s’do të kuptonte qoftë edhe një fjalë nga ajo që ju thuhet! Po ua them çiltërsisht.
Por prapë se prapë ne flasim me një nivel gjuhësor që konsiderohet ammijeh (gjuhë e përdorimit të përditshëm) tek ulematë. E megjithëkëtë ata çirren e thonë “S’po marrim vesh çfarë po thotë”! Po, me të vërtetë thonë “Çfarë po thotë”, porse s’po themi ndonjë gjë, ah mjerë! Me të vërtetë ne po flasim me gjuhën më të thjeshtë që përdorin njerëzit e dijes e jo me gjuhën e ultë të atyre mjeranëve. Po flasim me nivelin më të thjeshtë që përdorin njerëzit e dijes dhe ata prapëseprapë thonë “Nuk po kuptojmë”! Po si do të jetë çështja sikur ne të flasim me gjuhën e vërtetë të dijes, ajo gjuhë e cila meriton që të përdoret kur i flet kërkuesit të sinqertë të diturisë.
Prandaj, mbaje këtë fort në zemrën tënde... mos zhyt në iluzione duke shpresuar e duke u munduar të fluturosh me pupla... se ti mund të jesh shqiponjë apo skifter. Jo! Lëre më pastaj të mund të jesh ndonjë sorrë! S’ke për të qenë! Mos e shpreso këtë. Por shpreso të mësosh nga Feja atë që do të shpëtojë nga Dënimi i Zotit të Botëve.
Por ama, që të mendosh se kushdo që vë mbi kokë një takije, vesh një xhelabije dhe mban para vetes një libër, ky na u bë dijetar! Si mund të jetë dijetar? Çfarë është ky budallallëk!
Kijeni frikë Allahun, se me të vërtetë kjo rrugë është rruga e sinqeritetit. Rruga e dijes është rruga e sinqeritetit për Umetin. Rruga për të gjetur udhëzimin dhe për të udhëzuar të tjerët, siç ka thënë Zotëria i Pejgamberëve (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem). Pra, në hadithin e saktë muttefekun ‘alejhi, nga transmetimi i ‘Abdullah Ibn ‘Amr (radij-Allahu ‘anhu):
“Vërtetë Allahu nuk e heq dijen duke ua hequr atë njerëzve, por e heq dijen duke marrë ulematë derisa të mos mbetet më dijetar. Atëherë njerëzit do të marrin për udhëheqësa injorantët. Pastaj ata do të pyeten dhe do të japim fetva pa dije, kështu që do të humbasin vetet e tyre dhe do të humbasin të tjerët.” Kështu është thënë fjalë-për-fjalë.
“Do të marrin për udhëheqësa injorantët. Pastaj ata do të pyeten dhe do të japim fetva pa dije, kështu që do të humbasin vetet e tyre dhe do të humbasin të tjerët.”
Kështu që, shkaku i devijimit të vetvetes dhe devijimit të të tjerëve është injoranca. Kështu është thënë fjalë-për-fjalë. Dhe ajo që kuptohet prej tij është se shkaku i udhëzimit të vetvetes dhe udhëzimit të të tjerëve është dija. Dhe dija është rruga e shpëtimit. Por sikur njerëzit e arteve do t’i përbuzin të mëdhenjtë e tyre, çdo njëri të dalë kokë më vete, atëherë jeta e njerëzimit nuk do të rregullohet. Do t’i zhvlerësojnë artet... dhe çdo art ka mjeshtrin e vet.
Kurse ngadhënjimi vjen nga Allahu, Zoti i Botëve. Dituria është nder dhe krenari. Ajo nuk ta jep ty një pjesë të saj derisa ti të japësh krejt veten tënde. Dhe ti edhe nëse i dedikon asaj krejt veten tënde prapë se prapë je në rrezik: ajo ose mund të të japë diçka ose mund të mos japë. Dituria është nder. Nuk arrihet dija kështu, thjesht duke zgjatur duart dhe as duke e mbërthyer atë. Eh sa larg që është ajo! Dhe në këtë periudhë të hidhur të historisë së Umetit, duhet patjetër që gjithësecili t’i përmbahet takatit të tij e të mos i kalojë kufijtë e tij. Sikur ta mbyllte gojën injoranti do të kishin qenë i qetë dijetari.
Dhe kthimi është tek Allah, Zoti i Botëve dhe nuk ka ndryshim e as fuqi përveç se nga Allahu i Lartësuar e i Madhëruar. Mos e humbni kohën. Dhe mos i kaloni kufijtë tuaj o robër të Allahut!
Allahu, Zoti i Botëve, na udhëzoftë në Rrugën e Drejtë.
Lavdërimet dhe bekimet e Allahut qofshin mbi Pejgamberin tonë Muhamed; Allahu dhëntë lavdërimet dhe bekimet e Tij mbi të dhe mbi Familjen e tij.”
Këshillë për ata që janë sprovuar nga dashuria për të dalë në krye dhe famë
Nga Shejkh Sulejman Ibn Selimullah er-Rruhajli
Kjo është një këshillë e çmuar nga Shejkh Sulejman er-Rruhajli (hafidhahullah) gjatë mësimit të tij “Sherh Adab el-Meshij iles-Salat” në kursin e gjashtë të përvitshëm “el-Imam Ibn Kajjim el-Xheuzijjeh”, në xhaminë Benij Selemeh në Medinen Pejgamberike, dt. 28 Sheual, 1432 Hixhrij.
Tha Shejkhu, Allahu ia shpërbleftë me të mira:
“Përpara se të fillojmë mësimin dua t’u kujtoj o vëllezërit e mi një çëshje, lus Allahun ‘Azze ue Xhel që të japë mirësi e dobi në të, se prej epidemive dhe pengesave të mëdha që hasen në rrugën e kërkuesit të diturisë, në rrugëtimin e tij për kërkimin e dijes dhe në rrugëtimin e tij drejt Allahut ‘Azze ue Xhel është dashuria për të dalë në krye, është dashuria për famë, është dëshira që njerëzit të ta kenë nevojën, sepse me të vërtetë këto janë prej epidemive të mëdha. Pejgamberi (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) thotë:
»لا تعلموا العلم لتباهوا به العلماء، ولا لتماروا به السفهاء، ولا تخيروا به المجالس، فمن فعل ذلك فالنار النار«
“Mos e mësoni dijen që të mburreni me të para Ulemave, dhe as që të debatoni me të injorantët, dhe as që të zini qoshet e mexhliseve. Dhe kush e bën atë, atëherë Zjarri, Zjarri!”
Selefët e Devotshëm – Allahu qoftë i kënaqur me ta – nuk e donin famën, nuk donin që të përmendeshin, pavarsisht dashurisë që kishin që të shfaqej e vërteta.
Ejub es-Sikhtijani thoshte: “Më kanë përmendur, mirëpo unë s’dua që të përmendem.”
Dhe kanë thënë për të se ai kur ecte kalonte nëpër rrugicat ku nuk e njihte askush, derisa disa thanë: “Nuk e di si e gjen rrugën ai andej!”
Thoshte Imam Ahmedi, Allahu ‘Azze ue Xhel pastë mëshirë për të: “Do të doja të isha në ndonjë prej rrugicave të Mekkes.” Dhe i thotë të birit të tij: “Do të doja të mos i atribohej asgjë prej saj babait tënd, mirëpo unë jam sprovuar me famën tashmë.”
Kështu që, llogariteni famën si bela dhe konsiderojeni atë bela. Prandaj nxënësi i dijes duhet ta kërkojë dijen me përulësi. Dhe sa herë e shton dijen, aq herë ai e shton edhe përulësinë e tij. Për këtë arsye, kur Imam Ahmedi – Allahu ‘Azze ue Xhel pastë mëshirë për të – tha se asgjë nuk krahasohet me kërkimin e dijes – dmth. asgjë prej veprave nafile – për atë që e ka të saktë nijetin e tij, i thanë: “E si mund të bëhet nijeti i tij i saktë?” Ai tha: “Duke e kërkuar atë me përulësi dhe duke patur për nijet t’i bëjë dobi vetes së vet.”
Prandaj, nxënësi i dijes duhet të përpiqet gjithmonë të jetë i përulur në kërkimin e diturisë, të përpiqet të jetë i sigurtë sepse asgjë nuk krahasohet me sigurinë. Për këtë arsye Selefët nuk ngarendnin për të dhënë fetva, nuk ngarendnin për të mbledhur pas vetes nxënësat e dijes, por i drejtonin njerëzit tek dijetari tjetër. Kur i vinte ndonjë pyetje dhe ai e dinte përgjigjen e saj, ai e drejtonte pyetësin tek dikush tjetër, kurse ai tjetri e drejtonte tek dikush tjetër, sikurse ka ndodhur kjo gjë mes disa Sahabëve – Allahu qoftë i kënaqur me ta – dhe kështu fetvanë e jepte dikush tjetër në vend të tij. Pastaj, ai që kërkoi fetvanë kthehej tek i dyti dhe e tregonte fetvanë që kishte marrë, kurse ai i thoshte: “Kështu them edhe unë.” Pastaj shkonte tek i pari dhe i tregonte fetvanë, edhe ai i thoshte: “Kështu them edhe unë.” Ata jo se nuk e dinin përgjigjen, porse e linin fetvanë për Ulematë e tjerë të cilëve ua njihnin diturinë dhe mençurinë.
Dhe nëse nxënësi i dijes sprovohet me dashurinë për të dalë në krye, për famë, që njerëzit t’i vijnë vërdallë, që njerëzit t’ia kenë nevojën, atëherë s’ka dyshim se ai është sprovuar me një sëmundje të hatashme. Më pas, nuk vonon shumë dhe do ta shikoni atë nxënës duke sharë Ulematë e Drejtë e të Besueshëm, mirësinë e të cilëve e kanë dëshmuar Muslimanët. Ajo sëmundje detyrimisht do ta shpjerë atë nxënës në sharjen e Ulemave të Mëdhenj e të Besueshëm, njerëzit e Mirësisë, njerëzit e Udhëzimit, njerëzit e Sunetit, siç janë Dijetarët tanë të Mëdhenj në Këshillin e Ulemave të Mëdhenj dhe në Komisionin e Përhershëm, si dhe Ulematë e tjerë të Mëdhenj, të tillë si Shejkh Salih Aali-Shejkh, Shejkh ‘Abdul-Muhsin el-‘Abbad, Shejkh Rabij’ el-Medkhalij, Shejkh ‘Ubejd el-Xhabirij, Shejkh Salih es-Suhajmi, si dhe shumë të tjerë prej atyre që i njohin nxënësat e dijes.
Dhe sot shikon se fjalët e atij nxënësi tregojnë se ai i shan ata Ulema jo për të ndihmuar Fenë, por në të vërtetë ai i shan ata sepse i shikon si pengesë në rrugën drejt famës së tij.
Prandaj, o ju vëllezër, nëse Ulematë kritikuan ndonjë gjë apo ndonjë person, në kritikën e tyre gjen dashuri për Fenë, shfaqjen e të vërtetës, refuzimin e të pavërtetës, sikurse i gjen këto në mënyrë të qartë tek refuzimet e Shejkh Rabij’ el-Medkhalij. Nëse njeriu i drejtë i lexon refuzimet e Shejkhut (Rabij’ el-Medkhalij) do të gjejë në to dashurinë, dëshirën e zjarrtë, devocionin dhe ndihmesën e tij për të nxjerrë në pah Fenë. Ndërkohë që në fjalët e disa të tjerëve gjen vetëpëlqim. Dhe nuk vonon shumë dhe ai e nxjerr haptazi atë dhe thotë: “Sa herë që u kemi thënë atyre ndonjë gjë ata thonë: Ulematë nuk kanë folur, Ulematë nuk e kanë thënë”. Atëherë përse e thua ti?! Pra ai e thotë haptazi për shkak se do të shajë ata dijetarë.
Pastaj nuk vonon shumë dhe ai do t’u vijë njerëzve me gjëra të reja, sepse ai është ashtu siç ka ardhur në transmetimin e Ibn Mes’udit (radij-Allahu ‘anhu) për atë që thotë: “Çfarë kanë njerëzit që nuk më ndjekin? Unë e kam mësuar përmendësh të gjithë Kur'anin dhe kam marrë dije. Me të vërtetë, ata nuk kanë për të më ndjekur derisa unë t’u shpik atyre ndonjë gjë.” Dhe kështu, ai u shpik atyre diçka që të bëhet i famshëm me të. Prandaj, ai ose do të bjerë në bidatin e kalimit të kufijve në tekfir, ose vjen me bidate të tjera që kundërshtojnë Rrugën e Ehli-Sunetit dhe Xhematit me qëllim që të fitojë famë me to dhe të bëhet i njohur nëpërmjet tyre. Dhe nëse Ulematë e sqarojnë se ato gjëra janë bidat, ai bëhet arrogant dhe refuzon Ulematë. Nuk i refuzon me të vërtetën, porse i refuzon me Batil (me të pavërtetën).
E thëm këtë o vëllezërit e mi si këshillë për veten time – e sa nevojë kam unë për të – dhe si këshillë për vëllezërit e mia që ata të mos bien në këtë fatkeqësi.
Lus Allahun ‘Azze ue Xhel me Emrat e Tij të Bukur dhe Cilësitë e Tij të Larta që ta shërojë atë që është sprovuar me këtë sëmundje dhe ta kthejë tek Udhëzimi, tek Haku, tek Suneti, ta bëjë atë – nëqoftëse kthehet – flamur prej flamujve të Sunetit, të na mjaftojë neve dhe juve nga sherri i kësaj fatkeqësie, si dhe të na bëjë neve prej të udhëzuarve dhe udhëzues për të tjerët, që ta duam mirësinë dhe njerëzit e saj, si dhe ta ndihmojmë Hakun dhe njerëzit e tij.
Këto fjalë i thashë për një pyetje që ma drejtoi një prej nxënësve të dijes rreth kësaj teme.
Dhe lus Allahun ‘Azze ue Xhel që ta vendosë Hakun në fjalën time dhe ta bëjë atë të mirë e të dobishme.”
Perla të Urtësisë nga të Parët tanë të Mirë (Selefus-Salih)
Mes Shpresës dhe Frikës:
Sufjan Ibn Ujejne (v.198H), Rahimullah, ka thënë: “Ai, gjynahu i të cilit është për shkak të epshit, atëherë mbaji shpresat për të; dhe ai, gjynahu i të cilit është për shkak të kryelartësisë, atëherë frikësohu për të, sepse Ademi (paqja qoftë mbi të) e bëri gjynahun për shkak të epshit dhe u fal; kurse Iblisi e bëri gjynahun për shkak të kryelartësisë dhe u mallkua.”
[Transmetuar nga Imam Dhehebi në Sijer A’lamun-Nubela (8/471)]
Shenjat e Vëllazërisë të Vërtetë:
Ali Ibn Ebi Talib, radijAll-llahu anhu, ka thënë: “Vëllai yt është ai i cili nëse ndonjëherë të shkakton ndonjë dëm, atëherë ai nuk rresht së paturi mëshirë ndaj teje. Nuk është vëllai yt ai i cili, nëse të vështirësohen çështjet, ai fillon të të shajë e të të ofendojë.”
[Transmetuar nga Ibn Kethiri në el-Bidaje uen-Nihaje (7/128)]
Dobësimi i Dëvotshmërisë:
Imam Hasan el-Basri (v.110H), Rahimullah, ka thënë kur pa një grup njerëzish që po debatonin me njëri-tjetrin: “Këta janë lodhur duke bërë ibadet, llafet u janë bërë më të lehta dhe devotshmëria e tyre ka rënë dhe kjo është arsyeja përse po bëjnë muhabet.”
[Transmetuar nga Ahmedi në ez-Zuhd (fq.272) dhe Ebu Nu’ajm në el-Hiljetul-Eulija (2/156)]
Ijas Ibn Mu’auije (v.122H), Rahimullah, ka thënë: “Nuk ka njeri që s’i njeh të metat e tij, përveç ai që është budalla.” I thanë: “Po e meta jote kush është?” Ai tha: “Të folurit e tepërt.”
[Transmetuar nga Ebu Nu’ajm el-Esbahani në Hiljetul-Eulija (3/124)]
Mburoja e Dijetarit:
Imam Malik Ibn Enes (v.179H), Rahimullah, ka thënë: “Mburoja e dijetarit është thënia ‘Nuk e di’. Nëse ai e harron atë, atëherë do ta godasin armiqtë e tij.”
[Hiljetul-Eulija (6/323)]
el-Hajthem Ibn Xhemil ka thënë: “E dëgjova Malikun të pyetej për 48 çështje. Ai u përgjigj për 32 prej tyre duke thënë ‘Nuk e di’.
[Transmetuar nga Ibn Abdul-Berr në Xhami’ul-Bejanil-Ilm ue Fadlihi (2/25)]
Abdur-Rrahman Ibn Mehdi (v.198H), Rahimullah, ka thënë: “Ishim me Malik Ibn Enes kur erdhi një person dhe tha: “O Ebu Abdullah, kam udhëtuar një distancë prej gjashtë muajsh. Njerëzit e vendit tim më dërguan që të pyes për një çështje.” Ai tha: “Pyet!” Kështu, personi e pyeti për disa gjëra, kurse ai u përgjigj: “Nuk e di.” Personi kujtoi se kishte ardhur tek dikush që dinte gjithçka, kështu që i tha: “Çfarë t’u them tani njerëzve të vendit tim kur të kthehem?” Ai tha: “Thuaju që Malik Ibn Enes nuk e dinte.”
[Transmetuar nga Ibn Ebi Hatim në el-Xherh uet-Ta’dil (1/17)]
Dije të Dobishme apo Muhabet
Abdullah Ibn Mes’udi, radijAll-llahu anhu, ka thënë: “Jeni në një kohë në të cilën ka shumë dijetarë kurse ata që flasin janë të pakët. Pas jush do të vijë një kohë në të cilën dijetarët do të jenë të pakët kurse ata që flasin do të jenë të shumtë.”
[Transmetuar nga taberani në el-Kebir (n.8066) dhe Bukhari në Edebul-Mufrad (n.789) dhe el-Hafidh Ibn Haxher e ka deklaruar të saktë në Fet’hul-Bari (10/1510)]
Normat e Sjelljes në Islam
Nëse do ta këshillosh vëllain tënd duke i shkruajtur,atëherë duhet patjetër të përmendësh emrin tënd
Autor: Shejkh Muhamed Salih el-‘Uthejmin
Burimi: Sherh Rijadis-Salihiin (vëll.2/fq.522-523)
Nga Ebi Bekrah Nufej’ Ibnul-Harith (radij-Allahu ‘anhu), nga Pejgamberi (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) i cili ka thënë:
“Me të vërtetë koha rrotullohet sipas ciklit të saj qëkurse Allahu krijoi qiejt dhe tokën: viti ka dymbëdhjetë muaj. Prej tyre katër janë të shenjtë: tre të njëpasnjëshëm, Dhul-Ka’deh, Dhul-Hixheh dhe Muharram, si dhe muaji Rexheb që vjen para tyre, midis Xhumades dhe Sha’abanit. Cili muaj është ky?”
Ne thamë: “Allahu dhe i Dërguari i Tij e dinë më së miri.”
Dhe ai heshti derisa menduam se do ta quante muajin me ndonjë emër tjetër.
Ai tha: “A nuk është Dhul-Hixheh?”
Ne thamë: “Posi!”
Ai tha: “Kush është ky vend?”
Ne thamë: “Allahu dhe i Dërguari i Tij e dinë më së miri.”
Ai heshti derisa menduam se do ta quante me ndonjë emër tjetër, pastaj tha: “A nuk është Qyteza (emër tjetër i Mekkes)?”
Ne thamë: “Posi!”
Ai tha: “Çfarë dite është kjo?”
Ne thamë: “Allahu dhe i Dërguari i Tij e dinë më së miri.”
Ai heshti derisa menduam se do ta quante me ndonjë emër tjetër, pastaj tha: “A nuk është dita e Kurbanit (Bajrami)?”
Ne thamë: “Posi!”
Ai tha: “Atëherë, gjaku juaj, pasuria juaj dhe nderi juaj është i shenjtë për ju ashtu siç është kjo Dita juaj, në këtë Qytezën tuaj, në këtë Muajin tuaj. Pastaj do takoheni me Zotij tuaj dhe Ai do t’ju pyesë për veprat tuaja, prandaj mos u shndërroni mosbesimtarë (kufar) mbas meje duke qëlluar qafat e njëri-tjetrit. Dhe le ta njoftojë ai që është prezent atë që nuk është prezent se ndoshta ai që njoftohet është më i zgjuar se ai që dëgjoi.”
Pastaj tha: “A e përcolla, a e përcolla?”
Ne thamë: “Po!”
Ai tha: “O Allah dëshmo.”
Transmetuar nga Bukhari dhe Muslimi.
Ka thënë Shejkh ‘Uthejmini (rahimehullahu rahmeten uasi’ah) në shpjegimin e këtij hadithi:
“Në këtë hadith ka paralajmërim për nderin e Muslimanëve, se nuk i lejohet Muslimanit që të cënojë nderin e vëllait të tij, as me të vërtetë e as rrejshëm; sepse ai po ta ketë cënuar nderin e tij me diçka që është e vërtetë, atëherë ka bërë gibet (e ka përgojuar), e nëse ka qenë me diçka të rrejshme ka shpifur për të. Andaj ti, nëse shikon tek vëllai yt diçka që e kritikon, tek ibadeti i tij apo tek morali i tij apo tek sjellja e tij, atëherë e ke detyrë që ta këshillosh. Dhe kjo është prej të drejtave që ai ka tek ty. Këshilloje atë në privat, mes teje dhe atij, me gojë ose me shkrim. Kështu t’i e çon në vend përgjegjësinë tënde.
Mirëpo, këtu ka një gjë që duhet patjetër të merret parasysh; ti nëse do ta këshillosh atë me shkrim, atëherë duhet patjetër që të përmendësh emrin tënd, as mos kij frik as mos ji burrac. Përmend dhe shkruan: nga filani për vëllanë e tij, filani i biri filanit... es-Selamu alejkum ue rahmetullahi ue barakatuhu, e më pas... unë të qortoj për këtë gjë... Kjo për arsye se nëse ai e njeh emrin tënd do të ftojë ose do vijë tek ty dhe do të diskutojë për çështjen në fjalë. Por nëse je frikacak dhe e hedh nga muri, atëherë kjo nuk i ka hije Muslimanit, kjo nuk është këshillë, sepse ti do vazhdosh të mbash në zemrën tënde kritikën për gabimin që pe tek ai, kurse ai do të mbetet dhe do vazhdojë në gabimin e tij. Kjo për shkak se ai që shkroi këshillën për të nuk është para tij që t’ia shpjegojë mendimin e vet dhe të shqyrtojë mendimin e tij. Kështu ai do të mbetet tek e keqja e tij, tek gabimi i tij. Por ama, nëse ai e shkruan emrin e tij, ai do të jetë i falenderuar për këshillën dhe ai që mori letrën dhe u këshillua mund të flasë me të dhe t’i shpjegojë çështjen e tij, derisa njëri nga ata të dy të bindet me fjalën e tjetrit.”
Bindja ndaj nënës
Autor: Shejkh ‘Abdul-‘Azijz ibn Baz
Pyetje: Unë kam nënën time dhe ndonjëhërë zihem me të sepse nuk arrij ta përmbaj veten. Pra, çfarë duhet të bëjë? Më jepni dobi (me anë të përgjigjes tuaj) Allahu u dhëntë dobi edhe juve po ashtu.
Përgjigje: Ti e ke detyrë të jesh i butë dhe të sillesh mirë me të dhe të mos grindesh me të. E drejta e nënës është shumë e madhe dhe poashtu e drejta e babait është shumë e madhe.
Allahu - Xhele-le ue ‘Ala - në shumë vende në Librin e Tij Madhështor thotë:
وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا
“...silluni mirë me prindërit...” [el-Bekare - 83, en-Nisa - 36, el-En’am - 152, el-Israa - 23]
Dhe Allahu i Pastër nga çdo e metë, thotë:
اشْكُرْ لِي وَلِوَالِدَيْكَ إِلَيَّ الْمَصِيرُ
“Bëhu falenderues ndaj Meje dhe prindërve të tu! Tek Unë do të ktheheni të gjithë.” [Lukman, 14]
Poashtu, Allahu i Pastër nga çdo e metë, thotë:
وَقَضَىٰ رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا ۚ إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا ﴿٢٣﴾ وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا ﴿٢٤﴾
“Zoti yt ka urdhëruar, që të mos adhuroni askënd tjetër përveç Atij dhe që të silleni mrë me prindërit. Nëse njëri prej tyre ose të dy arrijnë pleqërinë te ti, mos u thuaj atyre as “uh”, mos i kundërshto, por drejtohu atyre me fjalë respekti. Lësho para tyre krahët e përuljes prej mëshirës dhe thuaj: “O Zoti im, mëshiroji ata, ashtu siç më kanë rritur mua, kur unë isha i vogël!” [el-Isra, 23-24]
Pra, detyra e të birit është që të ketë frikë Allahun, të sillet butë me prindërit dhe të mos grindet me ta, por të heshtë apo t’u flasë në mënyrën më të mirë. E nëse babi i flet ashpër apo e ofendon, ai duhet t’i thotë: Allahu të udhëzoftë, Allahu qoftë i kënaqur me ty, Allahu të shpërbleftë me të mira, e jo t’i përgjigjet me ashpërsi apo me fjalë të këqija.
Edhe nëse e shan babai apo nëna, ai thotë: Allahu të shpërbleftë me të mira, Allahu qoftë i kënaqur me ty, Allahu të udhëzoftë o nëna ime, dhe të tjera fjalë të mira si këto. Ai kurrë nuk duhet t’u drejtohet atyre me sjellje të keqe. Atij nuk i lejohet që tu drejtohet atyre me sjellje të keqe, të grindet me ta apo të ngrejë zërin para babait apo nënës së tij.
E lusim Allahun të na udhëzojë të gjithëve.
Mjerë për ata që janë të padrejtë me gratë e tyre
Autor: Shejkh Muhamed bin Salih el-‘Uthejmin
Shkëputur nga tefsiri i sures Mutafifin
01. Mjerë për ata që hanë në peshë (dhe matje),
02. Ata të cilët kur masin për vete, e marrin masën të plotë,
03. ndërsa, kur u masin apo u peshojnë të tjerëve, u japin më pak nga ç’duhet.
04. A nuk mendojnë ata se do të ringjallen,
05. në një Ditë të madhe,
06. Ditën, kur të gjithë njerëzit do të dalin para Zotit të botëve?!
Shejkh Ibn ‘Uthejmini ka thënë në shpjegimin e këtyre ajeteve:
“Mjerë”: Fjala mjerë përsëritet në Kur'an shumë herë dhe sipas mendimit më të saktë ajo është një fjalë kërcënuese me të cilën Allahu kërcënon ata që kundërshtojnë urdhërin e Tij apo që shkojnë mbas atyre gjërave të cilat Allahu ua ka ndaluar. Dhe ndalimi është përmendur në fjalinë që vijon mbas kërcënimit.
Kështu që, në këtë rast Allahu i Lartësuar thotë mjerë për Mutafifinët. Por kush janë këta Mutafifinët? Këta Mutafifinë janë shpjeguar në ajetin që vjen më mbas. Ai tha: Ata të cilët kur masin për vete, e marrin masën të plotë, ndërsa, kur u masin apo u peshojnë të tjerëve, u japin më pak nga ç’duhet.”
“Ata të cilët kur masin për veten, e marrin masën të plotë.” Domethënë, kur ata blejnë nga njerëzit gjëra që peshohen, ata u kërkojnë atyre të drejtën e peshës së plotë pa lënë gjë mangut.
“ndërsa, kur u masin apo u peshojnë të tjerëve, u japin më pak nga ç’duhet.” Por nëse janë ata që peshojnë apo që shesin mish me peshë apo diçka që matet, atëherë ata e japin atë me peshë (apo masë) të mangët.
“u japin më pak nga ç’duhet.” Domethënë, ata i kërkojnë fill e për pe të drejtat e tyre kurse të tjerëve ua lënë mangut. Pra, ata i përziejnë dy gjëra: përziejnë koprracinë me lakminë. Ata i kërkojnë të drejtat e tyre të plota kurse të tjerëve nuk ua japin të plota të drejtat që u takojnë
Pra, ata përziejnë dy gjëra: përziejnë koprracinë me lakminë. Koprracia është në kërkimin e të drejtave të plota pa lënë gjë mangut, kurse lakmia për arsye se ai nuk e jep të plotë peshën që ka detyrë ta japë.
Ky shembull që përmend Allahu i Lartësuar për peshën dhe masën është thjesht një shembull, prandaj ai zbatohet edhe për çdo situatë tjetër përveç kësaj.
Kështu që, ata të cilët i kërkojnë të plota të drejtat e tyre që u takojn por nga ana tjetër nuk i japin të plota të drejtat që u takojnë njerëzve, ata përfshihen tek këto ajete fisnike.
Një shembull për këtë është kur burri kërkon nga gruaja e tij që ajo t’i japë të drejta të plota dhe ai nuk lëshon pe në asnjë nga të drejtat e tij. Por kur vjen puna për t’i dhënë gruas të drejtat e saj, atëherë ai i cungon ato dhe nuk i jep aq sa i takojnë asaj.
Dhe ka shumë ankesa nga ana e grave për këta lloj burrash, Allahu na ruajt. Kjo arrin deri aty sa që shumë burra kërkojnë që gratë t’u japin të gjitha të drejtat e tyre, mirëpo ata nuk u japin grave të gjitha të drejtat që ato kanë. Ndoshta burrat as nuk arrijnë t’u japin grave të drejtat e tyre më themelore, siç është shpenzimi për to, të kalosh një jetë të mirë me to, etj.
Vërtet, të bësh padrejtësi kundër një personi tjetër është më e rëndë sesa t’i bësh padrejtësi vetes në të drejtat e Allahut, pasi padrejtësia që njeriu i bën vetes së tij në të drejtat e Allahut varet në Dëshirën e Allahut, çfarëdo gjynahu qoftë ai me përjashtim të Shirkut. Nëse Allahu do e fal personin dhe nëse Ai do e dënon atë.
Kurse sa i përket të drejtave të njerëzve, për to duhet dhënë shpagim. Prandaj Pejgamberi (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) tha: “Cilin konsideroni ju të falimentuar?” Ata thanë: “Ai që nuk ka dirhem dhe nuk ka asgjë në zotërim.” Ai (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) tha: “Me të vërtetë, i falimentuar nga Umeti im është ai që do të vijë Ditën e Gjykimi me vepra të mira sa malet, mirëpo ai i ka bërë padrejtësi këtij personi, ka sharë këtë tjetrin, ka goditur këtë tjetrin, ka marrë pasurinë e atij tjetrit. Kështu që, personi të cilit ai i kishte bërë padrejtësi do të marrë nga veprat e tij të mira, edhe ai personi tjetër do të marrë nga veprat e tij të mira, edhe ai tjetri do të marrë nga veprat e tij të mira. Dhe nëse veprat e tij të mira mbarojnë përpara se ai të shlyejë ato që u detyrohet atyre, atëherë atij do t’i jepen gjynahet e atyre të cilëve u kishte bërë padrejtësi. Gjynahet e tyre do t’i hidhen mbi krye kurse ai do të hidhet në Zjarr.”
Andaj, këshilla ime për ata që lënë mangut apo që lënë mbas dore të drejtat e grave të tyre është që të kenë frikë Allahun ‘Azze ue Xhel sepse Pejgamberi (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) ka këshilluar për këtë në tubimin më të madh që ka dëshmuar Bota Islame gjatë jetës së të Dërguarit të Allahut (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem), në ditën e Arafatit, gjatë Haxhit të Lamtumirës. Ai tha: “Kijeni frikë Allahun në lidhje me gratë tuaja sepse ju i keni marrë ato si amanet nga Allahu dhe juve u është bërë e lejuar që të keni marrëdhënie intime me to nga Fjala e Allahut.”
Ai ka thënë gjithashtu: “Kijeni frikë Allahun në lidhje me gratë tuaja pasi ato janë ndihmëset tuaja.”
Respektimi i të Drejtave të Fqinjit
Autor: Shejkh Zejd bin Hadij el-Medkhalij
Burimi: “el-Efnan en-Nadije Sherh Mendhumat es-Subul li-Fik’his-Sunen el-Meruije” vëll. 6, fq. 220-222
Sa e sa tekste të qarta që gjejmë në lidhje me inkurajimin për të nderuar fqinjin, për të qenë i mirësjellshëm me të dhe për të mos e dëmtuar atë. Allahu i Lartësuar thotë:
“Adhuroni Allahun dhe mos i vini Atij shok në adhurim, dhe u bëni mirësi prindërve, të afërmve, jetimëve, të varfërve që lypin, fqinjit të afërt, fqinjit të largët, shokut pranë, udhëtarit (që takoni) dhe atyre (robërve) që i keni nën pushtetin tuaj. Vërtet Allahu nuk i do ata që janë kryepërpjetë e që mburren.” [Nisa, 36]
Dhe ka ardhur në dy Sahihët nga hadithi i Ibn ‘Umerit dhe A’ishes (radij-Allahu ‘anhum), të cilët kanë thënë të dy se i Dërguari i Allahut (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) ka thënë:
“Xhibrili nuk rreshti së më këshilluari për fqinjin derisa mendova se ai (fqinji) do të kishte pjesë në trashëgiminë e tij (d.m.th. të fqinjit tjetër).” [1]
Dhe në Sahihun e Muslimit nga hadithi i Ebi Shurejh el-Khuza’i se Pejgamberi (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Kushdo që beson me të vërtetë Allahun dhe ditën e fundit, atëherë le të sillet mirë me fqinjin e tij, dhe kushdo që beson me të vërtetë Allahun dhe ditën e fundit le ta nderojë mysafirin e tij, dhe kushdo që beson me të vërtetë Allahun dhe ditën e fundit le të flasë mirë ose të heshtë.” [2]
Dhe në dy Sahihët ka ardhur saktësisht obligimi për të shmagur çfarëdolloj dëmi ndaj fqinjit dhe kjo vërtetohet nga transmetimi i Ebi Hurejras (radij-Allahu ‘anhu) se i Dërguari i Allahut (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) ka thënë:
“Kushdo që beson me të vërtetë Allahun dhe ditën e fundit të mos e dëmtojë fqinjin e tij, dhe kushdo që beson me të vërtetë Allahun dhe ditën e fundit le ta nderojë mysafirin e tij, dhe kushdo që beson me të vërtetë Allahun dhe ditën e fundit le të flasë mirë ose të heshtë.” [3]
I ngjashëm me këtë obligim në lidhje me mënjanimin e çfarëdolloj dëmi ndaj fqinjit është ajo çfarë transmeton sërish Ebu Hurejra nga Pejgamberi (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) se ai ka thënë:
“Pasha Allahun, ai nuk ka besuar, pasha Allahun ai nuk ka besuar, pasha Allahun ai nuk ka besuar.” Kështu që i thanë: “Kush o i Dërguari i Allahut?” Dhe ai tha: “Ai, nga dëmi [4] i të cilit nuk është i sigurt fqinji i tij.” [5]
Poashtu, është përmendur në lidhje me mirësjelljen duke u dhënë dhurata atyre që u takojnë etj, sikurse gjendet në transmetimin e Nënës së besimtarëve, A’ishes (radij-Allahu ‘anha) e cila ka thënë:
“Unë thashë: “O i Dërguari i Allahut, unë kam dy fqinj dhe cilit prej tyre duhet t’ia jap dhuratën time?” Ai tha: “Atij që është më afër derës tënde.” [6]
Ka edhe shumë tekste të tjera që tregojnë inkurajimin për të respektuar të drejtat e fqinjit. Por për sa i përket hadithit:
“Fqinjët janë tri llojësh: Fqinji që ka një të drejtë - dhe ai është fqinji me të drejtën më të vogël; fqinji që ka dy të drejta dhe fqinji që ka tri të drejta. Fqinji që ka tri të drejta është ai që ka të drejtat më të mira. Sa i përket fqinjit që ka një të drejtë, ai është mushriku i cili nuk ka lidhje me të; ai ka një të drejtë si fqinj. Sa i përket fqinjit që ka dy të drejta, ai është fqinji Musliman i cili ka të drejtën e Islamit dhe të drejtën e fqinjit. Kurse sa i përket fqinjit që ka tri të drejta, ai është fqinji Musliman që ka të bëjë me të (lidhje farefisnore), kështu që ai ka të drejtën e fqinjit, të drejtën e Islamit dhe të drejtën e lidhjeve (farefisnore).”
Zinxhiri i transmetimit të këtij hadithi është shumë i dobët, përveç që domethënia e tij është e kuptueshme dhe diçka e prekshme në punët e njerëzve.
Kështu që, o vëlla Musliman, nëse i ke përmbushur këto tetë cilësi që vijojnë më poshtë, atëherë ti i ke respektuar të drejtat e fqinjit tënd:
Cilësia e parë:
Ta nderosh atë, dhe kjo bëhet duke i mësuar atij çështjet e Fesë së tij nëse ai është injorant rreth tyre dhe ti të mësosh nga ai nëse je injorant. Poashtu, që ta urdhërosh për të mirën dhe ta ndalosh nga e keqja dhe ta thërrasësh në rrugën e mirësisë dhe anasjelltas ta pranosh edhe ti një gjë të tillë prej tij sa herë që ai sjell diçka të tillë në shtëpinë e tij.
Cilësia e dytë:
Ta nderosh atë duke i blerë dhurata, për shkak se ajo largon ofendimet nga gjokset dhe u sjell zemrave dashuri e respekt dhe tregon një reagim të mirë e të drejtë.
Cilësia e tretë:
Të gëzohesh me gëzimin e tij për sa kohë që është i lejuar në Fe dhe t’i gjendesh pranë duke i ofruar ndihmë kur atij i vështirësohen punët dhe gjatë mundimeve e dëshpërimeve.
Cilësia e katërt:
Të ruash nderin, pasurinë dhe gjakun e tij qoftë kur ai është i pranishëm apo qoftë kur nuk është i pranishëm, duke e bërë këtë me sinqeritet vetëm duke kërkuar Fytyrën e Allahut.
Cilësia e pestë:
T’i parandalosh të gjitha rrugët të cilat mund t’i sjellin dëm apo bezdi atij dhe familjes së tij si dhe të tjerëve që që janë të njohurit e tij.
Cilësia e gjashtë:
Nëse atij i qe shkaktuar ndonjë lloj dëmi apo padrejtësie nga ty apo nga ndonjë anëtar i familjes tënde, atëherë kërkoi atij ndjesë menjëherë dhe vendos drejtësi e harmoni për veten tënde. Dhe në këtë mënyrë do ta bësh atë që të jetë i kënaqur me ty dhe të të besojë.
Cilësia e shtatë:
Nëse ai të shkakton ndonjë dëm apo bezdi, atëherë përpiqu që ta durosh sa më shumë që të kesh mundësi dhe Allahu ka për ta bërë këtë si rrugëdalje për ty (nga problemet që ke).
Cilësia e tetë:
Duke mos e ndaluar atë nëse ai lëviz ndonjë hu nga gardhi ndarës nëqoftëse ai e ka të nevojshme për ta bërë. Ndërkaq ti e di se kjo lëvizje e tij nuk do t’i shkaktojë asnjë dëm struktural shtëpisë tënde pasi Allahu është Mbrojtësi dhe Ruajtësi yt dhe Ai nuk do t’i lëjë veprat e tua që të humbasin.
Fundnota:
[1] – Transmetuar nga Bukhari në librin e Edebeve, kapitulli: Këshillë në lidhje me fqinjin, vëll. 9, fq. 9; Muslimi në librin el-Birr ues-Sil-le, kapitulli: Këshillë në lidhje me fqinjin, vëll. 5, n. 2624, fq. 2025.
[2] – Transmetuar nga Bukhari në librin e Edebeve, kapitulli: Kushdo që beson Allahun dhe ditën e fundit, vëll. 9, fq. 10; Muslimi në librin e Imanit, kapitulli: Inkurajimi për të nderuar fqinjin, vëll. 1, n. 47, fq. 68.
[3] – Ibid.
[4] – Buwa’ik do të thotë dashakeqje, ligësi e brendshme.
[5] – Transmetuar nga Bukhari në librin e Edebeve, kapitulli: Gjynahu i atij, nga dëmi i të cilit nuk është i sigurt fqinji i tij, vëll, 10, fq. 9.
[6] – Transmetuar nga Bukhari.
Edukimi i Femijeve ne Islam
Mësojini fëmijët tuaj që t’i bëjnë dhikër Allahut
Autor: Shejkh Sulejman Rruhajli
Prandaj o vëllezër, prej gjërave ndaj të cilave ne jemi të shkujdesur, është edhe që t’i edukojmë fëmijët tanë që t’i bëjnë dhikër Allahut, që t’i mësojmë ata t’i bëjnë dhikër Allahut, që në vegjëli duhet që ne t’i mësojmë ata t’i bëjnë dhikër Allahut.
Unë ua kam përmendur vazhdimisht disa vëllezërve të dashur tek unë, se ne e kemi detyrë që mos të lemë askënd që të na e kalojë në mësimin e sures el-Fatiha djemve tanë dhe vajzave tona dhe dhikrin e Allahut – SubhaneHu ue Te’ala. Pse? Sepse nëse ne ua mësojmë atyre suren el-Fatiha, sa herë që (ata) do ta lexojnë suren el-Fatiha, Allahu ka për të na shkruajtur edhe neve shpërblimin që do marrin ata; dhe nëse u mësojmë atyre dhikrin e Allahun, sa herë që do të thonë “SubhanAllah”, Allahu do të shkruajë edhe për ne shpërblimin që do marrin ata. Ne vdesim dhe varrosemi në varret tona, kurse shpërblimet tona vazhdojnë akoma në dunja, për shkak të dhikrit që bëjnë fëmijët tanë, sepse jemi ne ata që i mësuam ata që t’i bëjnë dhikër Allahut – SubhaneHu ue Te’ala.
Është për të ardhur keq që shumë njerëz sot u mësojnë fëmijëve të tyre gjëra që nuk u bëjnë dobi, gjëra qesharake apo gjëra për t’u dëfryer apo gjëra të ngjashme me këto. Madje ndokush tregohet i zellshëm me fëmijët e tij që ata të mësojnë përmendësh gjëra që nuk u bëjnë dobi, në mos që i dëmtojnë, dhe nuk tregohen të zellshëm që ata të mësojnë Fatihanë ose që të mësojnë përmendësh dhikër që u bën dobi atyre, si dhe që t’i mësojnë ata që t’i bëjnë gjithmonë dhikër Allahut – SubhaneHu ue Te’ala.
Një kthesë e rëndësishme në edukimin e fëmijëve në fe
Autor: Shejkh Ibën Uthejmin
Burimi: Kaulul-Mufid ‘ala Kitabi Teuhid, 2/423
Duhet që fëmijëve t’u mësohen dispozitat e fesë bashkë me argumentet e tyre.
P.sh. nëse do t’i thuash birit tënd: Përmende Allahun (thuaj bismilah) kur hanë dhe (thuaj) elhamdulilah kur mbaron. Nëse ti ia thua këtë, arrihet me të ajo që është për qëllim.
Por, nëse i thua: Përmende Allahun kur hanë dhe (thuaj) elhamdulilah kur mbaron ngaqë Pejgamberi – sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem – ka urdhëruar që të përmendet (Allahu) kur fillon të hash dhe ka thënë:
إن الله ليرضى عن العبد يأكل الأكلة ويحمده عليها، ويشرب الشربة ويحمده عليها
“Me të vërtet Allahu gëzohet me robin i cili kur ha ushqim e falenderon Atë, dhe kur pi e falenderon Atë”.
Nëse e vepron këtë përfitove dy gjëra:
E para: e drejton birin tënd në pasimin e argumenteve.
E dyta: e edukon atë për dashurinë ndaj të Dërguarit – ‘alejhi salatu ue selam -, dhe se i Dërguari – sal-lAllahu alejhi ue sel-lem – është imam (prijës) që pasohet, dhe është obligim marrja e këshillave të tij.
Në realitet, neglizhohet tej mase ndaj kësaj. Shumica e njerëzve i udhëzojnë bijtë e tyre vetëm nga dispozitat, porse ata nuk i lidhin udhëzimet e tyre me burimin, e që është Kurani dhe Sunneti.
Edukata e mësimit të namazit fëmijëve kur ata janë shtatë vjeç
Shejkh Muhamed Aman el-Xhamij
Shejkh Muhamed Aman el-Xhamij:
E treta është pjekuria, dhe e kundërta e saj është fëmijëria. Fëmija i cili është nën moshën shtatë vjeç, nuk logjikon, për këtë arsye jemi urdhëruar që t’i urdhërojmë fëmijët tanë që të falin namazin kur janë shtatë vjeç, sepse ata para kësaj (moshe) nuk logjikojnë dhe kufizimi i tij është në moshën shtatë vjeçe për arsye të fjalës së tij – sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem:
مُرُوا أَبْنَاءَكُمْ بِالصَّلاَةِ لِسَبْعٍ، وَاضْرِبُوهُمْ عَلَيْهَا لِعَشْرٍ، وَفَرِّقُوا بَيْنَهُمْ فِي الْمَضَاجِعِ
“Urdhëroni fëmijët tuaj që të falin namazin në moshën shtat vjeçe, dhe rrihni (nëse nuk e falin namazin) në moshën dhjetë vjeçare, dhe ndani në shtretërit e tyre.”
Kjo është edukatë islame më të cilën duhet të angazhohemi në urdhërimin e fëmijëve për të falur namazin kur janë në moshën shtatë vjeçe. Kjo nuk do të thotë që t’i urdhërosh ata vetëm duke i thënë atij falu. Nga urdhri i të Dërguarit – sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem – që na drejtohet neve për t’i urdhëruar fëmijët për faljen e namazit, kjo kuptohet detyrimisht që t’ua mësojmë atyre namazin.
Kurse t’i thuash fëmijës, i cili lozë para derës: “Shko në xhami dhe fale namazin,” kurse ti, nuk e ke mësuar se si të pastrohet (se si merret abdes, etj) e as nuk e ke mësuar se si të falet, (për këtë që bëre) nuk lirohesh nga përgjegjësia, porse lirohesh nga përgjegjësia nëse ia mëson pastërtinë (abdesin) dhe ia mëson namazin, pastaj i thua: falu. Këtu (në këtë rast), ke dhënë shembull.
Por, atë që veprojnë shumë njerëz të cilët e marrin fëmijën shtatë vjeç apo më pak se shtatë dhe ky fëmijë nuk është pastruar (është pa abdes) dhe nuk di si falet namazi dhe e vendos atë në saf, atëherë, ky saf konsiderohet i shkëputur për shkak se ky fëmijë qëndron në saf, ngaqë ai nuk ka namaz (ngase nuk ka abdes sh.p). Për këtë person zbatohet fjala e tij – ‘alejhi salatu ue selam:
من وصل الصف وصله الله ومن قطع الصف قطعه الله
“Kush bashkohet me safin, Allahu e afron atë, e kush e këput safin, Allahu i këput lidhjet me të.”
E merr një fëmijë i cili nuk është i vëmendshëm në namaz dhe e vendos atë në safin e parë, pas imamit bashkë me ty, dhe njerëzit heshtin duke u servilosur, kurse ai (fëmija) nuk është në namaz (s’ka namaz), dhe ndoshta ai nuk është pastruar as edhe në trupin e tij, sepse ti e ke marr atë para derës së shtëpisë përpara se t’ia mësosh pastërtinë dhe namazin. Ky veprim është i gabuar.
Andaj, është për detyrë që ta mësosh atë në shtëpi se si të pastrohet dhe si të falet, pastaj ta mësosh atë ku të qëndroj, nuk duhet të qëndroj në safin e parë, porse qëndron aty ku qëndrojnë fëmijët. Në qoftë se xhemati mblidhen dhe afron duke bërë dy safe, atëherë ata (fëmijët) qëndrojnë në safin e dytë, d.m.th në safin e fundit pas safit të burrave. Kështu na ka edukuar i Dërguari – sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem – kështu që, e kemi për detyrë të kapemi pas kësaj edukate. Nëse fëmija ka mbushur dhjetë vjet dhe shfaq njëfarë lloj mosbindjeje dhe shkujdesjeje, ai rrihet që të edukohet dhe të frikësohet, në mënyrë që ta fal namazin dhe të kujdeset për të.
Dhe në këtë moshë i ndan nga shtrati i tyre i përbashkët, çdo fëmijë flenë vetëm. Kjo është edukata e Islamit.